Критична маса #52: Врти, учи, на точак!

Датум: среда, 31.08.2016
Почеток: 17:30, Детски Полигон, Парк Македонија (спроти Веро Тафталиџе)
Крај: пикник во СРЦ Сарај
Организирано враќање до Центар: 20:30

---------------------------------------------------------------------
Facebook настан: линк
Промотивни материјали: линк
Рута: линк
---------------------------------------------------------------------

Постерот за КМ #52

Велат еднаш штом научиш да возиш точак, не се заборава.
Тоа е меморија вградена во врската меѓу невроните и мускулите.
Да се вози точак е една од наједноставните и најрадосните активности која речиси секое дете низ игра ја научува, но тоа не значи дека не е неопходна и формална едукација.

Секојдневно среќаваме луѓе кои со децении користат велосипед, но возат од лева страна на улицата и нè доведуваат во опасност нас кои возиме правилно, од десна…
Не даваат сигнали и непредвидливо се однесуваат.

Неспорна е неправдата која дизајнот на нашите градови им ја нанесува на учесниците во сообраќајот на точак, неспорно е дека улиците не се пријателски и лесно насочувачки за точаци. Оттаму донекаде е разбирливо хаотичното движење и јасна е револтираноста која сите на точак ја имаме.

Но сообраќајната едукација нема само да нè дисциплинира нам, нема да помогне само велосипедистите да се однесуваат побезбедно во постоечките лоши услови, туку на сите граѓани ќе им даде вештини и сознанија за подобри услови и ќе ги збогати со информации кои ќе им помогнат да се изборат за такви услови. Повеќе луѓе кои знаат за ефектите од сите типови сообраќај кон природата, здравјето, безбедноста...ќе значи и повеќе луѓе кои ќе бидат повнимателни во изборот на превоз и во односот кон другите учесници во сообраќајот.

Додека во Данска се грижат зашто ДУРИ секое 4-то дете меѓу 6 и 10 години го носат родителите со кола на школо и дека САМО 43 % од децата меѓу 10 и 16 години оделе сами со точак на улиште, каква е ситуацијата кај нас?
Научно е докажано дека децата кои пристигнуваат на школо пешки или со точак, подобро се концентрираат. Познати и многу споменувани се и другите бенефити од користењето на точакот... Дали преземаат нешто нашите институции да го обезбедат тоа? Какви се пристапите кон училиштата? Слободни за пешаци и велосипедисти или блокирани со коли? Дали до секое школо стигнува безбедна пешачка и вело-инфраструктура? Дали околу школите функционираат зоните на смирен сообраќај?
Дали децата го добиваат потребното образование за снаоѓање во сообраќајот?

И додека условите навистина не се безбедни за да поканиме мали деца да одат сами со точак на школо... сепак треба да ги научиме на вештините на управување со нивното прво возило и на правилата за учество во сообраќајот. На областите инфраструктура и култура мора паралелно да се работи.

Има сериозни сомневања дека намалувањето на фондот на часови за сообраќајно образование, занемарување на вело-полигоните и слични потези во лоша насока кај децата во минатото создале неодговорни возрасни учесници во сообраќајот денес без оглед на превозното средство.

Образованието е еден од темелите на кои треба да се гради општата сообраќајна култура вклучително и вело-културата.

Секоја сериозна национална и локална власт во ера на климатски промени треба да донесе национална и локална стратегија за поттикнување на активниот и незагадувачки транспорт (пешачење и возење велосипед). Една од областите низ кои таа стратегија треба да се спроведе е образованието.

1. Предшколско вело-образование преку игра, на забавен начин за децата.
2. Сообраќајно образование на деца во основни и средни школи. Теоретски и практични вежби со велосипед на полигон и под менторство низ реален сообраќај
3. Мултимодално образование во авто-школите. Ставање во улога на пешак и велосипедист на идните возачи.

На 1-ви септември ќе почне уште една школска година сиромашна за содржините кои ги спомнуваме, а кои се суштински за побезбеден сообраќај и почист воздух, поодржливи градови и поздрави и посреќни граѓани.

Во текот на таа година да се избориме следната да биде поинаква!

Врти сучи, врти на точак и учи!
Се гледаме на Критична маса!

