21 October, 2014

Задолжителна опрема за велосипеди

Бидејќи кружат најразлични информации по медиумите во врска со задолжителната опрема за велосипедисти, решивме да ги истражиме досегашните законски прописи кои ја регулираат. 

Тоа се пред сè:

1. Законот за безбедност на сообраќајот на патиштата: важечки пропис: линк, предложени измени: линк;
2. Законот за возила: линк
и неговиот поблизок пропис:
3. Правилникот за задолжителна опрема на возилото, велосипедот и запрежното возило: линк.

---------------------------------------------------

1. ЗАКОН ЗА БЕЗБЕДНОТ НА СООБРАЌАЈОТ НА ПАТИШТАТА

Во Законот за безбедност на сообраќајот (важечки пречистен текст од септември 2010) не е регулирана употребата на светла специјално за велосипеди, туку општо за возила и се бара да ги користат и дење и ноќе.
Во
новите предложени измени на овој закон само светлата и катадиоптрите се задолжителна опрема за велосипедИсто така, стои дека велосипедистите немаат обврска да имаат запалени светла дење, за разлика од другите возила. Ѕвонче и сопирачки не се спомнуваат во овој закон, но се спомнуваат во други прописи. Во продолжение извадокот од предлог Законот за безбедност кој се однесува на употреба на светла во сообраќајот.

14. Употреба на светла во сообраќајот

Член 86
(1) Во сообраќај на пат, дење и ноќе, за време на управување со возилото, возачот на возилото задолжително треба да ги има запалено најмалку соборените светла за осветлување на патот(2) Обврската од ставот (1) на овој член, не се однесува за возачите на запрежни возила и велосипедистите кога запрежното возило односно велосипедот го управуваат дење, освен во услови на намалена видливост. 
(5) На велосипедот задолжително треба да има светло во бела боја на предната страна, како и катадиоптeр со црвена боја или рефлектирачка лента на задната страна и по еден катадиоптер со жолта или портокалова боја на секоја страна.
(9) Прекршочен платен налог со глоба во износ од 50 евра во денарска противвредност ќе му се издаде на велосипедист кој постапува спротивно на одредбата од ставот (5) на овој член.
2. ЗАКОН ЗА ВОЗИЛА

Во друг закон, Законот за возила (Службен весник на РМ, бр.140, 6.11.2008) стои дека со посебни прописи ќе се регулира задолжителната опрема:

        Член 48
Прописи на министерот за внатрешни работи
(1) Министерот за внатрешни работи ќе донесе поблиски прописи за:
задолжителна опремам на возилото, велосипедот и запрежното возило за безбедно учество во сообраќајот на патиштата, како и на трактори за безбедно извршување на земјоделски односно шумски работи, согласно со членовите 46 и 47 од овој закон
А во член 46 има глоба за таа задолжителна опрема (регулирана со правилникот) која ако не ја почитува од велосипедистот - изнесува 100 евра:

Член 46
Велосипеди и запрежни возила
(1) Велосипед, велосипед со помошен мотор и запрежно возило, во сообраќајот на патиштата треба да имаат исправни пропишани делови и опрема согласно со одредбите на овој закон и прописите донесени врз основа на овој закон.
(2) Глоба во износ од 100 евра во денарска противввредност ќе му се изрече за прекршок на возач што постапува спротивно на одредбите од ставот (1) на овој член.

Тој пропис е:


3. ПРАВИЛНИК ЗА ЗАДОЛЖИТЕЛНА ОПРЕМА НА ВОЗИЛОТО, ВЕЛОСИПЕДОТ И ЗАПРЕЖНОТО ВОЗИЛО ЗА БЕЗБЕДНО УЧЕСТВО ВО СООБРАЌАЈОТ НА ПАТИШТАТА, КАКО И НА ТРАКТОРИ ЗА БЕЗБЕДНО ИЗВРШУВАЊЕ НА ЗЕМЈОДЕЛСКИ, ОДНОСНО ШУМСКИ РАБОТИ
(Службен весник на РМ, бр. 31 од 03.03.2010) донесен од МИНИСТЕРСТВО ЗА ВНАТРЕШНИ РАБОТИ врз основа на член 48 став 1 алинеја 1 од Законот за возила (Службен весник на РМ, бр. 140 од 6.11.2008)

Во
Правилникот за задолжителна опрема стои дека на велосипедот треба да се вградат: светла, катадиоптри, ѕвонче и сопирачки и набројана е т.н. друга опрема.

