19 October, 2020

Прашалник за изработка на Програма за развој на Скопски плански регион за 2020-2024

НаТочак одговори на прашалникот на Скопски плански регион за изработка на Програмата за развој 2020-2024. Се надеваме дека нашите одговори ќе бидат земени предвид.


--------------------------

ПРАШАЛНИК


Предмет: Изработка на Програма за развој на Скопски плански регион за 2020-2024



Институција: НаТочак     Датум: 7.10.2020


1.Кои елементи Вашата институција од стратешки планови имаат значење за развојот на Скопски плански регион?

Стратешки документи кои ги имаме изработено и кои би ги издвоиле дека имаат значење за развојот на Скопски плански регион се:

Визијата за Македонија на точак (изготвена во 2016-та година) и достапна на линкот: https://drive.google.com/file/d/0B5nTrgx8iFWfOXNmVDg0czIzZTA/view

Во документот ја поставуваме визијата за Македонија како највелопријателска земја на Балканот, земја во која велосипедот станува рамноправен учесник во сообраќајот во градовите, а започнува и поврзување меѓу населените места со велосипедски патеки. Градовите нудат услови за велосипедот да биде префериран избор за превоз на граѓаните при завршување на секојдневните обврски. Бројот на жртвите во сообраќајот се стреми кон нула. Драстично се намалува и загадувањето. Населението ужива во здрави, пријатни, безбедни и квалитетни места за живеење со повеќе пешачки, велосипедски патеки и зелени јавни простори.

Потоа ги лоцираме проблемите, предлагаме предлог мерки и ги истакнуваме придобивките. 

Црвени велолинии - 9 клучни барања за подобрување на велосипедските услови на национално ниво, испратени до сите политички партии и сите институции во март 2020-та година: https://natochak.blogspot.com/2020/03/2020-9.html, дополнети со 10-то барање за Простор анти корона.

1. ДОНЕСУВАЊЕ ПРАВИЛНИК ЗА ПРОЕКТИРАЊЕ И ИЗГРАДБА НА ВЕЛОСИПЕДСКА ИНФРАСТРУКТУРА

2. ВЕЛОСИПЕДСКИ ПАТЕКИ ЗА СИТЕ ПОГОЛЕМИ НАСЕЛЕНИ МЕСТА И НАЦИОНАЛЕН ФОНД ЗА ПОДДРШКА

3. МЕЃУГРАДСКИ ВЕЛОСИПЕДСКИ СООБРАЌАЈ И ВЕЛОСИПЕДСКИ ТУРИЗАМ

4. МАКЕДОНСКИ ЖЕЛЕЗНИЦИ ДА ОВОЗМОЖАТ ПРЕВОЗ НА ТОЧАЦИ ВО ВОЗ

5. ВИЗИЈА ЗА НУЛА ЖРТВИ ВО СООБРАЌАЈОТ

6. ОСЛОБОДЕНИ ТРОТОАРИ, ВЕЛОСИПЕДСКИ ПАТЕКИ, ЈАВНИ ПОВРШИНИ

7. ЗАДОЛЖИТЕЛНИ ПАРКИНЗИ ЗА ВЕЛОСИПЕДИ ВО СТАНБЕНИ, КОМЕРЦИЈАЛНИ, ЈАВНИ ОБЈЕКТИ

8. ВЕЛОСИПЕДОТ - ДЕЛ ОД ОБРАЗОВНИОТ ПРОЦЕС

9. ЕДЕН ДЕН МЕСЕЧНО - ДЕН БЕЗ АВТОМОБИЛИ ВО ЦЕЛА ДРЖАВА

10. ПРОСТОР АНТИ КОРОНА - ПРОСТОРНИ МЕРКИ ЗА СПРАВУВАЊЕ СО КРИЗАТА

Подетално, може да се прочита на линковите погоре.

Сметаме дека содржината на овие документи е клучна за поставување на одржлива, безбедна и здрава иднина, во државата, но и во Скопски регион. 

2.Кои од програми на Вашата институција кои се во тек, имаат влијание на развојот на Скопски плански регион?