*** Секој учесник вози на своја одговорност. 

--------------------------------------------------------------
Критична маса е неформален велосипедски собир кој се случува во над 300 градови во светот.
Нема лидери, нема формална организација, само група на свесни луѓе кои сакаат подобар вело-град.
Од мај 2012-та се случува еднаш месечно и во нашето Скопје!
Возиме секоја последна среда во месецот по различна рута и со различна тема.

Критична маса во Скопје е самоодржлив, саморегулиран и самофинансиран месечен собир на урбаните велосипедисти кој зависи од придонесот на секој учесник, пред сѐ од неговото појавување на собирот и покажување бројност („Нѐ има, земете нѐ предвид“), од активната грижа настанот да помине во најдобар ред, а потоа и од донациите за промотивните материјали, волонтерскиот придонес во: осмислувањето на настанот, неговата промоција и се разбира во креативната страна на возењата. До овој момент, скопјани 51 пат возеа масовно по скопските улици, на 51 различнa темa поврзанa со урбаниот велосипедизам.
Да ги освоиме по 52-ри пат улиците со нашите точаци, активно, ангажирано, свесно, заедно, со полни срца!
Приклучи се! Ангажирај се! Може да нé има повеќе! И Скопје може да стане подобар град!
--------------------------------------------------------------

Read more »

Промотивни материјали КМ #52

[дизајн: Елена Героска]

Промотивните материјали од овој блог-пост може слободно да се споделуваат, печатат, да се лепат на соодветни локации во градот, да се користат во рамки на објави за настанот или како линкови.

Однапред ви благодариме на сите за помагањето да се прошири информацијата за Критична маса #52, а на Елена ѝ благодариме за дизајнот.

МАТЕРИЈАЛИ ЗА ПЕЧАТЕЊЕ

• Постер, верзија за печатење: тука (CMYK).

МАТЕРИЈАЛИ ЗА ВЕБ

• Постер, верзија за веб:

 

• Веб - банери:



Банер 300 x 250

Банер 500 x 500

Банер 990 x 80

Банер 980 x 100

Facebook cover

 

Twitter cover

 

Read more »

Критична маса #51: Одвози и уживај!

Датум: среда, 27.07.2016
Почеток: 19:00, Паркот на Езерата во Аеродром
Крај: Пикник во парк шума Гази Баба

---------------------------------------------------------------------
Facebook настан: линк
постер: линк
Рута: линк



Постерот за КМ51

Скопско лето, тешко дишеш и возиш по жешкиот асфалт... Се мешаат бои, контури и мириси... Менуваш правец и бегаш некаде! Сам со себе, сам со точакот, па има ли поубаво? Одвози на викенд, одвози на Матка, на Водно после работа, одвози до парк, покрај Вардар…
А со следната Критична Маса да одвозиме заедно на пикник во Парк Шума Гази Баба!

Го славиме возењето точак како безболен по природата начин на превоз и како начин на откривање на градот! Со точак можеш да бираш разни патеки и „станици“ за одмор. 
Луѓето кои се на точак, од поблиску го познаваат градот!
Оваа Критична маса малку ќе здивнеме од критички теми, самата рута е доволна критика сама по себе. Кога ќе ја возиме помислете на луѓето кои живеат и работат во овие делови на Скопје, како патуваат со точак?

Фокусот ќе го ставиме на уживањето во летната квечерина на точак.
На Критична маса бр. 51 да заземеме повторно една лента од улиците и да се чувствуваме добро, на час! Барем кога сме во голема група е покомотно. Тоа чувство сакаме да победи, креаторите на градските политики да го вградат во идните проекти, сакаме градот да е комотен, безбеден и опуштен за секој граѓанин на точак секој ден на секоја улица! Да немаме своја лента само во еден час месецот во текот на КМ, туку и цело време! Со Критична маса сонуваме и привремено креираме нова стварност. Таа привремена стварност еден ден ќе стане трајна преку попрогресивни градски политики.
Дојдете на летно возење и облечете најлелеава летна лесна облека. Спремете си ќебенце или чергиче за на пикник, пиво, сок, овошје, грицки.

Јавните простори не се за да проструиш со кола низ нив, јавните простори се за да се дружиме, да комуницираме, да уживаме во градот. Притоа да не заборавиме да ја почитуваме природата и еден со друг.
Да оставиме сè како што сме нашле, па и почисто, по можност :)

Градот е наш. Да го направиме поубаво место за живеење.
Возејќи точак и ценејќи ги парковите.
Одвози и уживај!


