13:21
На Точак
Датум: среда, 27.06.2018
Почеток: 19:00, Плоштад Македонија Крај: 20:30, Музеј на современата уметност
--------------------------------------------------------------------
Facebook настан: линк
Рута: линк
Промотивни материјали: линк
-------------------------------------------------------------------- Жежок летен ден. Сончето пече. Градот асфалтиран гори.
Сцена 1:
Треба да завршам некоја работа низ центар. Пешки сум. На булеваров Климент Охридски некогаш имаше дрворед и пошироки патеки за пешаци. Денес има 6 ленти за коли. Пекол. Жешко, бучно, загадено, непријатно. Нема да одам од тука, ќе свртам одоколу по споредните улички. Некои се прашуваат зошто луѓето не пешачеле и не возеле точак по овој булевар, локалите на него не биле веќе атрактивни... Хм...
Сцена 2:
Возам точак накај Драчево низ Кисела Вода по Борис Трајковски. Овој автопат ни го продаваат под име булевар само зашто имал 4 коловозни ленти, а нема велосипедски патеки, пешачките се минимални и окупирани, нема ни дрвореди. Па велат во Кисела Вода помалку се возело точак отколку во други населби, чудно. Хм...
Сцена 3:
Се враќам од работа. Треба да возам по Партизански одреди од центар кон запад… Температурите над асфалтот се над 50 степени. И на велосипедската патека во моја насока не е поразлично… Имам 3 избора: да возам на пешачката која е цел ден под сенка од дрвјата или да возам на велосипедската од другата страна во спротивна насока, и таа е исто така посвежа од оваа, или пак да возам во точната насока на патеката која е на припек и да ризикувам да ми е лошо… Не им текнало на планерите дека тука цел ден ќе пече сонце... А имале само една работа, да мислат на оние за кои планираат.. Можеле дрворедот да го постават меѓу патеката и коловозот...
Почеток: 19:00, Плоштад Македонија Крај: 20:30, Музеј на современата уметност
--------------------------------------------------------------------
Facebook настан: линк
Рута: линк
Промотивни материјали: линк
-------------------------------------------------------------------- Жежок летен ден. Сончето пече. Градот асфалтиран гори.
Сцена 1:
Треба да завршам некоја работа низ центар. Пешки сум. На булеваров Климент Охридски некогаш имаше дрворед и пошироки патеки за пешаци. Денес има 6 ленти за коли. Пекол. Жешко, бучно, загадено, непријатно. Нема да одам од тука, ќе свртам одоколу по споредните улички. Некои се прашуваат зошто луѓето не пешачеле и не возеле точак по овој булевар, локалите на него не биле веќе атрактивни... Хм...
Сцена 2:
Возам точак накај Драчево низ Кисела Вода по Борис Трајковски. Овој автопат ни го продаваат под име булевар само зашто имал 4 коловозни ленти, а нема велосипедски патеки, пешачките се минимални и окупирани, нема ни дрвореди. Па велат во Кисела Вода помалку се возело точак отколку во други населби, чудно. Хм...
Сцена 3:
Се враќам од работа. Треба да возам по Партизански одреди од центар кон запад… Температурите над асфалтот се над 50 степени. И на велосипедската патека во моја насока не е поразлично… Имам 3 избора: да возам на пешачката која е цел ден под сенка од дрвјата или да возам на велосипедската од другата страна во спротивна насока, и таа е исто така посвежа од оваа, или пак да возам во точната насока на патеката која е на припек и да ризикувам да ми е лошо… Не им текнало на планерите дека тука цел ден ќе пече сонце... А имале само една работа, да мислат на оние за кои планираат.. Можеле дрворедот да го постават меѓу патеката и коловозот...
--------------------------------------------------------------------
 |
| Постерот за КМ 74 |
Како се чувствувате кога пешачите, возите точак, користите автобус во овој град? Постојано во конфликт едни со други (и си се обвинуваме, место да ги обвинуваме оние кои несоодветно испланирале), постојано под опасност од автомобилите, постојано во непријатни услови: стеснети, неугледни, блокирани, непријатни, а во лето згора не сè и жешко!