-Анализа на постоечката велосипедска инфраструктура во Скопје

-Предлог визија за велосипедска мрежа во Скопје и Скопски регион

-Предлози за предвидување велосипедска мрежа во деталните урбанистички планови

-Предлози за измена на регулатива од областа на Законот за градење, Законот за безбедност во сообраќајот

-Предлози за буџетот на Град Скопје за 2021 (http://natochak.blogspot.com/2020/09/2021.html), особено:

-предлогот за 30% од буџетот за патна инфраструктура да биде резервиран за пешачка и велосипедска инфраструктура (по 15%) и

-предлогот за продолжување на рекреативната патека на кејот на Вардар кон запад и исток вон градот во рамки на Скопски регион

Предлогот за буџетот може да се примени и на другите општини во Скопје и вон Скопје во регионот

-Петиција Црвени вело линии составена од 10 клучни барања за вело-пријателски политики на национално ниво. (https://www.change.org/CrvenaVeloLinija)

3.Кои се достигнувања на Вашата институција во последните 5 години?

-Поддржани 85 Критични Маси (собири на граѓани кои возат точак, го промовираат како превозно средство пријателско за здравјето, животната средина, климата и кои се залагаат за подобри велосипедски услови и соодветни системски промени)

-Организирани десетици настани (урбани акции, видео-проекции, предавања на експерти)

-Консултативно учество во Координативното тело за велосипедски сообраќај на Град Скопје. Активизмот на НаТочак придонесе за отпочнување на проектот Скопје Велоград во 2014-та година со кој се реконструираa постечки, се изгради нов или издвои од коловозот простор за велосипеди: велосипедски патеки и ленти, се поставија многу паркинзи за точаци низ градот итн.

-Консултативно учество во Правилникот за проектирање и изведба на велосипедска инфраструктура кој сѐ уште не е усвоен

-Консултативно учество во Планот за унапредување на велосипедски сообраќај на Град Скопје 2019-2021 кој беше усвоен во септември 2019 година (https://skopje.gov.mk/media/4370/predlog-plan-za-unapreduvanje-na-velosipedski-soobrakaj-2019-2021.pdf)

-Доставување предлози за измена на Законот за безбедност во сообраќајот на патиштата во 2014 и 2019 година, Законот за урбанистичко планирање во 2019 година и Правилникот за урбанистичко планирање во периодот 2018-2020 година. Некои од предлозите беа усвоени. Како на пример, овозможена е партиципативност во процесот на донесување на ГУП (предлог за кој се застапија и други организации) и стана задолжителен велосипедскиот паркинг за сите новоизградени објекти, но во новите урбанистички планови. (За постоечките, ќе мора да се смени Законот за градење, н.з.)


4. Со кои предизвици Вашата институција се соочи во изминатите 5 години? Што ви претставуваше најголема пречка за исполнување на сите зацртани цели? 

-Застарена регулатива од областа на безбедноста во сообраќајот и урбанистичкото планирање која ни ги скратува можностите за предлагање решенија. (објаснето повеќе во точка 7)

- Недостаток на транспарентност и вклучување на јавноста. Иако Законот за пристап до информации од јавен карактер обврзува актите, проектите и програмите кои влијаат на животот и работата на граѓаните да се објавуваат на веб-страниците на општините, на прсти се бројат ситуациите кога некоја општина објавила сообраќаен проект на својата веб страница. Проектите за улици се проекти од јавен интерес и треба да се објавуваат редовно како што се објавуваат и деталните урбанистички планови.

Поради оваа нетранспарентност, не располагаме со доволно податоци и времето го трошиме во објаснување на јавниот интерес на проектите за едвај “со врски“ или страв да ги добиеме на увид, наместо да ги имаме достапни сите проекти и подлоги и како организација активно и конструктивно да учествуваме со свое мислење.

-Ставање приоритет на паркирањето на автомобилите на јавни површини наместо слободното движење на граѓаните од страна на општините. Сузбивањето на нелегалното паркирање е непопуларна мерка и сѐ уште ниедна општина не се охрабрила да работи на тоа на својата секундарна мрежа. Единствено Град Скопје започна процес на ослободување на велосипедските и пешачките патеки од нелегално паркирани автомобили и делумно и на тоа се должи порастот на употребата на велосипедот во Скопје.

5.Која е визија на Вашата институција за развој на Скопски плански регион за следните 5 години?

Скопскиот регион во следните 5 години треба да ги постави основите на одржливост на кои би се развивал понатаму.

Не веруваме дека во 5 години тоа може да го достигне, но може да започне да се движи во права насока.