Twitter: @natochak, #НаТочак
Блог: http://natochak.blogspot.com/
FB: https://www.facebook.com/NaTochak/
Инстаграм: http://instagram.com/natochak
e-mail: natochak@gmail.com

Ќе возиме по следнава рута:

*** Секој учесник вози на своја одговорност. 

--------------------------------------------------------------
Критична маса е неформален велосипедски собир кој се случува во над 300 градови во светот.
Нема лидери, нема формална организација, само група на свесни луѓе кои сакаат подобар вело-град.
Од мај 2012-та се случува еднаш месечно и во нашето Скопје!
Возиме секоја последна среда во месецот по различна рута и со различна тема.

Критична маса во Скопје е самоодржлив, саморегулиран и самофинансиран месечен собир на урбаните велосипедисти кој зависи од придонесот на секој учесник, пред сѐ од неговото појавување на собирот и покажување бројност („Нѐ има, земете нѐ предвид“), од активната грижа настанот да помине во најдобар ред, а потоа и од донациите за промотивните материјали, волонтерскиот придонес во: осмислувањето на настанот, неговата промоција и се разбира во креативната страна на возењата. До овој момент, скопјани 49 пати возеа масовно по скопските улици, на 49 различни теми поврзани со урбаниот велосипедизам.
Да ги освоиме по 50-ти пат улиците со нашите точаци, активно, ангажирано, свесно, заедно, со полни срца!

Приклучи се! Ангажирај се! Може да нé има повеќе! И Скопје може да стане подобар град!
--------------------------------------------------------------

Read more »

Втор допис (20.07.2016): Ревизија на Рута 1 од проектот ”Скопје Велоград 2017”

Сакаме да ве известиме дека НаТочак испрати втора тура коментари за недоследности и предлози по повод изведбата на Рута 1 која се протега од Карпош, Центар до Гази
баба од проектот “Скопје Велоград 2017“ со цел нејзино квалитетно комплетирање.
Во дописот истакнавме 4 клучни точки кои треба да се следат во текот на изведбата на самата рута а и понатаму да се применат на останатите рути. После првиот допис кој беше испратен забележани беа промени на патеката, но нажалост не беа аплицирани на сите места.
Покрај 4-те точки кои сметаме дека се од клучно значење за квалитетот на секоја велосипедска рута, пративме забелешки за конкретни проблеми на самата рута како пропаднат асфалт, оштетена патека, отсуство на столбчиња, паркирани коли, необлежаната патека итн., во дописот кој е прикачен може да видите што сè е опфатено.
Доколку имате и вие забелешки ве замолуваме да ни ги пратите истите на нашата ФБ страна или на маил natochak@gmail.com.

Четирите клучни точки се:

1. Довршување на рутата
2. Осветлување на патеката
3. Столбови.
4. Поврзување на патеките

Дописот е испратен до Град Скопје Координативно тело за урбан велосипедизам, може да го видите на следниот линк.

Read more »

Пријава на инфраструктурен проблем - понизок и пропаднат асфалт на велосипедска патека - бул. Илинден

НаТочак испрати пријава до Координативното тело за урбан велосипедизам при Град Скопје во врска со воочен проблем на Рута 1 од проектот “Скопје Велоград 2017“ - понизок и пропаднат асфалт. Се надеваме проблемот навремено ќе се санира со цел да се заштити патеката од натамошно оштетување. Исто така се надеваме дека овој апел ќе влијае да се пристапи со поголемо внимание при изведбата на останатите рути од проектот.
Документот кој е испратен до Координативното тело е достапен на линкот, а текстот од пријавата заедно со фотографиите ги има и во продолжение.
-----------------------------------

 

До: Град Скопје

Координативно тело за урбан велосипедизам

 

Предмет: Ревизија на Рута 1 од проектот ”Скопје Велоград 2017”

                 Проблем со понизок и пропаднат асфалт

 

 

Почитувани,

Ви се обраќаме во врска со еден проблем кој почна да се јавува по текот на Рута 1 од проектот “Скопје Велоград 2017“ и за кој стравуваме дека доколку навреме не се преземе нешто, ќе има сериозни последици по употребливоста на патеката.