Слепата воодушевеност од автомобилот и автоцентричното планирање си ја зедоа цената. Автопатишта среде градови (понепремостливи и од реки), ги разделија како граници маалата. Градовите станаа места каде се умира од обично движење со сопственото тело. Се вози брзо и се бара простор повеќе и за движење и за паркирање на автомобилите зашто сите само на тој превоз можат да се ослонат (тоа е она на кое најмногу мислел градот). Нема специјални ленти за автобуси иако со најголемиот капацитет највеќе заслужиле. Нема пешачки патеки насекаде или се окупирани со возила (а пешаци се 100 % од населението, за разлика од било кој друг превоз). Велосипедски патеки има само на неколку булевари, само неколку десетици километри од стотици километри улици низ Скопје.
Дрвјата исто така често страдаа во тоа автоцентрично планирање или па беа несоодветно планирани. Во автоцентричното планирање, ако треба да се реши метежот, не се пуштаат повеќе автобуски линии, не се обезбедуваат специјални автобуски и велосипедски ленти, туку се бара коловозна лента повеќе и секогаш прво на удар е зеленилото. А ако воопшто се планира зеленило, во автоцентричното планирање, планерите повеќе мислат на зелениот простор како шанса за разделување на насоките на движењето на автомобилите, да се овозможат поголеми брзини, па кога мора ќе одземат од зеленилото за лево свртување. Така направија на бул. 3 Македонска Бригада во Аеродром. Нема зеленило кое ќе ја заштити пешачко-велосипедската патека, но има средишно зеленило… Кому му е попотребно?
Во автоцентричното планирање некогаш не се обезбедува ни минимален простор за одржливите начини на превоз, а кога воопшто се обезбедува не се мисли воопшто тој простор да се направи удобен за оние кои немаат оклопи, немаат клима уреди, кои зависат целосно од надворешните услови: пешаците, оние кои возат точак и оние кои чекаат автобус.
За среќа, денес, се случува освестување во светот, се согледуваат последиците по безбедноста, по метежот, по загадувањето, по здравјето, по квалитетот на живот, па и по локалните температури кога целиот простор ќе се асфалтира и ќе им се подари само на автомобилите.
Денес постојат термини како МУЛТИМОДАЛНО ПЛАНИРАЊЕ, планирање во кое се посветува внимание на сите начини на превоз и каде на сите начини на превоз им се доделува простор од улицата, така се намалува и метежот, зашто сите начини на превоз обезбедуваат поголем капацитет од автомобилот во истиот простор. Така останува и повеќе простор за зеленило!
Денес актуелни се и термини како КОМПЛЕТНИ УЛИЦИ. Ако улицата не мисли на сите, ако не им овозможи на сите граѓани од сите возрасти и способности како безбедно и удобно да пешачат, да возат точак, да користат јавен превоз, да ја преоаѓат улицата итн, тие НЕ СЕ КОМПЛЕТНИ. Комплетноста вкклучува и соодветно планирање на зеленилото.
Денес постојат термини како ЗЕЛЕНА ИНФРАСТРУКТУРА. Дрворедите се сметаат како една од задолжителните инфраструктури на улиците, особено на булеварите.
Ниту пешачките, ниту велосипедските патеки, ниту зеленилото се декор кој треба да се постави во неискористениот простор кој ќе остане откако ќе се направи тортата (што поширок простор за автомобилите).
Зеленилото и сообраќајот мора да се планираат паралелно, од самиот почеток на проектот, ако навистина како град имаме визија луѓето повеќе да пешачат и да возат точак.
Некаде во светов имаат проблем со снегови и ветрови, ниски температури во текот на голем дел од годината и се борат со подобра облека, ние тоа го немаме. Цела година е пријатно, но во лето го имаме топлото време кое во комбинација со преасфалтираниот град ги подигнува дополнително температурите (ефект на urban heat island). Тоа е предизвикот за Скопје! Како да ги симне температурите за пешачењето и возењето точак да станат возможни и пријатни во жешките лета.
