Мислење за реконструкцијата на ул. Орце Николов

Денес, на 9.06.2021 година доставивме допис до Општина Центар во кој ги посочивме позитивните аспекти на реконструкцијата на ул. Орце Николов, но и некои отворени прашања и забелешки.
Дописот за Орце Николов го има во целост во продолжение, а како негов прилог го доставивме “на хартија“ и дописот од декември 2020 година насловен: Пешачки, велосипедски и безбедни општини 2021 кој тогаш го доставивме во електронски облик до сите 10 општини, но на таков начин не добивме повратен одговор. 

-----------------------

До: г-н Саша Богдановиќ, Градоначалник на Општина Центар

Сектор за уредување на градежно земјиште и заштита на животна средина

Сектор за урбанизам

Предмет: Мислење за реконструкцијата на ул. Орце Николов

Почитувани,

По завршувањето на првиот дел од реконструкцијата на ул. Орце Николов, група членови на НаТочак ја посетивме и извозевме по новите велосипедски патеки.

Конечно во реконструкција на една општинска улица е земен предвид целиот нејзин профил, а не само коловозот како што досега беше случај.

слика 1

Водено е сметка за сите типови сообраќај и со тоа ул. Орце Николов ќе стане веројатно првата т.н. комплетна улица (complete street) во општинска надлежност во Скопје (слика 1). Веруваме дека ова позитивно ќе се одрази на многу аспекти на живеењето: изборот и правото на движење со различни превозни средства на граѓаните, квалитетот на живот на жителите, намалување на брзината и бучавата, зголемување на безбедноста и привлечноста на улицата за посетители, што ќе има позитивен ефект и на локалните бизниси.

слика 2

Имаме позитивна реакција за тоа како се смени ликот на улицата. Со стеснувањето на коловозните ленти, ослободените пешачки патеки, новите велосипедски патеки и зелените острови со дрвја се добива многу попријатна улична атмосфера. Посебно го поздравуваме моментот на подигнати пешачки премини (слика 2) кои дополнително ќе го смират сообраќајот и ќе го олеснат преминувањето на улицата.

Нè радува и тоа што широчината на велосипедските патеки овозможува возење на два точаци еден покрај друг и придонесува за социјалниот аспект на возењето точак (слика 3).

слика 3

Зачувувањето на постојните дрвја и формирањето на зелени острови каде што се групирани повеќе дрвја (слика 4) е одличен потег кој позитивно ќе придонесе за подобрување на микроклимата на улицата, а и ќе ги штити ранливите учесници во сообраќајот. Со забелешка дека во изведениот дел од улицата, неколку поединечни дрвја имаат оставено многу малку отворена почва околу стеблото што мислиме дека негативно ќе се одрази на нивното преживување и е спротивно на заложбите за “ослободување на дрвјата“ (слика 5).

слика 4

слика 5

Во однос на велосипедскиот сообраќај, имаме едно прашање и една забелешка за изведбата на ул. Орце Николов, како и една сугестија на ниво на Општина Центар.

1. Прашање за ул. Орце Николов

Потезите каде нема дрвја и зелени острови и кои се искористени како џебови за паркинг места, како граница со велосипедската патека имаат спуштен рабник што резултира со слободно навлегување на возилата на патеката (слика 6). Практично, како да сугерираат дека патеката е пристапна за автомобилите и да ги покануваат возачите слободно да влезат (?)

Што е планирано за да се избегне овој проблем? Дали се размислува за поставување на некакви бариери во облик на столпчиња или високи рабници на остатокот од улицата? Се надеваме дека овие бариери нема да одземат од корисниот профил на велосипедската патека кој има добра широчина.

слика 6

2. Забелешка за ул. Орце Николов

Во однос на рабниците, при спуштање и качување на велосипедската патека, сметаме дека треба да бидат послеани и возењето да биде поглатко бидејќи моментално имаат мал раб и прекршување кое го прави возењето неудобно, а и не е по стандардите за пристапност (слика 7).  

слика 7

На само неколку метри од ваквите рабници со прекршен раб на улица Орце Николов, на самиот бул. Климент Охридски може да се забележат целосно слеаните рабници (слика 8) кои ги користи Град Скопје и кои овозможуваат целосно гладок преод од коловоз кон издигнат тротоар. Ова е исто така важно, не само за велосипедите, туку уште повеќе и за тротинетите и за лицата со посебни потреби.