Патеката се пушти во употреба и имаше многу пофалби од граѓаните, но со тек на време почнаа да се покажуваат дел од пропустите при изведбата. Имено, се работи за следното: 

Патеката на потегот од Општина Центар до ул. Љубљанска има 2 насоки поставени од јужната страна на бул. Илинден. Една насока запад-исток покрај коловозот и една насока исток-запад на внатрешната страна од зеленилото.

Патеката во насока запад-исток е главно со стар нереконструиран асфалт, од затекнатата велосипедска патека (на некои места многу брановиден), а патеката во насока исток-запад е нов асфалт кој беше рамен и многу пофалуван од велосипедистите поради глаткоста. 

За жал, оваа патека е изведена на исто ниво или под нивото на зеленилото (тревникот) и иако го има соодветниот наклон за исцедување кон него, поради пониската кота, создава редица проблеми кои почнаа да доаѓаат до израз после последните дождови:

-       и при мал дожд се собира вода во десетици вирови по текот на патеката

-       водата нема начин да истече зашто земјата е на повисока точка од патеката

-       водата тешко испарува бидејќи овој дел е цело време под сенки (исто така многу преферирани од велосипедистите во летните месеци)

-       долгото стоење на водата предизвикува натамошно слегнување на асфалтот и оформување на вдлабнатини кои со тек на време ќе собираат сè повеќе и повеќе вода.

-       поради слегнувањето на асфалтот многу веројатна е и појавата на пукнатини

-       кога водата конечно ќе се исуши останува земја на патеката која е подлога за растење на треви

-       на некои места од патеката веќе имаат изникнато треви кои можат сериозно да го разјадат асфалтот 

(На крајот на овој допис има посебен прилог со фотографии oд наведените проблеми)          

 

Со почесто чистење на патеката (после секој дожд) може да се ублажи проблемот.

Сепак, би замолиле за трајно решавање преку:

- симнување на нивото на почвата за неколку cm (онолку колку што е потребно за да биде пониско зеленилото од велосипедската патека) со цел при дождливо време водата од патеката да се исцедува во зеленилото, а на обратно, од зеленилото на патеката

- да се подигне нивото на патеката со нанесување на уште еден слој асфалт врз патеката.

- поставување на повисок рабник меѓу зеленилото и патеката може само да ги помогне горните решенија, но не веруваме дека може целосно да го реши проблемот.

Ја користиме оваа прилика и да апелираме да се посвети должното внимание при изведбата на останатите велосипедски патеки. Кога веќе се вложуваат средства и време, нека се посвети поголемо внимание околу квалитетот на изведба на патеката, и од надлежните инженери и од оние кои директно изведуваат, за да се направат нештата квалитетно и да бидат долготрајни, наместо да се санираат секоја година.

Можеби треба да се обрне внимание и на подобро тампонирање на подлогата.
 

Предлагаме членовите на координативното тело за урбан велосипедизам при Град Скопје, на точаци да ја извозат Рута 1, особено делот по бул. Илинден, и самите да ја констатираат нејзината сегашна состојба, а и да ја предвидат идната (за 1 година) состојба на патеката. 

НаТочак како и секогаш стои на располагање на Градот за било каква помош, сугестии, предлози, идеи во насока на долгорочен развој на велосипедскиот сообраќај во нашиот град.

 

Со почит,

НаТочак                                        

7.07.2016, Скопје

 

ПРИЛОГ: Фотографии од велосипедската патека на бул. Илинден, правец исток-запад, потег од бул. 8 Септември до ул. Љубљанска. Фотографирани на 4.07.2016, два дена после последниот дожд.
НАПОМЕНА: Слични проблеми има и на други делови од патеката. На овој сегмент проблемот е најизразен и фотографиите служат само како илустрација.

Застојана вода со земја неколку дена после дожд.
Забележлива е повисоката кота на тревникот во однос на патеката

 

Вдлабнување и траги од валканата вода на асфалтот

 

Забележливо пропаднат асфалт

 

После исушувањето на водата останува земја во вдлабнувањето

 

Земјата која останува после секој дожд е поволна за растење на треви кои може дополнително да го разјадат асфалтот. Забележливо е од каде „се излева“ земја. Патеката е на пониска кота од тревникот.

