Мислење за изјавата на премиерот за велосипедизмот како спорт (25.01.2015)

Испратен е допис до Премиерот на Владата на Република Македонија, г. Никола Груевски, како реакција од НаТочак, по повод дадената изјава на една национална телевизија, каде од Премиерот беше побарано да се заложи за решавање на елементарен велосипедски проблем: прекин на дел од велосипедската патека на кејот на Вардар, близу Плоштад Македонија, заради одвивање на градежни работи. Во оваа прилика Премиерот го изјави следново " Е па ајде нека не се гради, да застанеме и да не се гради. Кога се спортува не е лошо да се крене точакот и тоа е вежбање, не е само возењето."
Со оваа изјава делумно се расветли причината зошто урбаниот велосипедизам во нашиот град и држава не се помрднува од нулта точка. "Кога се спортува" - се' додека урбаниот велосипедизам се третира и перцепира како спорт, неговиот развој е закочен. Оној момент кога ќе станеме свесни, ние граѓаните, а особено надлежните институции, дека урбаниот велосипедизам е вид сообраќај, рамноправен со сите останати видови, тогаш ќе се рестартира растот и развојот на урбаниот велосипедизам.
Забележлив е позитивен тренд на пораст на бројот на граѓани кои го користат велосипедот како секојдневно транспортно средство, се транспортираат од точка А до точка Б, секојдневно патуваат до и од работа на својот велосипед. Со горенаведената изјава дали ги охрабруваме овие наши сограѓани да продолжат да го користат велосипедот, при што не загадуваат, не создаваат бучава и сообраќаен метеж?
Кога би направиле паралела меѓу рамноправноста на различните видови сообраќај, и автомобилот би го замениле со велосипедот во оваа изјава, дали исто така им се порачува на сограѓаните кои го избрале автомобилот како превозно средство да го кренат и да го пренесат на раце во оние делови каде што се појавуваат препреки?

Во продолжение го споделуваме дописот во целост.

-----------------------------------------------

До
Премиерот на Владата на Р. Македонија
Никола Груевски

Почитуван премиере,

Здружението НаТочак од Скопје кое речиси 3 години делува на полето урбан велосипедизам, Ви се обраќа по повод Вашата изјава на една национална телевизија кога бевте запрашан за изнаоѓање на решение на проблем со кој се соочуваат велосипедистите во Скопје. Имено, станува збор за прекинот на велосипедската патека на кејот на Вардар, поради одвивање на градежни работи. Вашиот одговор "Е па ајде нека не се гради, да застанеме и да не се гради. Кога се спортува не е лошо да се крене точакот и тоа е вежбање, не е само возењето" го отсликува суштинскиот проблем со кој се соочува велосипедскиот сообраќај во земјава, а тоа е: Велосипедот не е третиран како секојдневно превозно средство, туку како спорт и рекреација. Развојот на велосипедскиот сообраќај ќе отпочне во оној момент кога ќе се согласиме и разговараме за велосипедот како за рамноправен сообраќај со останатите видови, а не кога ќе биде асфалтирана првата велосипедска патека.

НаТочак и велосипедската заедница работат на покренување на вниманието на јавноста кон овој проблем, посочуваат на недоследностите и конструктивно учествуваат во предлагање на решенија. Имено, воспоставена е соработка со Градот Скопје, разменети се предлози и проекти, добиена е заемна согласност за конкретни решенија, но на терен сè уште резултатите се далеку од задоволителни, вклучително и споменатиот проблем во емисијата.
Овој повод нè поттикна да Ви се обратиме и Вам како Премиер на Владата на Р. Македонија, тело кое се бави со највисоки политики и кое има влијание во распределување на средствата за градските политики. Во насока на актуелните заложби на Владата за здрав начин на живот, кампањи за безбедност во сообраќајот, воведување мерки за намалување на загадувањето на воздухот, зарем нема да се сложите дека инвестицијата во развој на урбаниот велосипедизам, ќе донесе долгорочно решавање на сите горенаведени области?
Искрено апелираме во услови кога сè повеќе граѓани со велосипеди може да се забележат по улиците, користејќи ги како секојдневни превозни средства, и покрај лошите и небезбедни постоечки услови за сообраќање, Владата да се заложи за раст и развој на градскиот велосипедизам.