слика 8

Би било добро доколку Општина Центар се консултира со Град Скопје во врска со искуството за изведба на велосипедски патеки и пристапни тротоари и поуките да се земат предвид долж останатиот дел од ул. Орце Николов на кој што допрва ќе се изведуваат градежните работи, а на изведениот дел да се коригираат каде што е можно.

Забележавме и дека приклучувањето од велосипедската лента на бул. Климент Охридски кон велосипедската патека на ул. Орце Николов е практично да биде на уште едно место пред раскрсницата каде има висок рабник (слика 9).

слика 9

3. Потреба од велосипедска мрежа на ниво на О. Центар

Очекуваме со изведбата на ул. Орце Николов да се увидат поволностите (набројани погоре) од ваков тип, комплетни улици. Очекувано е поединци и натаму да зафаќаат јавен простор предвиден за пешаци и велосипеди за бесправно паркирање. Тоа не треба да ја обесхрабри општината да го штити просторот од узурпација и да спроведува ред, да ја гарантира безбедноста и да води зелени политики. 

Воспоставување на транспортен модел кој на прво место ќе го стави пешакот и Подготовка на План за подобрување на пешачкиот и велосипедскиот сообраќај во општина Центар се дел од мерките во Акцискиот план на Локалниот еколошки акционен план на Општина Центар (2019-2025) за кои е предложен и буџет и рок за реализација до 2025 (стр.157 и стр.158). 

Во дописот испратен по електронски пат од НаТочак до Општина Центар во декември 2020 година (достапен како линк тука: http://natochak.blogspot.com/2020/12/2021.html и како прилог на овој допис), ова е второто од нашите 3 клучни и 2 дополнителни предлози до скопските општини: 2. ВЕЛОСИПЕДСКА МРЕЖА. Препорачаната димензија за растојание на велосипедски патеки и ленти меѓу себе изнесува 500 м за периферни делови на градот и нестанбени зони (или за примарна мрежа во урбани зони) и максимум 250 метри за станбени зони, препорачано и помалку, 100-150 метри.

Во случајот со ул. Орце Николов на пр. таа се планира на 100-200 метри од примарна велосипедска патека на бул. Илинден и тоа е одлично. Во насока на овие препораки кои се применуваат на европско ниво, очекувано е покрај подолжно, да се појават уште барем 2 велосипедски врски и попречно (север-југ) на населбата Дебар Маало помеѓу бул. Партизански Одреди и бул. Илинден.

Доволно е да се појават овие неколку главни издвоени велосипедски патеки/ленти на препорачаните растојанија и остатокот од маалото може да се реши како улици каде автомобилите и велосипедите ги споделуваат коловозните ленти (споделени ленти).

Само на овој начин, со достапна мрежа на блиско растојание од сечиј дом, велосипедскиот сообраќај ќе стане сигурна и сериозна опција во Скопје.

Се надеваме дека проектот со Орце Николов е само почеток на едно поинакво планирање на маалата низ општина Центар, со велосипедска мрежа, со смирен сообраќај и по принципите “град за луѓе“.

Со почит,

НаТочак
неформално здружение за урбан велосипедизам
За подобро вело - Скопје

e-mail: natochak@gmail.com
blog: natochak.blogspot.com
FB: facebook.com/NaTochak
TW: twitter.com/NaTochak

Read more »

Анкетен лист за ДУП Градска четврт Ц06 Стара железничка станица

За ДУП Градска четврт Ц06 Стара железничка станица кој се наоѓа на јавна анкета до 14.08.2020, Општина Центар ја има објавено целата документација на линкот.

Синтезен приказ на планот може да се погледне во документацијата на линкот или на следната слика:

НаТочак денес испрати свое мислење и сугестии преку анкетен лист.

Содржината е во продолжение како текст и како pdf на линкот.

ЗАБЕЛЕШКА:

Имаме неколку едноставни, но суштински забелешки:

1. ПРЕКИН НА ВЕЛОСИПЕДСКИ ПАТЕКИ ПО ПРИМАРНА МРЕЖА
Добро е што речиси целата примарна мрежа добива велосипедска инфраструктура. Булевар Кирил и Методиј од двете страни, булевар Кочо Рацин од двете страни, кружниот тек на Мајка Тереза од двете страни. Чудно е што улицата Јордан Мијалков добива велосипедска патека само во една половина и само од јужната страна?! Па како велосипедистите ќе се движат од исток кон запад по оваа улица? Очекуваме дека ќе ни одговорите слично како Град Скопје што ни одговорија за Димитрие Чуповски: дека ДУП-от не е финално сообраќајно решение, само покажува што е возможно. Дека сообраќајните решенија се разработуваат со посебни проекти и дека тие може да вклучат велосипедски патеки иако немало тука. Да речеме дека ќе биде така. Во тој случај, што би жртвувале? Пристапот кон објектите = улица C7 (профил на коловоз 6 метри) или цела лента од улица Јордан Мијалков (профил на коловоз 9.8 метри =3 коловозни ленти)? Очигледно е дека ова решение мислело на комотен пристап со автомобил кон објектите во комплексот, но не и за велосипедскиот сообраќај.
Сте им подариле дури 6 метри (*веројатно 600 метри должина = 3600 м2) бесценет јавен простор за автомобилска комоција на само 2-3 парцели, а сте ставиле тротоар од 2 метри и никаква велосипедска патека?! Ако ДУП не покажува финално решение, тогаш зошто во ДУП не се намали бројот на коловозни ленти, а да се додаде велосипедска патека?
Предлагаме или овој пристап да биде еднонасочен (3 метри) и потесен, или да се одземе лента од Јордан Мијалков, или објектите да добијат пристап со попречни улици или да се помести регулационата линија до самите објекти за да се добие велосипедска патека по цела должина. Според Планот за унапредување на велосипедскиот сообраќај на Град Скопје
(https://skopje.gov.mk/media/4370/predlog-plan-za-unapreduvanje-na-velosipedski-soobrakaj-2019-2021.pdf) усвоен лани во септември, треба да се преврти сообраќајната пирамида и приоритет да добијат пешаците и велосипедите во новите решенија.
Во вакво решение не само што не добиваат приоритет, туку и не постојат.
Бараме барем да фигурираат некако и секако не на сметка на зеленилото, туку на сметка или на коловозот или на експропријација на парцелите.
Во спротивно, овој план е автоцентричен и води сметка само за приватните интереси на неколку парцели, а не на илјадници граѓани кои ќе го користат просторот.

И не води сметка за здравата мобилност во градот.

2. ВЕЛОСИПЕДСКА МРЕЖА НИЗ БЛОКОТ

Според PRESTO водичот од Европска унија (https://ec.europa.eu/transport/sites/transport/files/cycling-guidance/presto_policy_guide_cycling_infrastructure_en.pdf) препорачаната широчина на велосипедска мрежа (поточно максимално растојание меѓу паралелни велосипедски рути во урбана средина) изнесува 250 метри.

Според Холандски, Германски и други водичи, таа широчина изнесува меѓу 400-500 метри, со тоа што во централни подрачја може да биде и погуста. Според Space Syntax анализи, прифатливото растојание меѓу паралелни велосипедски рути изнесува: 300 metres for the inner city, 500 metre for the semi central locations and 1 000 meters in the outer city.
Предлагаме комплексот долг дури 900 метри според googlemaps да се “пробие“ со барем едно велосипедско поврзување спрема горните принципи. А пожелно со 2 или 3.
Но едно е задолжително. Во спротивно, велосипедистите ќе треба да возат цел километар додека не наидат на велосипедска патека и можност за поврзување.
Ваквиот комплекс повеќе наликува на субурбана средина и индустриска зона, а не на хумано централно градско подрачје. Цртежот во прилог има намера да послужи како скица, илустрација на нашата идеја, а не решение. Не ги знаеме доволно добро условите и можностите, но ја доловуваме поентата.

Би апелирале овој принцип да се користи и во другите ДУП-ови.

3. ВЕЛОСИПЕДСКИ ПАРКИНГ

Добро е што стои оваа одредба:

Уредување на јавен простор: 

34. При изработка на проектна документација за уредување на земјиштето за општа употреба задолжително да се обезбеди паркинг простор за велосипеди.

Сметаме дека истото треба да е задолжително и за објектите кои не се изградени (да обезбедат паркинг на затворено), а за објектите кои се изградени или се почнати по проекти, да се обезбеди во рамки на просторот околу објектите.

Редовно има недостаток на паркинг за велосипеди кај комерцијалните објекти (на пример Рамстор) и велосипедите се врзуваат за огради, дрвја итн.

4. БЕЗ КОМЕНТАР
Нехуманото решение со огромни кружни текови во најцентралното градско подрачје не заслужува коментар и знаеме дека не е предмет на овој ДУП.

Read more »

Анкетен лист за ДУП Градска четврт Ц01 Мал Ринг

За ДУП Градска четврт Ц01 Мал Ринг кој се наоѓа на јавна анкета до 31.07.2020, Општина Центар ја има објавено целата документација на линкот.