Има огромна разлика меѓу патеки кои се изложени на сонце и покрај кои има дрвореди од соодветна страна. Затоа и луѓето ги бираат вторите, често правејќи и прекршок, само да се спасат од жешкото.
Сметаме дека зеленилото треба да ги следи речиси сите пешачки и велосипедски патеки во Скопје како град многу топол во лето, особено оние патеки кои се изложени на сонце од јужната страна. Зеленилото ни прави пријатна и освежителна сенка, ни одржува пониски температури, подобра влажнот, посвежа микроклима кога пешачиме, кога возиме точак, кога чекаме автобус.
На дрвјата обично ни текнува во зима кога е загадено.
Но покрај дрвја е убаво и во пролет кога цутат, и во есен кога паѓаат лисјата.
Но дрвјата не се значајни само за естетиката или само за прочистувањето на воздухот и борбата со климатските промени, туку и во регулирањето на микроклимата локално и правењето на градот попријатен за пешачење и возење точак, па и за чекање автобус. Кога сме пешки или на точак немаме оклопи, немаме климатизери, не трошиме фосилни горива за да се ладиме.
Дрвјата ни обезбедуваат сенка, ладовина, свежина.
ДРВЈАТА СЕ НАША КЛИМА!
Затоа и им ја посветуваме оваа Критична маса. Ќе возиме по следнава рута:
Слепата воодушевеност од автомобилот и автоцентричното планирање си ја зедоа цената. Автопатишта среде градови (понепремостливи и од реки), ги разделија како граници маалата. Градовите станаа места каде се умира од обично движење со сопственото тело. Се вози брзо и се бара простор повеќе и за движење и за паркирање на автомобилите зашто сите само на тој превоз можат да се ослонат (тоа е она на кое најмногу мислел градот). Нема специјални ленти за автобуси иако со најголемиот капацитет највеќе заслужиле. Нема пешачки патеки насекаде или се окупирани со возила (а пешаци се 100 % од населението, за разлика од било кој друг превоз). Велосипедски патеки има само на неколку булевари, само неколку десетици километри од стотици километри улици низ Скопје.
Дрвјата исто така често страдаа во тоа автоцентрично планирање или па беа несоодветно планирани. Во автоцентричното планирање, ако треба да се реши метежот, не се пуштаат повеќе автобуски линии, не се обезбедуваат специјални автобуски и велосипедски ленти, туку се бара коловозна лента повеќе и секогаш прво на удар е зеленилото. А ако воопшто се планира зеленило, во автоцентричното планирање, планерите повеќе мислат на зелениот простор како шанса за разделување на насоките на движењето на автомобилите, да се овозможат поголеми брзини, па кога мора ќе одземат од зеленилото за лево свртување. Така направија на бул. 3 Македонска Бригада во Аеродром. Нема зеленило кое ќе ја заштити пешачко-велосипедската патека, но има средишно зеленило… Кому му е попотребно?
Во автоцентричното планирање некогаш не се обезбедува ни минимален простор за одржливите начини на превоз, а кога воопшто се обезбедува не се мисли воопшто тој простор да се направи удобен за оние кои немаат оклопи, немаат клима уреди, кои зависат целосно од надворешните услови: пешаците, оние кои возат точак и оние кои чекаат автобус.
За среќа, денес, се случува освестување во светот, се согледуваат последиците по безбедноста, по метежот, по загадувањето, по здравјето, по квалитетот на живот, па и по локалните температури кога целиот простор ќе се асфалтира и ќе им се подари само на автомобилите.
Денес постојат термини како МУЛТИМОДАЛНО ПЛАНИРАЊЕ, планирање во кое се посветува внимание на сите начини на превоз и каде на сите начини на превоз им се доделува простор од улицата, така се намалува и метежот, зашто сите начини на превоз обезбедуваат поголем капацитет од автомобилот во истиот простор. Така останува и повеќе простор за зеленило!
Денес актуелни се и термини како КОМПЛЕТНИ УЛИЦИ. Ако улицата не мисли на сите, ако не им овозможи на сите граѓани од сите возрасти и способности како безбедно и удобно да пешачат, да возат точак, да користат јавен превоз, да ја преоаѓат улицата итн, тие НЕ СЕ КОМПЛЕТНИ. Комплетноста вкклучува и соодветно планирање на зеленилото.
