Критична маса #21

Избистри го градот - на точак!

Како тоа изгледа гледано од страна

Во Будимпешта на последното возење, настанот критична маса имаше 80.000 возачи. Градоначалникот на Будимпешта возеше заедно со нив.

Вака обично завршуваат возењата

Традиционално, во многу градови на крајот возењата завршуваат на тој начин што возачите ги креваат своите точаци во вис.

28 April, 2020

Вонредна Критична маса #83: Одделно, а заедно. За простор за здравје!

21:03 На Точак

Датум: среда, 29.04.2020
Рута: секој своја
Место: улиците на Скопје
Време: секој по свое, од 5:00 до 19:00
--------------------------------------------------------------------
Facebook настан: линк
Отворено писмо до надлежните “ПРОСТОР АНТИ КОРОНА“: линк  

 --------------------------------------------------------------------
Facebook event cover

Facebook cover 

Масовните собирања каква што е Критична маса, разбирливо, во периодов на пандемија не се дозволени.
Но возењето точак, не само што е дозволено, туку е и препорачано за одржување на имунитетот, расположението, здравјето.
(Точакот е и најдобра алтернатива за дел од корисниците на јавниот превоз за да ги избегнат гужвите, но и на автомобилите, за да направат нешто за своето здравје.)
Затоа, дојдовме до идеја оваа последна среда сепак да ја одбележиме така што ќе поттикнеме возење точак одделно, а сепак за заедничка цел:
- Оние кои одите на работа, отидете на точак.
- Пазарењето завршете го на точак.
- Дневната минимална физичка активност направете ја на точак.
- Кликнете attending на овој настан во знак на поддршка на нашите барања за #ПросторАнтиКорона испратени заедно со уште 41 организација до надлежните институции: http://natochak.blogspot.com/2020/04/blog-post.html

Потоа:
- Ако имате идеја, можете да ни испратите предлог за пешачки или велосипедски простор кој треба да се прошири или воведе кај што го нема.
Каде недостига простор за одржување дистанца? Кој е вашиот #ПросторАнтиКорона?
- Ако немате конкретен предлог, можете да ни испратите едноставна фотографија или видео од вашето возење во среда.

Ќе возиме ОДДЕЛНО, по различни рути, во различни делови од градот, во различни термини, но ќе креираме ЗАЕДНО поинаква Критична маса.
***
Пандемијата со Коронавирусот откри колкав простор од нашите градови сме им посветиле на автомобилите, за движење и паркирање, а сме оставиле трошки за пешачкиот и велосипедскиот сообраќај, поточно за просторот кој го помага здравјето.
Прераспределбата на уличниот простор може да се направи кон подобро, не е ракетна наука, туку е прашање на политичка волја. И оваа криза е огромен тест и огромна шанса. Многу градови сериозно го сфатија моментот и воведуваат привремени и/или проширени пешачки и велосипедски патеки на сметка на коловозот.
Дали во овој период, порадо би им го дале уличниот простор на ретките автомобили да ги надминуваат брзинските ограничувања и да предизвикуваат опасност по безбедноста? Или би им го дале на жителите на соседствата да пешачат и возат точак на дистанца што е од бенефит за своето и јавното здравје?
Изборот се чини логичен.
Тука ќе видиме дали во Скопје и останатите градови има согледување колку сообраќајот влијае на јавното здравје и колку надлежните реално се грижат за јавното здравје.
Да ја израмниме и автомобилската крива преку #ПросторАнтиКорона, возможно е и пожелно е.
Си мавкаме од дистанца во среда на скопските улици!

Ѕрн - ѕрн! 

*Секој вози одговорно, со грижа за себе и за другите

*На социјалните мрежи ги користиме хаштазите: #ПросторАнтиКорона и #ПросторЗаЗдравје
Read more »

22 April, 2020

Отворено писмо “Простор анти корона“

11:51 На Точак

На заедничка иницијатива на НаТочак (неформално здружение за урбан велосипедизам) и Здружение на граѓани Одржливи иницијативи, како и со поддршка од 40 формални и неформални организации (наброени подолу), денес беше испратено отворено писмо со наслов “Простор анти корона“ до надлежните институции и медиумите. 
Содржината ја има во продолжение.
Поради итноста на материјата го испративме овој допис со досега потврдените организации, но листата на организации кои може да дадат поддршка е отворена.
По некоја случајност, денеска е 22 април, Ден на планетата Земја и темата за оваа година е „Акција за климата“. Климатската криза е исто така тековна криза која допрва ќе зема замав и за која овие мерки се исто така соодветни.
пример за предлог-интервенција од Милано

Примерите од другите градови низ светот можете да ги видите под хаштагот #ПросторАнтиКорона (Facebook) и #ПросторАнтиКорона (Twitter).
 ---------------------------
Отворено писмо 
“Простор анти корона“

 Следејќи ја ситуација поврзана со Коронавирусот, како во земјава, така и во странство, ви се обраќаме со отворено писмо со цел да ве поттикнеме да се преземат дополнителни итни мерки кои ќе овозможат зголемено дистанцирање меѓу поединци, односно спречување на ширење на вирусот, а при тоа ќе овозможат луѓето побезбедно да се движат. 
 Во согласност последната објава за задолжително физичко растојание, сметаме дека покрај обезбедувањето физичко растојание, поттикнувањето на не-моторизираното движење (пешки и со велосипед) ќе придонесе и за:

  • намалување на загадениот воздух, кој пак е поврзан со зголемен степен на смртност на корoнавирус пациентите според студии направени во Италија и САД;
  • поради редуцираноста на јавниот превоз на кој се потпираат голем дел од граѓаните, овие интервенции ќе овозможат пристап до безбедна алтернатива за движење за луѓето кои не поседуваат автомобил, немаат возачка дозвола и не можат да си дозволат користење на такси;
  • ќе им овозможат на луѓето потребна, минимална физичка активност и излегување на воздух додека патуваат до работа и ги извршуваат нужните обврски, што е позитивно за нивниот имунитет и добра психолошка состојба.

Нашиот предлог итни мерки се состои во поттикнување на луѓето да користат велосипед или да одат пеш преку зголемување на површините за возење велосипед и за пешачење во вид на привремени велосипедски или пешачки ленти на сметка на коловозите. 
 Во ситуација на значајно редуциран автомобилски сообраќај, овие интервенции е лесно да се реализираат без никакви негативни ефекти, како што покажува евалуацијата направена во Берлин.

 Предлагаме:

  • На булеварите со повеќе ленти, најдесната лента да биде привремено наменета за велосипеди, а велосипедската патека (доколку воопшто ја има) да биде привремено наменета за пешаци. 
  • На улиците каде има доволно широк коловоз да се воведат велосипедски ленти.
  • На улиците од понизок ранг - маалските улици кои немаат воопшто тротоари, немаат доволно широки тротоари или тротоарите се користат за паркирање, да се воспостави зона 20, односно ограничување на движење од најмногу 20 км/ч со цел да се овозможи безбедно споделено користење од пешаци, велосипедисти и моторни возила на коловозот.
  • Просторот зафатен со платените паркинзи како тие на ЈП Градски Паркинг, Град Скопје, ЈП за ПУП - Прилеп и ЈП Паркинзи на Општина Центар кои се долж улиците (и на сметка на тротоарите/односно улиците) да се врати на пешаците и велосипедистите.
  • Сите општини да ги лоцираат местата каде особено се групираат граѓаните чекајќи ред (пред маркети, аптеки, банки итн.) и да го прошират пешачкиот простор на сметка на колозовот и паркирањето.

Овие наши предлози ги доставуваме поради ситуацијата на недостаток на безбеден велосипедски и пешачки простор по улиците, особено кога е потребно безбедно разминување на растојание од најмалку 1 метар според препораките (според најновите препораки од Министерство за здравство - 2 метри), на тротоари и простори кои се некаде потесни и од 1 метар, а некаде и непостоечки. Дополнително, редиците кои се создаваат пред продавниците и аптеките бараат зголемен простор за да може на безбедно растојание да се чека ред, но и да може минувачите и тие кои чекаат ред да се разминат.

 Овие наши предлози се преземени од мерките кои градовите од светот ги прават. Како илустрација ќе наведеме само неколку:

  • Берлин, Германија и Будимпешта, Унгарија воспоставија привремени велосипедски ленти на сметка на автомобилските ленти.
  • Богота, Колумбија, воспостави 117 километри привремени велосипедски рути за намалување на гужвите во јавниот превоз поради корона-вирусот.
  • Британија ги поедностави процедурите за општините да можат привремено да ги затварат сообраќајниците во корист на простор за пешаци и велосипедисти.
  • Бруклин (Масачусец), САД, ја менува конфигурацијата на повеќе улици со цел да обезбеди физичко дистанцирање меѓу пешаците и се укинува паркирањето на некои улици, а некаде се одземаат цели коловозни ленти, со цел да се добие привремено проширување на тротоарите.
  • Виена, Австрија, воспостави зони 20 во маалата каде тротоарите се тесни со цел пешаците да можат безбедно да се разминуваат.
  • Милано, Италија со цел намалување на аерозагадувањето ќе трансформира 35 км од коловозите во велосипедски и пешачки патеки.
  • Монтреал, Канада прошири тротоари на сметка на организираните паркинзи за автомобили со цел да им помогне на пешаците да одржуваат растојание еден од друг.
  • Нов Зеланд ги финансира општините да спроведат нискобуџетни интервенции (со боја, жардињери и конуси) на улиците со кои ќе го зголемат просторот за пешаци и велосипеди и кои можат да се изведат во рок од неколку дена.
Светската здравствена организација исто така дава препораки за пешачење и возење велосипед со цел да се остане физички и ментално здрав како мерка против коронавирусот, конкретно СЗО генералниот директор Тедрос Адханом Геврејесус на прес конференција на 20 март кажа: "За време на ова тешко време, важно е да се внимава на вашето физичко и ментално здравје. Ова не само што ќе ви помогне долгорочно, исто така и ќе ви помогне да се борите со КОВИД-19 доколку го добиете." Оттука ГД на СЗО препорачува, меѓу другото, доколку може да излезат луѓето да пешачат, да трчаат или да возат велосипед држејќи безбедно растојание.