Синтезен приказ на планот може да се погледне во документацијата на линкот или на следната слика:

НаТочак денес испрати свое мислење и сугестии преку анкетен лист.

Содржината е во продолжение како текст и како pdf на линкот.

ЗАБЕЛЕШКА:

Почитувани,
Пред се, голем поздрав за тоа што ја објавувате целата документација за плановите и
транспарентно известувате. Тоа е реткост меѓу општините, па дури и кај Град Скопје.
Со тоа овозможувате различни страни, физички и правни лица, формални и неформални граѓански здруженија да реагираат во својата област на која посветиле многу години работа.
Очекувавме дека рокот за јавната анкета ќе биде продолжен и иако главните забелешки ни се спремни, потребно ни е уште малку време да ја собереме целата аргументација.
Затоа, ги праќаме главните забелешки сега, во рамки на рокот, а се надеваме дека нема да има проблем ако како дополнение на овој мејл испратиме нивно дообјаснување.
Иако за некои од коментарите со сигурност не е надлежна општината, очекуваме да бидат проследени, а и ние самите ќе ги пратиме до останати релевантни институции.
1. Сметаме дека е добро тоа што речиси целиот Мал Ринг се третира како Јавна
површина/Режимски пристапни улици, но треба да се дадат попрецизни насоки со цел да се осигура одржливост во сообраќајните проекти, зашто сообраќајните инженери без прецизни насоки, редовно се автоцентрични.
За таа цел, Општината мора да изготви План за велосипедски поврзувања и пешачко
движење кој ќе се надоврзе на Планот за унапредување на велосипедскиот сообраќај на Град Скопје. Имено, иако на запад и исток од центарот има велосипедски поврзувања, во самиот центар каде сообраќајната пирамида треба најмногу да биде превртена, предност имаат автомобилите и сите велосипедски патеки прекинуваат баш кога ќе се допрат до Малиот Ринг.
2. Сметаме дека решението од ГУП и сообраќајните проекти на Град Скопје за ул.Даме Груев се многу лоши. Проширување на коловозот на Даме Груев не смее да биде цената што ќе ја платиме за правење на Рекорд пешачко-трамвајска(јавен превоз) зона.
Ако сега Рекорд има 4 ленти, Даме Груев 2 и ако со новото решение Рекорд стане со 2 ленти (мора, заради жителите, достава и јавниот превоз), а Даме Груев со 4 ленти, тогаш сме направиле само ЗАМЕНА, а не ПРОМЕНА.
3. Сметаме дека е многу лошо и решението од ГУП за подземната сообраќајница покрај Вардар. Покрај опасност од водите, ова решение значи дека на кејот, на најатрактивната локација во градот, никогаш нема да може да пораснат дрвја со големи крошни како што има сега покрај ГТЦ. Тоа ќе значи смрт за центарот на градот. Наместо нови поврзувања за автомобили, ни треба силен јавен превоз и беспрекорна мрежа од велосипедски и пешачките патеки.

4. Предлагаме да се стави одредба дека пешачкото и велосипедското движење во идните проекти за уредување на кејот мора (а не може) да бидат застапени. Истовремено, дека мора да се направи поврзување со околните сообраќајници преку соодветни рампи, конектори итн.
5. Предлагаме општината да донесе политики за паркирање по примерот на европските
градови со кои ќе знае со колку точно паркинг места располага, колкаво движење тие
предизвикуваат и етапно да ги регулира, намалува итн. со цел центарот да добие што попешачки карактер.
6. Бараме да се отстрани можноста за идна изградба од паркинг под плоштад. Овој
паркинг со рампите ќе ги претвори пристапните пешачки улици кон плоштадот во колски улици со постојан промет на возила кои ќе влијаат негативно на пешачкото и велосипедското движење, на евакуацијата од настани, на загадувањето, на озеленувањето на плоштадот, на околните бизниси и со тоа негативно ќе се влијае на амбиентот во центар. Овој подземен паркинг е веројатно најлошото нешто во овој план и ќе направите огромна штета ако остане, посебно во ваков облик.
7. Предлагаме улиците и јавните простор да се озеленат со соодветни одредби до
одреден процент. Да се внимава зеленилото да е на позиција која ќе креира поволни сенки за пешаците и велосипедите. Поради појавата на екстреми во температурите со климатските промени, за да се поттикне и овозможи пешачкото и велосипедското движење, ќе биде од голема важност улиците и јавните простори да се озеленат на внимателно осмислен начин.