Најпрво Град Скопје или било која општина не треба да се грижи само за територијата во рамки на своите граници. Регионот е еден организам, еден метаболизам. Скопје мора да се гледа во корелација со приградските населби, руралните населби, околните планина, целата котлина, па дури и блиските градови кои се на толку мала дистанца што луѓето секојдневно сообраќаат на работа до/од Скопје (како Велес, Тетово, Куманово).

Сообраќајот особено, мора да се гледа целовито. И мора да се направат сериозни анализи за движењето на луѓето и како да се направи поодржливо. Во Скопје секојдневно кон метежот придонесуваат не само неговите граѓани, туку и оние кои прават дневни патувања за работа. Во моментов најсигурен превоз е автомобилот, но неговото прекумерно користење создава мноштво проблеми (метеж, загадување, климатски промени, здравствени проблеми, намалена продуктивност).

Мора и другите опции да се направат сигурни и привлечни.

Мора да се искористи постоечката железничка мрежа кон околните градови, но и железничкиот прстен во Скопје, како и да се надоградат со потребните краци.

Мора да се испланира велосипедска мрежа од велосипедски патеки, но и вело-патишта (велосипедски рути целосно издвоени од моторниот сообраќај) кои ќе го поврзат Скопје со околните населби, кон Скопска Црна Гора, кон Матка, кон Марков Манастир, кон Таор и Катланово по текот на Вардар, кон Косово по Качанички пат и река Лепенец.

Со тоа ќе се овозможи на жителите од помалите и рурални населени места да се движат од село во село безбедно на точак, да доаѓаат до Скопје, како и граѓаните на Скопје и туристите да стигнат со точак до овие места.

Тоа ќе помогне за поинаква структура на сообраќајот (нема само автомобили да се сигурната опција), велосипедот ќе учествува со повисок % во сообраќајот, но позитивно ќе влијае не само на природата, туку и на спортот, рекреацијата, здравјето на луѓето, туризмот и економскиот развој на цел регион. Скопскиот регион ќе стане поздраво место за живеење, а попривлечно за посета.

Како дел од континенталната велосипедска мрежа на Европа (Euro Velo) РУТА 11 која ги поврзува Норвешка и Грција (https://en.eurovelo.com/ev11/fyro-macedonia) минува од Куманово до Скопје и продолжува по текот на Вардар кон Грција. Сметаме дека нејзиното локацискo проектирање и изградба треба да биде приоритет за регионот. 

6.Кои предизвици Вашата институција ги очекувате и предвидувате да влијаат на реализирање на визијата за Скопски плански регион во следните 5 години?

-Сѐ уште доминантни сфаќања на одлучувачите кои го ставаат автомобилот во центарот и за кои сообраќај се само автомобили

-Спорост на промената на регулативата

-Недоволно координираност на општините за спроведување заеднички проекти (пример, велосипедски пат кој минува низ повеќе општини)

-Насоченост на средствата (кои ќе се намалуваат во економската криза која претстои) кон изведба на стари проекти или нови проекти по стари автоцентрични принципи, наместо премислување на приоритетите баш во контекст на здравствената криза. Потребно е да го намалиме загадувањето кое влијае на смртноста и да понудиме можности на граѓаните за здрави активности на отворено. Велосипедската инфраструктура чини помалку средства, а бенефитите за општеството се многу поголеми на вложен денар во споредба со автомобилската.

7.Дали Вашата институција се соочуваше со законски бариери во реализација на вашите проекти? Доколку се соочувате наведете ги?

Да. 

Застарената регулатива од областа на безбедноста во сообраќајот и урбанистичкото планирање (сѐ уште е, и покрај малите позитивни измени) ги ограничува можностите на Град Скопје, скопските општини и регионот за дизајнирање на побезбедни улици и воведување современи велосипедски решенија.

На пример, не е дозволено спроведување на contra-flow велосипедски ленти на еднонасочните улици, не се доволно заштитени ранливите учесници во сообраќајот (ЗБСП), стандардите за улиците се автоцентрични со предимензионирани автомобилски ленти што ја намалува безбедноста и скратува од уличниот простор за други намени (зеленило, пешачење, велосипедски патеки). Не се предвидени велосипедски патеки за улиците и патиштата кои минуваат низ рурални средини. Со новиот Правилник дури и се инсистира на 4 автомобилски ленти како оптимално решение за село, а велосипедски патеки никаде нема.

Не постојат дефиниции и стандарди за велосипедски пат, за смирување на сообраќајот итн. па во таа област се тестираат решенија и се импровизира.