 

Забележливо вдлабнување во асфалтот

Траги кои го отсликуваат вдлабнатиот дел од патеката кој е на пониско ниво од тревникот и од каде не може да се исцеди водата

 

Еден од поголемите вирови кој се задржува неколку дена после дожд

 

Read more »

Допис до Македонски железници во врска со забраната за превоз на велосипеди во возовите.

НаТочак заедно со други велосипедски организации и иницијативи испратија допис до Македонски железници во кој бараат да прекине забраната за превоз на велосипеди во возовите преку изнаоѓање на решение за обезбедување простор за велосипедите и апелираат да се внимава на овој аспект при набавката на нови возови.
Документот е достапен на линкот, а содржината исто така и во продолжение.
------------------------------

До: Македонски Железници Транспорт АД

Почитувани,

Ви се обраќаме по повод објавената информација во месец aприл 2016 г. во соопштение на Железничката станица во Скопје, дека во возовите на МЖ Транспорт АД се исклучуваат од превоз велосипедите. Добивме реакции од повеќе граѓани дека биле вратени од железничките станици со нивните велосипеди. Железницата како дел од целокупноста во синџирот на превоз треба да понуди решение за интегриран превоз на велосипеди, по примерот на трендовите во развиените земји, но и земјите од регионот.

На 8 декември испративме Допис преку е-мејл до вас со наслов „Барање за информација од Македонски Железници“ со неколку прашања (дали е дозволен превозот, дали има специјален простор за велосипеди и колку чини). На 23 декември 2015 добивме одговор од вас дека во новите возови нема специјални места, но е дозволен превоз на велосипеди и дека цената е 41 денар. Но, неколку месеци подоцна се испостави дека сепак превозот на велосипед во возовите не е дозволен иако има голема заинтересираност од граѓаните за комбиниран транспорт.

Комбинирањето на велосипедскиот со јавниот превоз има предности и за: јавниот превоз (ќе ја зголеми достапноста до автобусите/возовите), во полза е и на велосипедскиот превоз (ќе ги продолжи прифатливите дистанци), на животната средина (ќе се намалат штетните емисии поради зголемување на привлечноста на овие 2 превозни средства наспроти автомобилите), на туризмот (ќе ја зголеми понудата за дестинации за туристите).

Се надеваме дека ќе успеете како раководство да ги согледате овие предности и да најдете решение за превоз на велосипедите кај возовите кои моментално сообраќаат: со разместување, со флексибилни седишта на отворање, со држачи, со додатен вагон итн.
Во некои држави се наплаќа услугата, а во оние кои се фокусирани на унапредување на велосипедскиот сообраќај оваа услуга не се наплаќа дополнително, пракса која ве охрабруваме да ја следите и вие.

Апелираме при набавката на следните возови, во спецификацијата на тендерот да се наведе и посебен простор за велосипеди и крупен багаж.
Ние како организации кои се залагаме за подобрување на условите за користење на велосипедот како превоз таквиот потег отворено и јавно ќе го поддржиме и ќе помогнеме во промоцијата на таа услуга на Македонски железници.

Со почит,

НаТочак - Скопје
БитолаНаТочак
ПрилепНаТочак
ГостиварНаТочак
ШтипНаТочак
Здружение на граѓани Центар за одржливи инцијативи - Скопје
Велосипедски кружок „Милтон Манаки“ - Скопје

[Критична маса #50 ја опфаќа оваа тема на комбинирање на велосипедски и јавен превоз.]

Read more »

Промотивни материјали за КМ #50

[дизајн: Петар Петковски]

Промотивните материјали од овој блог-пост може слободно да се споделуваат, печатат, да се лепат на соодветни локации во градот, да се користат во рамки на објави за настанот или како линкови.

Однапред ви благодариме на сите за помагањето да се прошири информацијата за Критична маса #50, а на Петар му благодариме за дизајнот.

МАТЕРИЈАЛИ ЗА ПЕЧАТЕЊЕ

• Постер, верзија за печатење: тука.

МАТЕРИЈАЛИ ЗА ВЕБ

• Постер, верзија за веб:

Постер, А3

• Банери:

Банер 300 x 250

 

Банер 500 x 500

 

Банер 980 x 100

 

Банер 990 x 80

 

Facebook cover

 

Read more »