Read more »

Забелешки за Детален урбанистички план З12 - Дебар Маало 2

Поттикнати од задолжителното обезбедување простор за паркирање велосипеди за идните градби во ДУП Градска Четврт З 12 - Дебар Маало 2, кое за првпат го среќаваме во некој план, одлучивме да пишеме и пошироки забелешки за планот во периодот кога беше отворена јавната анкета, поточно за улиците и јавните простори. Овие забелешки во голем дел може да се користат за било кој план во Скопје, па и другите градови. Можете слободно да користите делови од нив како свои или да ни посочите кога некој друг план ќе биде на јавна анкета и повторно да испратиме до соодветната општина. Мора да бидеме активни кога се работи за просторот во кој живееме! Целиот анкетен лист во предвидениот формулар кој го поднесовме до Општина Центар е достапен на линкот, а само забелешките како текст и слики, во продолжение. Се надеваме дека ќе бидат прифатени забелешките. ------------------------- Забелешка (читливо испишана или отпечатена):
1. Најпрво, сакаме да поздравиме што Општината го објавува и текстуалниот дел од планот и да продолжи да го прави тоа и за работи и проекти за кои не е обврзана со Закон.
2. Исто така, ги поздравуваме точките 1.32 и 1.37 од 1. ОПШТИ УСЛОВИ ЗА ИЗГРАДБА, РАЗВОЈ И КОРИСТЕЊЕ НА ЗЕМЈИШТЕТО ЗА ГРАДБИ КОИ ВАЖАТ ЗА ЦЕЛИОТ ПЛАНСКИ ОПФАТ:

1.32 При изработка на проектна документација задолжително да се обезбеди простор за велосипеди во функција на градбата во рамки на градежната парцела.
1.37 При изработка на проектна документација за уредување на земјиштето за општа употреба задолжително да се обезбеди паркинг простор за велосипеди.

3. СТАНДАРДИ ЗА ВЕЛОСИПЕДСКИ ПАРКИНГ
Изработен е Правилник за проектирање на велосипедска инфраструктура (за жал донесувањето е одолговлечено) и со него и оваа материја (спомената со Вашите точки 1.32 и 1.37) ќе биде покриена и со стандарди (минимален број на паркинг места за велосипеди по стан, по комерцијален простор итн).
Сметаме дека додека не се случи тоа, Општината може да усвои сопствено правило, независно од националните правилници и да донесе одлука според која ќе се уреди ова прашање.
Еден велосипед во стационарен режим зафаќа за 10-12 пати помал простор од еден автомобил. Т.е. на паркинг местото за еден автомобил може да се паркираат 10-12 велосипеди (видливо од фотографијата). Поради тоа, сметаме дека донесувањето на стандард од минимум 2 паркинг места за велосипед по стан нема да е никаков проблем.