Застарената регулатива и нам како организација ни ги ограничува можностите какви решенија можеме да предложиме за одредени улици.

Регулативата не е застарена само од аспект на стандарди за планирање на просторот, туку и од аспект на граѓанска партиципација. За разлика од деталните урбанистички планови, не постојат механизми за граѓанска партиципација при планирање на улиците. 

8.Дали се соочувате со административни и технички проблеми?

-Недостаток на транспарентност за постоечките сообраќајни проекти што претставува техничко ограничување за да можеме конструктивно да го дадеме нашиот придонес.

-Недостаток на мерења и собирање податоци. Центарот за управување и контрола на сообраќајот собира само податоци за автомобили. Завод за статистика не мери редовно структура на сообраќајот и транспортни навики на населението во своите извештаи.

-Недостаток на стручно знаење за одржлива мобилност кај сообраќајните инженери и урбаните планери.

28 September, 2020

Промотивни материјали за КМ #85: Приказната продолжува... Се гледаме на улиците!

[дизајн: Боркица Арсевска, Totem Creation]

Промотивните материјали од овој блог-пост може слободно да се споделуваат, печатат, да се лепат на соодветни локации во градот, да се користат во рамки на објави за настанот или како линкови.
Однапред ви благодариме на сите за помагањето да се прошири информацијата за Критична маса #85.
Голема благодарност до Боркица за откачениот дизајн на една поинаква приказна.

МАТЕРИЈАЛИ ЗА ПЕЧАТЕЊЕ
  • Постер, верзија за печатење: линк (.jpg, cmyk)
МАТЕРИЈАЛИ ЗА ВЕБ

постер, верзија за веб

Facebook event cover

Facebook cover

23 September, 2020

Предлози на НаТочак за буџетот на Град Скопје за 2021 година

Минатата недела, на 16.09.2020 година претставници на НаТочак учествуваа на Граѓанскиот буџетски форум “Моја заедница, моја визија“ на Град Скопје за 2021 година. На Форумот зедоа учество претставници на 13 организации и активистички групи кои долги години се општествено ангажирани и дале придонес за унапредување на сферите во кои делуваат. Форумот беше организиран од Здружението за заштита на животните и животната средина Е.Д.Е.Н. во соработка со активистката за заштита на животни и животна средина и членка на Советот на Град Скопје - Драгана Велковска.
Во рамки на форумот, претставниците ги презентираа предлозите на нивните организации и имаа можност заедно со присутните граѓани да си коментираат едни на други за подобрување на предлозите.

Само како еден пример (а ги имаше повеќе) на еден од предлозите на НаТочак за поставување на столпчиња како заштита од нелегалното паркирање и узурпирање на патеките, добивме коментар дека мора да се внимава на типот на столпчиња и растојанијата за да не пречат на лицата со хендикеп, па затоа НаТочак предлогот го дооформи со барање за почитување на приниципите на универзален дизајн (universal design). 

Кога вака партиципативно би се правеле градските политики, кога би се слушале едни со други, кога Градот би дал шанса за вклученост, сигурни сме дека проектите од било која сфера ќе се направат многу поквалитетно, со внимавање на сите аспекти. 

Сите предлози од сите организации беа предложени како сет предлози наречен „За зелен и хуман град“ денес, 23.09.2020 до Градоначалникот и Советот на Град Скопје. Прес-конференција од доставувањето на линкот. Предлозите од НаТочак ги има како текст во продолжение и на линкот како документ.

НаТочак и минатата година достави предлози за измена на програмите и буџетот на Град Скопје за 2020-та година (достапни на линкот), но без буџетска конструкција и веројатно задоцнето (во декември). Оваа година тоа го направи значително порано и со предлог-буџетска конструкција. Бидејќи предлозите се во согласност со веќе донесениот План за унапредување на велосипедскиот сообраќај 2019-2021 донесен од Советот на Град Скопје во септември 2019, како и во насока на справување со актуелната здравствена и економска криза, очекуваме поддршка од сите советници.

---------------------------------

ДО Градоначалник на Град Скопје Совет на Град Скопје


ПРЕДЛАГАЧ: Драгана Велковска

        Членка на Советот на Град Скопје


ИЗГОТВУВАЧ: НаТочак, Група ентузијасти со цел подобро велосипедско Скопје



ПРЕДЛОЗИ

ЗА БУЏЕТ НА ГРАД СКОПЈЕ ЗА 2021 ГОДИНА


  • „Реконструкција на пешачката и велосипедската инфраструктура на булевари “ со буџет од 70.000.000,00 денари.