Дополнително, сакаме да укажеме на следните факти кои се во прилог на заложбите за третирање на велосипедот како секојдневно превозно средство:

1. Придобивки за здравјето на луѓето
2. Придобивки за животната средина
3. Намалување на бучавата и сообраќајни гужви и метеж
4. Повеќе велосипедисти, придонесува кон побрзо и попроточно движење и на оние кои се превезуваат со автомобил
5. Подобрување на квалитетот на живот - посреќни, покреативни, попродуктивни луѓе
6. Заштеди за градските и државните буџети

Поради наведените придобивки, вакви тенденции се случуваат моментално во светот:

- Градовите ја намалуваат зависноста од автомобилот
- Се инвестира во функционални системи за изнајмување велосипеди
- Постојано се гради нова и одржува постоечката мрежа на велосипедски патеки
- Особено во деловите со најголема загаденост се приоритизира велосипедскиот и пешачкиот сообраќај
- Се стимулираат вработените да одат на работа со велосипед
- Се стимулираат дечињата да одат на училиште со велосипед
- Се иновираат сообраќајни решенија кои го минимизираат вкрстувањето на велосипедскиот со автомобилскиот и пешачкиот сообраќај
- Се намалува максимално дозволената брзина за автомобили во станбените населби (т.н. „Зони 30“) со цел зголемување на безбедноста на сите учесници во сообраќајот
- Се креираат „зелени мрежи“ кои обединуваат коридори од зеленило и одржливи начини на транспорт: велосипедски, пешачки и јавен транспорт
- Се поставуваат паркинзи за велосипеди насекаде

Во Скопје, а уште повеќе во остатокот од Македонија, граѓаните кои го одбрале велосипедот
како секојдневно превозно средство, односно генерално, урбаниот велосипедизам се соочуваат со следните предизвици:

- Недоволна километража и дисконтинуитет на велосипедската инфраструктура
- Новоизградените булевари немаат (стандардни) решенија за велосипедски сообраќај
- Постоечката инфраструктура за велосипеди се користи како паркинг за возила
- Посточеката инфраструктура за велосипеди има низа недоследности, како денивелиран асфалт, високи рабници, непостоење на хоризонтална и вертикална сигнализација
- Пречки на велосипедски патеки како билборди, знаци, контејнери, ГПС уреди
- Поставување на автобуски постојки на самата велосипедска патека

Искрено се надеваме дека Владата ќе пројави интерес за овој вид сообраќај и ќе ги разгледа предностите кои би ги имале како град и држава со развојот на урбаниот велосипедизам. Во услови кога се забележува благ тренд на пораст на градскиот велосипедизам, да не го враќаме развојот чекор назад, напротив да се здружиме во изнаоѓање решенија за раст на Скопје во достоен вело град.

Со почит,
НаТочак

Документ (.PDF)

Read more »

Пристапност на објекти - ГТЦ - крај на Критична маса #33

Јануарската Критична маса, 33-та по ред, ќе почне од Плоштадот Македонија во среда 17.30 часот, а ќе заврши на првиот кат од ГТЦ.
Секојпат одбираме карактеристичен крај со кој сакаме да ја одбележиме темата. Но овој пат е малку поинаку. Зошто токму првиот кат на ГТЦ? Затоа што сакаме да покажеме дека треба да се обрне внимание на рампите во Скопје.
Пристапноста е многу важна тема при креирањето на инклузивен град во кој сите граѓани ќе се чувствуваат како дома, без оглед на нивните можности и способности или избор. 

 

 

Одамна ја имавме оваа идеја за крајна точка, а во неколку наврати беше предлагана од учесници на Критична маса, па сега искористивме тема која не бара специфичен крај :) Темата на КМ 33 е: „Не, не ми студи!“, поттикнати од вечното прашање: „Па добро бе, не ти е ладно НаТочак?!?“ и истовремено со цел да поттикнеме и оние кои не возат точак во зима, да пробаат.
Скопје знае да биде неподносливо жешко, но не и неподносливо ладно. Врз нашето субјективно чувство повеќе влијаат драматичните најави за поларна зима и претставата за јануари, а не дека е надвор навистина толку студено. Повеќе за темата прочитајте тука.
Не ни студи да возиме точак, не ни студи ни во отворениот и пристапен ГТЦ, пријателски за точаци, во кој често сме се засолниле од дожд со нашите љубимци, точаците, низ кој слободно може да се скрати пат (со туркање) од Жена Парк до Кеј, во кој има какви-такви паркинзи за точаци и кој, најинтерeсно за нас, ги има веројатно најмаркантните пристапни рампи во градот. Не само по изглед и израз, туку и по висината до која овозможуваат пристапност. Не те подигнуваат некои си 50-ина cm до 1 метар како што обично бидува, туку те подигнуваат цели 2 ката, еден под земја и еден над земја и тие катови, како ретко каде, се пристапни и со инвалидска количка и со бебешка и со точак!