4. ПРИМАРНА МРЕЖА
Свесни сме дека примарната мрежа на улици се решава со посебни проекти и не е предмет на решавање на овој ДУП, но бидејќи тој процес не е воопшто отворен за граѓаните, граѓанските организации, ниту стручната јавност, го користиме овој момент да изреагираме, па вие како институција проследете до таму каде што треба:
4.1. бул. Илинден треба да го прошири профилот во делот на бараките на Град Скопје, онака како што е предвидено со ГУП-от.
4.2. Велосипедската патека во насоката југоисток-северозапад, треба да се организира на северната страна од булеварот, а не на јужната како во моментов каде со двонасочната велосипедска патека се одзема значаен простор од пешачката патека која претставува своевидно шеталиште. Или пак, во идеален случај, да има двонасочни велосипедски патеки на двете страни на булеварот, но не да се одзема од пешаците, туку од автомобилите.
4.3. Димензионирањето на коловозните ленти по 10.5 метри (и сообраќајни ленти по 3.5 метри) е штетно за безбедноста. Според Правилникот за стандарди и нормативи за проектирање објекти тоа е широчина за проектна брзина од 80 до 100 km/h. Соодветна широчина на сообраќајна лента за брзинското ограничување во населени места од 50 km/h е 3 метри. Доколку се примени оваа широчина на коловозот на бул. Илинден и на бул. Климент Охридски, би добиле простор за дрвореди, повеќе зеленило, пошироки пешачки и велосипедски патеки. На вкупно 6 метри, би заштедиле 6*0.5=3 метри простор, што не е за занемарување.
4.4. Новото решение на бул. Климент Охридски мора задолжително да содржи велосипедски патеки. Не смееме да правиме поврзувања само за автомобили, така не се поврзуваат луѓето на еден град.
5. СЕКУНДАРНА МРЕЖА
5.1. Широчината на сообраќајните ленти за проектна брзина до 40 km/h изнесува 2,75 m.
Брзинско ограничување кое треба да важи за населбите внатре во примарната мрежа е 30 km/h. Дебар Маало (делот јужно од бул. Илинден) беше прогласено за Зона 30, а истото треба да се направи и за сите четврти. Особено зашто улиците немаат доволна широчина да обезбедат простор за велосипедски ленти и патеки и велосипедскиот сообраќај во таков случај според Закон за безбедност во сообраќајот на патиштата мора да се одвива на коловоз. Безбедна брзина за заедничко сообраќање на автомобили и велосипеди е максимум 30 km/h. Оттаму сметаме дека сите улици во секундарната мрежа можат комотно да добијат потесен коловоз и пошироки тротоари. Во случајов со оваа населба, некои од тротоарите имаат димензија од 1.5 метри. Кога ќе се земе предвид дека на нив треба да се постават светилки, столпчиња и друга опрема, а некогаш има и скали од објектите, оваа димензија не задоволува комотно разминување на пешаци. Затоа, од бенефит и за безбедноста на сите и за состојбата на тротоарите е да се стеснат коловозите, а да се прошират тротоарите на сите улици на секундарната мрежа каде сообраќајните ленти на коловозот се пошироки од 2,75 м.
Недозволиво е да се проектира лента за автомобили со широчина од 3.5 метри (за брзина 80-100 km/h) во маалски улици, а тротоарот да има корисна широчина од само 1 метар. Делот за опрема сметаме дека не припаѓа на пешаците, а неправедно се смета дека тротоарите имаат толкави широчини, кога во реалност имаат многу помали. Никој не поставува опрема во проектната широчина за автомобили, а сите без проблем одземаат од пешачката широчина. На автомобилите се дава максимум широчина, а на пешаците минимум. Оваа неправда треба да се исправи.
5.2. Во планот треба да се пропишат услови за смирување на сообраќајот и сите станбени улици кога се вклучуваат на сервисните да се вклучуваат на ниво на тротоар, онака како што е и нацртано во планот. Пешаците кога преминуваат преку станбена улица да останат да се движат на исто ниво, а автомобилите да бидат тие кои ќе се качуваат и симнуваат. Со тоа сообраќајот ќе стане многу побезбеден.

5.3. Во делот каде што ул. 8 март се спојува со ул. Јордан Хаџи Константинов Џинот и во делот каде што ул. Јордан Хаџи Константинов Џинот се спојува со ул. Наум Н.Борче да се предвидат подигнати крстосници поради училиштето и градинката.

5.4. Од улиците во секундарната мрежа ул. Аминта III и ул. Наум Наумовски Борче можат да примат велосипедски патеки или ленти во своето решение и недозволиво е да се проектираат 4 коловозни ленти на ваков тип улици, а да не се проектира велосипедска инфраструктура.
6. ПЕШАЧКО-ВЕЛОСИПЕДСКИ МОСТОВИ
Бараме да се постави услов во идните проекти за пешачките мостови да бидат поврзани со рампи со долното корито од Вардар, поточно со велосипедската патека. Изминатава деценија се изградија неколку пешачки мостови кои таа врска не ја обезбедуваат и рампи допрва треба да се прилепуваат до нив што нема да биде ни целосно фунционално, ни естетско решение, наместо да се дел од дизајнот и решението од самото проектирање на мостот. Исто така предлагаме мостовите да се нарекуваат пешачко-велосипедски мостови и да имаат соодветна широчина за да ги користат и двете групи во двете насоки.

7. УРЕДУВАЊЕ НА ЈАВНИОТ ПРОСТОР
Предлагаме на местото на бараките на Град Скопје да се организира голем велосипедски паркинг за индивидуални велосипеди и простор за станица за изнајмување велосипеди, наместо најавената монтажна гаража за автомобили, или барем како дел од предвиденото уредување на просторот и ова да влезе во условите за тој простор.

Read more »

Предлози за програми и буџет на Општина Центар за 2020-та година - НаТочак

На крајот на месец декември, во очи носењето годишни програми и буџети на локалната самоуправа, НаТочак испрати допис до Град Скопје и до општините, до градоначалниците, до членовите на Советите, до раководителите на релевантни сектори во администрацијата.

На овој линк се наоѓа документот со предлози со кој се обративме до одговорните страни во Општина Центар, а тука се наоаѓа документот со предлози со кој се обративме до одговорните страни во Град Скопје.

Мејлот и документот до Општина Центар како текст го има и во продолжение.
Чекаме одговор дали се прифатени и вградени предлозите. 