  • „Буџет за велосипедска и пешачка инфраструктура да е минимум 30% од вкупниот буџет за патна инфраструктура“ (по 15% од тип) - непозната е вкупната сума на буџетот за 2021 г. за патна инфраструктура.

  • „Субвенции за сервис и резервна опрема за велосипеди“ со буџет од 3.000.000,00 денари.

  • „Промена на рабници на сите булевари низ целиот град“ со буџет од 4.000.000,00 денари.

  • „Густо поставување на столпчиња по сите велосипедски ленти“ со буџет од 5.000.000,00 денари.

  • „5 бројачи на велосипеди“ со буџет од 4.500.000,00 денари.

  • „Продолжување на рекреативната патека на Вардар до Сарај на запад и најисточните граници на градот на исток“ - 20.000.000,00 денари.

  • „Простор Антикорона“ со буџет од 20.000.000,00 денари.

  • Стратешки документ за безбедност во сообраќајот - Визија нула - Визија за Скопје без жртви (Vision zero) со буџет од 600.000 денари.

Образложение

  • Град Скопје го менуваше асфалтот на коловозот на булеварите и тоа го нарече „реконструкција“ во „првата градежна офанзива“, изведена во летото 2019 г. Бидејќи под „булевар“ се подразбираат и пешачките патеки, зеленилото, сливниците, хоризонталната и вертикална сигнализација, бараме сите булевари на кои се работеше во „првата градежна офанзива“ изведена во летото 2019 г., да се доработат со тоа што ќе се подобрат условите за движење на пешаците, велосипедистите и лицата со хендикеп.

  • „Втората градежна офанзива", која се изведува во 2020 г. ги чини граѓаните околу 1 милијарда 29 милиони и 700 илјади денари (17 милиони евра). Тука не се вклучени минатогодишните „дореконструкции“, а нема информација дали ќе се менува целата инфраструктура на булеварите или само коловозот.

  • По примерот на Ирска, каде што е пропишано 10% од вкупниот буџет за инфраструктура по правило да биде за велосипеди и 10% за пешаци, бараме кај нас за овие ставки да е одделено минимум 15% од секој тип, поради потребите за итна корекција и доградба на велосипедските и пешачките патеки, односно за да ги достигнеме барем минималните стандарди.

  • Град Скопје повеќе години субвенционира набавка на велосипеди и електрични тротинети. Во 2020 г. беше увидено дека за субвенциите има огромен интерес, но и дека нови велосипеди тешко се наоѓаат бидејќи продавниците имаа проблем со набавки. Од три причини сметаме дека потребна е промена на овој тип на субвенции. -Проблеми со набавка на нови велосипеди -Потреба од диверзификација на типот на велосипеди кои се возат низ градот -Стимулирање на локалната циркуларна економија Бараме во 2021 г. да се нуди субвенција за сервис на расипани и стари велосипеди (како што прават повеќе земји во корона кризата), како и субвенции за опрема за велосипеди - седишта и колички за бебиња и деца, корпи, сајли за врзување, светла, ѕвончиња, итн. и можност за диверзификација на типот на велосипеди со повисоки суми, по примерот за електричните тротинети - карго товарни точаци за испорака до последен метар, точаци за пренос на тезги и бизниси итн.

  • Низ град Скопје ретко има рабник кој е слеан на ниво прикладно за оние кои се движат на тркала (инвалидски и бебешки колички, со помагала за движење, со велосипеди, тротинети, ролшуи, со пазарски колички…). Со проектот Скопје Велоград на некои делници беа изведени соодветни рабници, но некаде не, а некои од веќе сменетите беа променети низ годините со работа на микролокациите. Сепак, ова темпо е пребавно за целиот град, ги опфаќа само крстосниците на Скопје Велоград и не ги задоволува потребите на сите жители кои се движат на тркала. Бараме рабниците на сите булевари, улици, плоштади и јавен простор под надлежност на Градот да бидат променети со такви кои ќе одговараат на потребите на граѓаните. Градот Нови Сад за периодот 2019-2020 г. издвои 64.600,00 евра за овие потреби и предлагаме ние да го следиме нивниот пример.