Пристапноста е тема која дополнително ќе мора да ја обработиме, но овојпат сакавме да го привлечеме вниманието на напредноста на проектот на ГТЦ и важноста на тие рампи како визуелен белег и силна визуелна порака дека треба да се мисли на сите корисници на просторот.

Не само објектите, туку уште повеќе и улиците, тротоарите, плоштадите, јавниот простор треба да бидат пристапни за луѓето на тркала на сопствен погон: луѓето во инвалидски колички, луѓето со бебешки колички, луѓето кои се превезуваат на точак, па и луѓето кои пазарат со рачни колички. Треба наместо рабници, да се поставуваат рампи на поврзувањата/денивелациите и треба пред сè патеките да се ослободат од нелегално паркираните возила.
Градот треба да ги поддржи сите овие начини на транспорт со тркала, не само поради потребите на тие луѓе, туку и за доброто на сите останати. Град кој е пријателски спрема одредена група (во случајов учесниците во сообраќај на немоторизирани тркала) е подобро место за живеење за сите, место во кое и учесниците на немоторизирани тркала може да се реализираат и придонесат, а дополнително и не загадуваат, зашто се движат со сопствена сила. Градот треба да овозможи простор и услови за нашето движење зашто е природно и незагадувачко, место со постоечките услови да нè поттикнува да се движиме со кола (само тоа движење може непречено да се одвива моментално во него).

Да се вратиме на Критична маса 33. Бујрум на Плоштад Македонија во среда 17.30 часот.
Бидејќи ќе бидеме многу, ги туркаме точаците по рампите на ГТЦ и завршуваме на првиот кат каде нè очекува чајче :)

Read more »

Критична маса #33: Не, не ми студи!

Датум: Среда, 28.01.2015
Почеток: 17:30, Плоштад Македонија
Крај: ГТЦ

---------------------------------------------------------------------
Facebook настан: линк
Промотивни материјали: линк
Рута: линк
---------------------------------------------------------------------

Facebook cover за КМ 33

Секој месец е за на точак. Јануари, исто така.

Скопје знае да биде неподносливо жешко, но не и неподносливо ладно. Врз нашето субјективно чувство повеќе влијаат драматичните најави за поларна зима и претставата за јануари, а не дека е надвор навистина толку студено.

Не е!

Точак се вози и на многу пониски температури, на -10, на -20! Во северните земји како што се Холандија, Данска, Германија, Финска, сосем е вообичаено секојдневните обврски да се завршуваат на точак, без оглед на времето, без разлика дали врне снег, или дува ветер и е студено – таму точакот се користи во текот на целата година. Нормално е да се вози на тие температури, а особено не студи на температури околу нулата, како во Скопје.

Греењето почнува да работи веднаш штом ќе се качите на точак! Ако не сте пробале да возите точак во зима, пробајте барем еден ден, направете промена во своето секојдневие и наместо со кола, автобус или пеш, појдете со точак по работа, и уживајте во возењето.

Преминот од ладното надвор во топло внатре е прекрасно доживување што ја забрзува циркулацијата и, заедно со целокупното искуство, го подобрува и имунитетот.

Не, не настинувам оти возам точак и во зима! Напротив, станав поздрав.
Не, не сум поизложен на штетните гасови! Возам бавно и по потреба носам заштитна маска. Воздухот е ист и во кола, а јас барем не придонесувам кон загадувањето.

И не, не ми е ладно!

Зошто да дозволите студот да ве спречи да се превезувате на точак низ Скопје? Исто како што се облекуваме потопло во зима, така и за на точак ќе се облечеме потопло. Облека која топли и те штити од ветер, само тоа ни е потребно. 

Напред Скопјани, нека не ве симнува зимата од точакот!

Се гледаме на Критична маса #33 на 28. јануари со почеток од 17:30 часот од Плоштад Македонија, да се грееме движејќи се на точак, и да го славиме заедно возењето точак и во малку поладни услови. 

Ѕрн ѕрн!