------------------------- Почитувани, 

Ве контактираме со овој допис, свесни дека во овој период се носат годишни програми и буџет за следната година. Очекуваме како советници кои нѐ претставувате нас како граѓани да ги разработите темите во соодветни амандмани, а вработените во Секторите да ги вклопат предлозите во своите програми и начин на работа.

За некои од наведените предлози е потребно издвојување на специјални буџетски средства, а за некои само волја работите кои и онака се прават, да се прават на друг начин.
Ова се темите кои ги издвојуваме како суштински за велосипедскиот сообраќај и кај кои сакаме да видиме промена во 2020-та.

Се надеваме на позитивен одговор.

Со почит,

НаТочак

------------------------- 

До: 

Општина Центар Градоначалник на Општина Центар

Претседател на Совет на Општина Центар
Советници

Сектор за уредување на градежно земјиште и заштита на животна средина
Сектор за урбанизам
Сектор за јавни дејности

Почитувани,
Ве контактираме со овој допис, свесни дека во овој период се носат годишни програми и буџет за следната година. Очекуваме како советници кои не’ претставувате нас како граѓани да ги разработите темите во соодветни амандмани, а вработените во Секторите да ги вклопат предлозите во своите програми и начин на работа.

За некои од наведените предлози е потребно издвојување на специјални буџетски средства, а за некои само волја работите кои и онака се прават, да се прават на друг начин.
Ова се темите кои ги издвојуваме како суштински и кај кои сакаме да видиме промена во 2020-та.

А. До Градоначалник на Општина Центар и сите сектори

Град Скопје во Планот за унапредување на велосипедскиот сообраќај 2019-2021 (достапен на линкот: https://skopje.gov.mk/media/4370/predlog-plan-za-unapreduvanje-na-velosipedski-soobrakaj-2019-2021.pdf) има предвидено:

5.3.1. Организирање на работилници помеѓу претставници на Градот Скопје и општините во Градот Скопје со цел запознавање со активности, размена на искуства и знаења за велосипедскиот сообраќај.
Како и: Потпишување на декларација за хиерархијата на учесниците во сообраќајот од страна на Градоначалникот на Град Скопје и другите Градоначалници на Општините во Град Скопје.

Сметаме дека нема потреба да ги набројуваме придобивките од поголемото возење велосипед за граѓаните, здравјето, воздухот, метежот, живоста на јавните простори и општо квалитетот на живот во градот и искрено се надеваме дека Вашата општина е информирана за напорите кои Град Скопје ги прави на овој план и дека заеднички ги ускладувате политиките. Оттаму, главното барање на нас како организација НаТочак до Градоначалникот на Општина Центар би било:

1. Придружување на Општина Центар кон проектот Скопје велоград. (нема буџетски импликации) 
2. Потпишување договор за меѓуопштинска соработка со Градот Скопје и останатите општини во врска со овој план. (нема буџетски импликации) 

Б. До Сектор за уредување на градежно земјиште и заштита на животна средина

1. Планирање на мрежа од велосипедски патеки и ленти на улици од секундарната мрежа. (има буџетски импликации)
2. Поставување паркинг пред сите јавни институции и на сите јавни простори (има буџетски импликации)
3. Поставување паркинг пред станбени, деловни, комерцијални објекти во договор со сопствениците и замена на 1 паркинг место за кола со 10 паркинг места за велосипеди. (има буџетски импликации)
   
   
4. Ослободување на тротоарите за нивната примарна функција - простор за безбедно движење на пешаци (има позитивни буџетски импликации)
5. Поставување столпчиња на сите клучни проблематични локации на секундарната мрежа (има буџетски импликации)
6. Зголемена контрола на паркирање, и во неработни денови и на места каде не постои платен паркинг  (има позитивни буџетски импликации)
7. Смирување на сообраќајот во маалата со физички мерки, во најбрз рок околу училиштата и градинките, а потоа и на цела секундарна мрежа преку: стеснување на ленти, искривување на коловоз, подигнати крстосници, подигнати пешачки премини. (има буџетски импликации)
   