  • Велосипедските ленти на булеварите низ градот служат за паркирање на возилата бидејќи долж нив столпчињата се поставени на дистанца поголема од 1,5м што е доволно возило да се протне меѓу нив. Со тоа е оневозможено безбедното движење на велосипедистите и истите се принудени да се мешаат со сообраќајот на коловозот. Бараме сите велосипедски ленти да имаат густо поставени столпчиња, како што имаат и велосипедските патеки.

  • Центарот за управување и контрола на сообраќајот (ЦУКС) располага со 850 бројачи за коловозен сообраќај. Бидејќи не ги обработува пешаците и велосипедистите во својот систем, нив не ги третира како дел од сообраќајот. Затоа предлагаме, за почеток, поставување на 5 бројачи на велосипеди кои на клучни локации ќе ги бројат велосипедистите, ќе помагаат да се планира нивната брзина на движење и ќе бидат дополнителен мотив за граѓаните да поминуваат на тие предодредени локации во поголем број.

  • Голем дел од граѓаните ја користат рекреативната патека долж реката Вардар за безбедно сообраќање меѓу истокот, центарот и западот на градот, изолирани од останатиот сообраќај, семафори, метеж, топлина итн. Но недостигаат уште неколку километри за изведба за да се спојат крајните граници на градот.  Бараме продолжување на патеката на запад до Сарај и на исток до крајните граници на градот, како и повеќе рампи за безбедно приклучување кон горниот дел на кејот, мостовите и булеварите. Ова е од посебна важност за соседните општини на источниот крај на градот бидејќи жителите на тие населби, кои се движат накај прилепените скопски населби, се движат по т.н. пат на смртта кој нема безбедни услови за движење на пешаци и велосипедисти. 

  • „Простор Антикорона“ опфаќа дислокација на билборди и ситилајти, ослободување на една коловозна лента, отстранување на паркинг места пред места каде што се собираат или чекаат луѓе - аптеки, банки, пошти… Пандемијата ни покажа дека за справување со неа потребен е поголем простор за безбедно движење и групирање на граѓаните на безбедно растојание. За таа цел бараме ослободување на десните коловозни ленти и стеснување на останатите, а ослободените ленти да се користат за непречено движење на велосипеди и јавен превоз. На булеварите каде што постои велосипедска инфраструктура предлагаме истата да се ослободи за пешаците, бидејќи велосипедистите би се движеле на новата велосипедска лента. Понатаму, бараме ослободување на плоштадите од непотребна урбана опрема и ослободување на паркинг местата пред комерцијалните и здравствени институции пред кои се групираат посетителите (аптеки, поликлиники, банки, пошти….) и пренамена на просторот за безбедно групирање на луѓе. (Повеќе во отвореното писмо #ПросторАнтиКорона)

  • Бараме донесување на Стратешки документ за безбедност во сообраќајот - Визија нула - Визија за Скопје без жртви (Vision zero) по примерот на многу светски градови и држави. Објективната небезбедност (реалниот ризик од сообраќјни судири, особено за ранливите учесници во сообраќајот) е на високо ниво во државатa, но и во Скопје.  Исто така висока е и субјективната небезбедност. Едното влијае на повреди и смрт, другото влијае негативно на квалитетот на живот.  Некои градови како Осло и Хелинки (со приближна населеност како Скопје) постигнаа 0 жртви од сообраќај пешаци и велосипедисти изминатата година и само 1-2 жртви со возило, благодарение на поставени стратегии и мерки за нула жртви во сообраќајот. Овој стратешки документ треба да направи преглед на факторите кои влијаат на безбедноста: уличната околина и дизајнот на улиците, легислативата, брзините, полициската контрола итн, да направи анализа на небезбедни позиции во Скопје, да направи споредба со други градови и спроведените мерки кои дале резултат, како и да даде насоки за промени во различни сфери (легислатива, измена на дизајн на улици, воведување Зони 30, казнена политика, дигитално регистрирање на сообраќајни судири на територија на Скопје (https://vzv.nyc/) итн. Суштината на Визија Нула (Vision Zero) пристапот е ставање акцент на системската (наспроти личната) одговорност во сообраќајот. Луѓето секогаш ќе грешат, но системот треба да направи да прават што помалку грешки и тие грешки да не се фатални.


Сите барања се во согласност со Планот за унапредување на велосипедскиот сообраќај на Град Скопје 2019-2021.



Скопје, 16 септември 2020 г.



Име и презиме на претставник

_________________________

10 September, 2020

Вијадуктот на Климент Охридски, улица за луѓе или автопат на смртта?