 

*** Секој учесник вози на своја одговорност. 
--------------------------------------------------------------
Критична маса е неформален велосипедски собир кој се случува во над 300 градови во светот.
Нема лидери, нема формална организација, само група на свесни луѓе кои сакаат подобар вело-град.
Од мај 2012-та се случува еднаш месечно и во нашето Скопје!
Возиме секоја последна среда во месецот по различна рута и со различна тема.

Критична маса во Скопје е самоодржлив, саморегулиран и самофинансиран месечен собир на урбаните велосипедисти кој зависи од придонесот на секој учесник, пред сѐ од неговото појавување на собирот и покажување бројност („Нѐ има, земете нѐ предвид“), од активната грижа настанот да помине во најдобар ред, а потоа и од донациите за промотивните материјали, волонтерскиот придонес во: осмислувањето на настанот, неговата промоција и се разбира во креативната страна на возењата.
До овој момент, скопјани 32 пати возеа масовно по скопските улици, на 32 различни теми поврзани со урбаниот велосипедизам.
Да ги освоиме по 33-ти пат улиците со нашите точаци, активно, ангажирано, свесно, заедно, со полни срца! Приклучи се! Ангажирај се! Може да нé има повеќе! И Скопје може да стане подобар град!
--------------------------------------------------------------

Read more »

Промотивни материјали КМ #33

[дизајн: Коста Стаматовски]

Промотивните материјали од овој блог-пост може слободно да се споделуваат, печатат, да се лепат на соодветни локации во градот, да се користат во рамки на објави за настанот или како линкови.

Однапред ви благодариме на сите за помагањето да се прошири информацијата за  #Критична маса #33. Огромна благодарност до Коста Стаматовски за зимскиот дизајн на КМ33. Во зима не е ладно да возиш точак ако си добро облечен, со капа, шал, ракавици, чизми, а и еден термос со топол чај не е на одмет :)

МАТЕРИЈАЛИ ЗА ПЕЧАТЕЊЕ

• постери и флаери 

-Постер (А3, во боја) верзија за печатење: линк.
-Флаер (4 на А4, црно-бело) верзија за печатење: линк.




постер за КМ 33, верзија за веб



флаерот за КМ 33, предна страна, верзија за веб

 

флаерот за КМ 33, задна страна, верзија за веб

МАТЕРИЈАЛИ ЗА ВЕБ

• банери Подолу следува преглед на банерите.

веб-банер 300x250

веб-банер 300x250

веб-банер 980x100

 

веб-банер 990x80

 

веб-банер 851x315 (Facebook cover)

веб-банер 1500x421 (Twitter cover)

 

 

Read more »

Новoгодишен допис до градоначалникот на град Скопје, Коце Трајановски

Испратен новогодишен допис од НаТочак до градоначалникот на град Скопје, Коце Трајановски. Го споделуваме во целост.

Објава на нашиот Facebook профил.


До

Градоначалникот на град Скопје
г. Коце Трајановски


Почитуван градоначалнику,


Неформалното здружение НаТочак од Скопје Ви ја честита новата година и Ви посакува многу успеси во 2015-та, бидејќи Вашите успеси влијаат директно на нашите животи.

Како група која делува на полето урбан велосипедизам, во продолжение ќе наведеме сублимиран неопходен минимум на услови кои еден град треба да ги обезбеди за да биде минимално достоен за користење велосипеди, особено ако има амбиции на одреден рок да прерасне и во велосипедски град. Имено, ги поздравуваме Вашите јавни декларативни заложби за развој на урбаниот велосипедизам и за прераснување на Скопје во велосипедски град. Во оваа заложба сме едногласни со Вас. Но, сакаме да укажеме дека велосипедски град е многу поамбициозен концепт кој подразбира приоритизирање на велосипедот како превозно средство, а во Скопје моментално не се задоволени ни минимални услови за негово користење.