 Како што Министерот за здравство посочува, кризата ќе трае во текот на целата оваа година. Сите споменати градови посочуваат: дури и после достигнувањето на пиковите, мерките за физичко дистанцирање ќе мора да потраат подолго време, барем во текот на наредната година додека не се пронајде вакцина или поефикасен лек.  Исто така, ќе се зголеми бројот на луѓе кои ќе страдаат од проблеми со зглобовите, од кардиоваскуларни и други здравствени проблеми поради намаленото движење во периодот на строги мерки. Затоа, колку побрзо се започне со осмислување и спроведување на вакви мерки за овозможување поголем пешачки и велосипедски простор, толку подобро за сите. Оваа криза е нашето ново нормално за минимум една година и градовите треба да покажат резилиентност и флексибилност во справувањето со неа.  
 На подолг рок се надеваме дека дел од овие мерки ќе преминат од привремени во постојани, токму поради корисноста за општото добро и здравје на граѓаните. 

 Ние, велосипедистите и пешаците, стоиме на располагање за консултација и помош во однос на спроведување на овие мерки.

Од:
граѓаните (велосипедисти и пешаци)
Иницирано од:
На Точак, Скопје
Здружение на граѓани Одржливи иницијативи - Скопје
(Социјален велосипедски центар - Педала; то4ак)
Поддржано од:
Здружение на граѓани Велес Бајкинг - Велес
Гостивар НаТочак
ИНЦФ - Организација за Информација и Природа, Скопје
Неформална велосипедска група "Explore Macedonia Tour" Скопје
Форум за Авангардна Креативност - Прилеп
Екстрим бајк тим Битола
Здружение за одржлив развој СФЕРА Интернешнал, Битола
МТБ Тетова
Здружение "Велосипед-2015", Прилеп
ВелоДостава Скопје
Локална Агенција за Развој, Струга
НВО Канабис Институт Пелагонија, Прилеп
Здружение ВЕЛОЕВРОПА - Скопје
Здружение ЕДИНСТВЕНА МАКЕДОНИЈА, Скопје
Регионален центар за шумарство и рурален развој-РЕФОРД, Скопје
Клуб за планинарски спортови Москито 2015, Кочани
Вело група Macedonian women bike squad, Скопје
Здружение на лица со параплегија и квадриплегија Без ограничувања, Кочани
Асоцијација за Активен Туризам Експлорер - Охрид 2018
Друштво неозбилни велосипедисти, Скопје
Здружение ИРЗ Тетово
Коалиција за одржлив развој - КОР, Скопје
Здружение за друмски и планински велосипедизам ”Маседониан Бајк Рајдерс”, Скопје
Здружение за култура и уметност „Колектив Ветерница“, Скопје
Здружение на граѓани Еко Логик, Скопје
Вело Училишта
Планинарски спортски клуб СТРУГА
ПрилепНаТочак, Прилеп
ЗГ Проактива Скопје
БитолаНаТочак, Битола
ТетовоНаТочак, Тетово
ГРИН-ОРГ-КО Кочани
Здружение ИЗВОР Кратово
“Регионален центар за одржлив развој“ Кратово
СтрумицаНаТочак, Струмица
Платформа Земи здив, Битола
Младинска Асоцијација ИМКА, Битола
Здружение на граѓани Центар за европски развој и интеграција, Битола
Интерактив, Битола
Здравје пред профит во Центар, Скопје

22.04.2020

 Доставено до:
Влада info@vlada.gov.mk 
Мин. за здравство contact@zdravstvo.gov.mk
Град Скопје  gradonacalnik@skopje.gov.mk, kabinet@skopje.gov.mk 
Општина Аеродром aerodrom@aerodrom.gov.mk 
Општина Бутел  gradonacalnik@opstinabutel.gov.mk 
Општина Гази Баба opstina@gazibaba.gov.mk 
Општина Ѓорче Петров kontakt@opstinagpetrov.gov.mk 
Општина Карпош  gradonacalnik@karpos.gov.mk, kontakt@karpos.gov.mk 
Општина Кисела Вода contact@kiselavoda.gov.mk 
Општина Центар  info@centar.gov.mk, gradonacalnik@centar.gov.mk 
Општина Чаир  info@cair.gov.mk 
Општина Велес  opve@veles.gov.mk 
Општина Битола  Gradonacalnik@bitola.gov.mk
Општина Прилеп  prilep@prilep.gov.mk, gradonacalnik@prilep.gov.mk
Општина Тетово  proffice@tetova.gov.mk 
Општина Струга  kryetari@struga.gov.mk, info@struga.gov.mk 
Општина Охрид  info@ohrid.com.mk 
Општина Гостивар info@gostivari.gov.mk 
Општина Кочани  info@kocani.gov.mk 
Општина Струмица info@strumica.gov.mk 
Општина Кратово  opstina_kratovo@yahoo.com, contact.kratovo@gmail.com
ЗЕЛС   contact@zels.org.mk 
РСБСП contact@rsbsp.org.mk

 Медиуми

 Дополнителни информации:
Read more »