Денес, 10.09.2020, испративме краток неформален допис по mail во врска со поништувањето на тендерот за проектот за тунелите под Кале, до Град Скопје, Градоначалникот на Град Скопје и Координативното тело за велосипедски сообраќај.

Текстот од e-mail-от е во продолжение:

------------------------------ Почитувани,

Од медиумите дознавме дека е поништен тендерот за проектот за тунелите под Кале. Во интерес на време (да не се објави тендерот во меѓувреме) ви го споделуваме нашиот став во понеформален стил, а официјален допис би ви пратиле дополнително.

Сметаме дека поништувањето на тендерот е одлична шанса новиот тендер да се постави на сосем поинакви основи, со сосем поинакви барања. (под услов навистина да имаме потреба од поврзување баш на ова осетливо место и да нема подобра варијанта од таа која ја замислиле во 1964 година). Сметаме дека новото решение треба:
✅Да биде со карактер на ГРАДСКИ, а не ВОНГРАДСКИ мост.
✅Да има ленти за автомобили не пошироки од 3 метри (за 50-60km/h), наместо со автопатска широчина од 3.5 метри (за 100 km/h).
✅Да има комотни тротоари од минимум 3 метри, а не заштитно растојание за возилата од 1.5 метар.
✅Да има велосипедски патеки од 2.5 метри во двете насоки.

Или можеби да има посебен пешачко-велосипедски мост и тунел? Нека биде тоа предлог на проектантите. Но во барањата на Градот мора да стои БЕЗБЕДЕН ПРОСТОР ЗА ПЕШАЧКИ И ВЕЛОСИПЕДСКИ СООБРАЌАЈ, па како ќе се обезбеди е прашање на решението.
Ако навистина е целта на новата градска админстрација (сега не толку нова) ПОВРЗУВАЊЕ НА ГРАДОТ, ќе го поврзе пред сè ЗА ЛУЃЕТО, не само за АВТОМОБИЛИТЕ.
Градот и сега е поврзан како-така за автомобили, со неколку минути задоцнување ќе стигнете секаде, ќе заобиколите, но прилично брзо ќе стигнете. НО ЗА ЛУЃЕ НЕ Е.
Оваа врска по Климент Охридски ќе биде многу, многу атрактивна за пешачење и користење точак, за скратување дистанци меѓу Чаир и Центар, сакале или не.
И ако не обезбедите специјален простор за нив, луѓето ќе го користат коловозот, ќе пречат на автомобилите, а и ќе ГИНАТ.
Со најавените димензии, овој вијадукт ќе донесе пребрз сообраќај (околу 100 km/h) до Илинденска во срцето на Градот и ќе ја загрози безбедноста и амбиентот на живеење во најстрогиот центар.
Поради сето наведено, бараме да се ревидира тендерската документација.
Град Скопје веќе би требало да работи и на новиот План за одржлива мобилност (SUMP) како основа за новиот ГУП 2022.
Зошто да се брза со проектот за автоцентрично поврзување, кога истовремено се работи на визија за одржливост? Зошто двојни стандарди? Зошто да не почекаме на насоките од тој SUMP?
Она што ќе се изгради ќе го осплужува Скопје во наредниот век.
НЕ БРЗАЈТЕ да создадете АВТОПАТ НА СМРТТА во срцето на Градот.
Ако веќе го поврзуваме Градот, да ги поврземе ЛУЃЕТО, на хуман начин.
Луѓето од Чаир и Бутел заслужуваат да бидат поврзани со центарот со патеки за луѓе (пешачки и велосипедски), не помалку од луѓето од Карпош и Аеродром! Додека вторите имаат барем по 2 велосипедски врски до Центарот, луѓето од северниот дел на градот немаат ниедна, а треба да имаат и по Цветан Димов и по Македонско-Косовска Бригада/Климент Охридски зашто се на преголемо растојание.
Зошто ги дискриминирате?
Автоцентричниот мост ќе создаде дополнителна ментална бариера и поделеност, а не поврзување на двата дела на градот. Град е ткиво што е поврзано за пешаци и велосипеди.
Ако е поврзано само со автопат, тоа се 2 различни града!
Апсолутно се согласуваме со Градоначалникот дека е подобро долго планирање отколку лош проект во секој аспект: сообраќај, одржливост, социјално поврзување.
Направете го подолго и квалитетно.
Со почит, НаТочак