8. Онаму каде што нема велосипедски патеки и ленти, да се прогласат улиците за ЗОНА 30 и ЗОНА 20.
   -30 km/h да биде дифолтна брзина за најголем дел од мрежата (станбени улици) која има издвоена пешачка инфраструктура (тротоари), но нема простор за посебни велосипедски патеки и ленти. Се смета дека автомобилите и велосипедите може безбедно да коегзистираат во простор каде ограничувањето е 30 km/h. За оваа мрежа да е целосно безбедна, побаравме измени на законската регулатива со кои на станбени улици и улици од пониска категорија ќе се дозволи возење велосипед на средина на коловозната лента, за што се надеваме дека ќе добиеме и поддршка од Градот и општините. На тој начин би добиле стотици километри пријателска мрежа за велосипеди низ Градот само со соодветни означувања.
   -20 km/h да биде ограничување за оние улици кои немаат издвоена ниту велосипедскa, но ниту пешачка инфраструктура, па и пешаците и велосипедите се принудени да го споделуваат просторот со автомобилите. -50 km/h е брзина која е безбедна само кога се целосно физички издвоени пешачкиот, велосипедскиот и автомобилскиот сообраќај, што значи би била дозволена само на улици кои имаат издвоена и пешачка и велосипедска инфраструктура и не смее да е ограничување за улици од секундарната мрежа кои го немаат направено тоа издвојување
   

В. До Сектор за урбанизам ДЕТАЛНИ УРБАНИСТИЧКИ ПЛАНОВИ

1. Пропишување на задолжителен паркинг за велосипеди во условите за градба за сите нови објекти во деталните планови (нема буџетски импликации)
2. Планирање пошироки тротоари од 1,5 метри, минимум 2,5 метри за да може да се сместат светилки, столпчиња и минимум 3,5 метри за да може да се планираат дрвореди и поставување урбана опрема во иста линија со нив, како контејнери, клупи итн. (нема/има буџетски импликации)
3. Планирање простор во деталните планови за улично зеленило, урбана опрема и велосипедски ленти секаде каде што има простор. Во секундарна мрежа нема потреба од 4 коловозни ленти. (нема/има буџетски импликации)
4. Во Мерките за управување со отпад да се нагласува дека не смее поставувањето на контејнери да го наруши минималниот потребен профил за пешачко движење од 1.5 метри (нема буџетски импликации)
5. Во Мерките за спасување од сообраќајни несреќи да се наведат реални мерки за безбедност (физички мерки кои мора да се применат во проектите), а не празни фрази (нема буџетски импликации)
6. Во архитектонските проекти да не се дозволува режим на паркирање во рамки на парцела со кое секое возило има директен пристап од тротоар и ја пресекува пешачката/велосипедската патека, поточно се дозволуваат повеќе влезови во парцела наместо еден. (нема буџетски импликации) 

Г. До Сектор за јавни дејности ЕДУКАЦИЈА И ПРОМОЦИЈА

1. Организирање на трајни или времени велосипедски едукативни полигони при училиштата или надвор од нив, на локација која ќе може да ја користат повеќе училишта од општината (има буџетски импликации)
2. Организирање на Ден без автомобили - Car free Day на улици од секундарната мрежа повеќе пати во годината (има буџетски импликации) 

Д. Дополнително, бараме поддршка од општината во следните ИНИЦИЈАТИВИ:

1.  Придружување кон иницијативата за промена на Правилникот за урбанистичко планирање со воведување задолжителен паркинг за велосипеди и стандарди за сите типови објекти (нема буџетски импликации)
2. Придружување кон иницијативата за измена на Законот за безбедност во сообраќајот на патиштата за воведување contra flow ленти, важни за еднонасочните улици, со кои ленти ќе се овозможи возење во спротивна насока само за велосипеди онаму каде што има услови. (нема буџетски импликации)
   
3. Придружување кон иницијативата за измена на Законот за безбедност во сообраќајот на патиштата за дозволување да се вози велосипед на средина на коловозна лента на станбените и пониски категории на улици каде нема услови да се спроведат издвоени велосипедски патеки/ленти.  (нема буџетски импликации)
   
   Очекуваме дека сте свесни за придобивките од вградување на овие предлози во вашата годишна програма и буџет и дека нема да ги гледате само низ призмата на буџетски импликации, туку и низ призмата на придобивките во здравје, почиста животна средина, помалку бучава, почист воздух, поубав град, кои на крајот можат да се преточат дури и во финансиски придобивки за сите. 
   Со почит,
   НаТочак
   неформално здружение за урбан велосипедизам  
   За подобро вело - Скопје  
   e-mail: natochak@gmail.com  
   blog: natochak.blogspot.com  
   FB: facebook.com/NaTochak  
   TW : twitter.com/NaTochak 
   -------------------------  *Сличен допис беше испратен и до одговорните страни при Град Скопје. Блог-постот за тој допис е достапен на линкот: https://natochak.blogspot.com/2020/01/2020.html

Read more »