Денес постојат термини како ЗЕЛЕНА ИНФРАСТРУКТУРА. Дрворедите се сметаат како една од задолжителните инфраструктури на улиците, особено на булеварите.
Ниту пешачките, ниту велосипедските патеки, ниту зеленилото се декор кој треба да се постави во неискористениот простор кој ќе остане откако ќе се направи тортата (што поширок простор за автомобилите).
Зеленилото и сообраќајот мора да се планираат паралелно, од самиот почеток на проектот, ако навистина како град имаме визија луѓето повеќе да пешачат и да возат точак.
Некаде во светов имаат проблем со снегови и ветрови, ниски температури во текот на голем дел од годината и се борат со подобра облека, ние тоа го немаме. Цела година е пријатно, но во лето го имаме топлото време кое во комбинација со преасфалтираниот град ги подигнува дополнително температурите (ефект на urban heat island). Тоа е предизвикот за Скопје! Како да ги симне температурите за пешачењето и возењето точак да станат возможни и пријатни во жешките лета.
Има огромна разлика меѓу патеки кои се изложени на сонце и покрај кои има дрвореди од соодветна страна. Затоа и луѓето ги бираат вторите, често правејќи и прекршок, само да се спасат од жешкото.
Сметаме дека зеленилото треба да ги следи речиси сите пешачки и велосипедски патеки во Скопје како град многу топол во лето, особено оние патеки кои се изложени на сонце од јужната страна. Зеленилото ни прави пријатна и освежителна сенка, ни одржува пониски температури, подобра влажнот, посвежа микроклима кога пешачиме, кога возиме точак, кога чекаме автобус.
На дрвјата обично ни текнува во зима кога е загадено.
Но покрај дрвја е убаво и во пролет кога цутат, и во есен кога паѓаат лисјата.
Но дрвјата не се значајни само за естетиката или само за прочистувањето на воздухот и борбата со климатските промени, туку и во регулирањето на микроклимата локално и правењето на градот попријатен за пешачење и возење точак, па и за чекање автобус. Кога сме пешки или на точак немаме оклопи, немаме климатизери, не трошиме фосилни горива за да се ладиме.
Дрвјата ни обезбедуваат сенка, ладовина, свежина.
ДРВЈАТА СЕ НАША КЛИМА!
Затоа и им ја посветуваме оваа Критична маса. Ќе возиме по следнава рута:
--------------------------------------------------------------------
Критична маса е неформален велосипедски собир кој се случува во над 300 градови во светот.
Нема лидери, нема формална организација, само група на свесни луѓе кои сакаат подобар вело-град.
Од мај 2012-та се случува еднаш месечно и во нашето Скопје!
Возиме секоја последна среда во месецот по различна рута и со различна тема.
Од мај 2012-та се случува еднаш месечно и во нашето Скопје!
Возиме секоја последна среда во месецот по различна рута и со различна тема.
Критична маса во Скопје е самоодржлив, саморегулиран и самофинансиран месечен собир на урбаните велосипедисти кој зависи од придонесот на секој учесник, пред сѐ од неговото појавување на собирот и покажување бројност („Нѐ има, земете нѐ предвид“), од активната грижа настанот да помине во најдобар ред, а потоа и од донациите за промотивните материјали, волонтерскиот придонес во: осмислувањето на настанот, неговата промоција и се разбира во креативната страна на возењата. До овој момент, скопјани 73 пати возеа масовно по скопските улици, на 73 различни теми поврзани со урбаниот велосипедизам.
Да ги освоиме по 74-ти пат улиците со нашите точаци, активно, ангажирано, свесно, заедно, со полни срца!
Да ги освоиме по 74-ти пат улиците со нашите точаци, активно, ангажирано, свесно, заедно, со полни срца!
Приклучи се! Ангажирај се!
Може да нé има повеќе! Скопје може да стане подобар град!
--------------------------------------------------------------------