Сакаме уште еднаш да ги повториме работите кои треба да се почитуваат за да имаме некаков базичен почеток во планот за прераснување на Скопје во велосипедски град. Не е доволно само да се асфалтира одредена површина за да се нарече велосипедска патека. Потребно е да се задоволат и следните услови на велосипедските патеки:

• Подлогата да биде добро набиена, а асфалтот нивелиран (не брановиден)
• Да имаат стандардна широчина и боја
• Да имаат (не само на хартија) стандардна раздалеченост во однос на коловоз и јасна недвосмислена одделеност од пешачка патека
• Стандардна, јасна, видлива хоризонтална и вертикална сигнализација
• Да не се поставуваат автобуски постојки на велосипедска патека (ниту на пешачка,поради прелевање на проблемот)
• Да нема пречки на патеката (билборди, жардињери, контејнери, канти, сообраќајни и останати знаци, сообраќајни уреди, бандери, такси станици)
• Да се реши проблемот со нелегално паркирани возила на патеките
• Слеани рабници, поточно рампи, при влез/излез во/од секоја велосипедска патека
• Непрекинатост на велосипедските патеки

Како илустрација, во продолжение приложуваме неколку слики кои ја доловуваат состојбата со која секојдневно се соочуваме, кога се обидуваме да стигнеме од точка А до точка Б, во Скопје, на велосипед.

Пречки на сред велосипедска патека (знак, бандера)

Руинирана подлога на велосипедска патека

Паркирани возила на велосипедска патека (полициско комбе и такси возило)

Пречки на велосипедска патека (електронски уред, автобуска постојка)

Како аналогија на овие велосипедски недоследности во нашиот град, повторно ќе се обидеме со слика да ви ја доловиме обратната ситуација, односно, како би изгледало кога велосипедистите би им го попречувале нормалното и континуирано движење на автомобилите, поточно кога би се паркирале на нивна коловозна лента.

(Фото од 31.12.2014г. 22.00ч. Рекорд, Центар, Скопје)

Недопустливо, ќе се согласите?! Со ова секојдневно се соочуваат велосипедистите и го ризикуваат својот живот избегнувајќи ги овие неизбежни и насилно поставени пречки. Свесни сме дека промената нема да е едноставна и брза, но сакаме да нагласиме дека е неминовна и колку поскоро ја отпочнеме, толку порано ќе ги уживаме нејзините благодети.
Развој на велосипедскиот сообраќај мора да се случи, ако сакаме незагаден град, со здрави граѓани, без сообраќаен метеж и бучава, побезбедно и поквалитетно место за живот. За велосипедски град, потребна е стратегија која ќе овозможи да се стигне безбедно на велосипед од било која до било која точка во градот. За да стигнеме до таа цел во догледен рок, треба поинтензивно да работиме на подобрување на постоечката инфраструктура.

Пречките на постоечките велосипедски патеки кои ги набројуваме погоре можат и треба да се надминат во период од една година, а паралелно на тоа да се работи поширока велосипедска стратегија за Скопје, која ќе овозможи:

• Планирање на велосипедска мрежа од издвоени патеки и ленти на коловоз која ќе го опфати целиот град
• Воведување на зони 30 секаде каде што нема услови да се направат издвоени велосипедски патеки (во станбените населби)
• Продолжување на рекреативните патеки на Вардар и нивно интегрирање во велосипедската сообраќајна мрежа со поставување на повеќе пристапни рампи за влез/излез во/од нив, повеќе пешачко-велосипедски мостови и нивно поврзување со краци со останатите патеки
• Поставување на паркинзи за велосипеди пред сите јавни институции
• Отворање на нови станици за изнајмување велосипеди и одржување на постоечките станици со функционални велосипеди
• Мерки за стимулација на граѓаните да користат велосипед

Урбаниот велосипедизам не е рекреација, а уште помалку спорт. Кога ќе почнеме да го перцепираме како рамноправен на останатите видови сообраќај, тогаш промената коренито ќе отпочне. Во меѓувреме, разговараме само за техничко, краткорочно закрпување на дупки, отстранување на контејнери и сезонско поправање на неисправни велосипеди на малкуте станици за изнајмување.

Веруваме во Вашите искрени заложби за долгорочен развој на урбаниот велосипедизам и Ве повикуваме слободно да ни се обратите доколку почувствувате потреба за реална повратна информација од терен. Ние сме секојдневно на нашите превозни средства и ги чувствуваме на своја кожа несоодветните и нефункционални услови. Не се откажуваме од овој вид сообраќај и покрај лошите актуелни услови, бидејќи сметаме дека е најсоодветниот за нас и за нашиот град.

Ви благодариме на вниманието, очекуваме и заслужуваме одговор и се надеваме дека наредната година ќе разговараме за многу посуштински и детални аспекти на урбаниот велосипедизам, наместо овие иницијални, примитивни проблеми кои конечно ќе ги оставиме во историјата.

Со почит,

НаТочак,
За подобро вело Скопје

Read more »