III. ОПРЕМА ЗА ВЕЛОСИПЕД, ВЕЛОСИПЕД СО ПОМОШЕН МОТОР

Светло за осветлување на патот и обележување на возилото
Член 18
(1) Едно светло за осветлување на патот на велосипеди и на велосипеди со
помошен мотор треба да биде поставено и прицврстено на предната страна на
возилото.
(2) Светлината што ја дава светлото од став 1 на овој член треба да биде во бела
боја, а оддалеченоста на светлечката површина на тоа светло од површината на
патот не треба да биде помала од 40 cm ниту поголема од 120 cm.
(3) Едно задно позиционо светло во црвена боја на велосипедите и на
велосипедите со помошен мотор треба да биде поставено и прицврстено на
задната страна на возилото.
(4) Оддалеченоста на светлечката површина на светлото од став 3 на овој член по
површината на патот не треба да биде помала од 25 cm ниту поголема од 90 cm.
(5) Светлото од став 3 на овој член може да биде поставено со катадиоптер.

Катадиоптери на велосипеди и велосипеди со помошен мотор
Член 19
(1) Еден катадиоптер во црвена боја на велосипедите и на велосипедите со
помошен мотор треба да биде вграден и поставен на задната страна на возилото,
а по еден катадиоптер во жолта или портокалова боја - на секоја страна на
педалот (од предната и задната страна).
(2) Оддалеченоста на рефлектирачката површина на катадиопетерот со црвена
боја на задната страна на возилото од површината на патот не треба да биде
помала од 25 cm ниту поголема од 90 cm.
(3) Рефлектирачката површина на катадиоптерот во црвена боја на задната
страна на возилото треба да биде најмалку осум cm.
(4) На бочните страни на предното и задното тркало на велосипедот и
велосипедот со помошен мотор треба да има рефлектирачки тела што
рефлектираат светлина во бела или жолта боја.

Сопирачки на велосипед и велосипед со помошен мотор
Член 20
Сопирачките на велосипеди и велосипеди со помошен мотор треба да бидат
вградени и поставени за секое тркало, и тоа најмалку по една сопирачка така што
да се меѓусебно независни, со тоа што сопирачката на предното тркало треба да
биде рачна.

Механичко или електрично ѕвонче
Член 21
Механичкото или електричното ѕвонче на велосипедите и велосипедите со
помошен мотор служи за давање звучни знаци и треба да биде вградено така за
да дава едноличен звук со непроменлив интензитет.

IV. ДРУГА ОПРЕМА ЗА ВЕЛОСИПЕДИ И ВЕЛОСИПЕДИ СО ПОМОШЕН МОТОР
Член 22
Друга опрема за велосипеди и велосипеди со помошен мотор со која се опремени
овие возилата е:
- брзиномер;
- циклокомпјутер и пулсметар;
- носач или ногарки за потпирање;
- пумпа, алат и прибор;
- калници;
- бидони и држач за бидони;
- багажник;
- кошница;
- клучалка, сајла со катинар;
- торбичка за ставање на резервен алат и
- седиште за деца.

---------------------------------------------------
Заклучок: Според предложениот Закон за безбедност  (октомври, 2014) задолжителна опрема за велосипеди се: предно, задно светло или катадиоптер и катадиоптри на страните и пропишаната глоба за нивно некористење ќе изнесува 50 евра.
Според важечкиот Правилник (март, 2010) кој е поблизок пропис на Законот за возила, задолжителна опрема за велосипеди се: предно светло, задно светло или катадиоптер и катадиоптри на педалите, ѕвонче и сопирачки и пропишаната глоба за нивно некористење изнесува 100 евра (задолжителната опрема дефинирана е во Правилникот со „треба“, а Законот за возила ја дефинира нејзината задолжителност и пропишува глоба).
 Другата опрема (брзинометри, кошници, калници, седиште за деца итн.) е само додатна, дозволена опрема за на велосипед, не е употребена формулацијата „треба“ во правилникот и следствено за неа не важат казнените одредби.
Овие одредби се стари и кај нив нема измени (со мала новост дека употребата на светла покрај во правилник се појавува и во закон). Апелираме велосипедистите да ги почитуваат за сопствена безбедност.

Клучните измени кои се подготвуваат во Законот за безбедност и за кои реагиравме во повеќе наврати до надлежните се однесуваат на регулирањето на употребата на заштитен шлем (кацига) и рефлектирачко елече.
Во предлог-Законот за безбедност за нивното користење е употребена формулацијата „треба“, но не се пропишани парични глоби. Сметаме дека тоа остава простор за натамошна измена од препорачливост во задолжителност и нивно толкување на штета на велосипедистите и со тоа нивното место не е во Законот, туку во Правилникот во Член 22 заедно со другата додатна опрема за велосипеди, т.е. за доброволно користење.
За штетноста од овие законски измени во однос на задолжителната употреба на кацигата прочитајте во блог-постовите на таа тема на линкот. Употребата на рефлектирачко елече доколку остане регулирана со законот сметаме дека има смисла да се препорачува надвор од населени места.
---------------------------------------------------
Ако имате да додадете нешто кон Точкарските закони во Република Македонија (листа на
линкот), пишете ни на: natochak@gmail.com или како коментар на овој блог-пост. 

09 October, 2014

Коментари за предлог - Законот за безбедност на сообраќајот на патиштата


Можеби веќе го видовте предлог-Законот за безбедност во сообраќајот на патиштата.
За симнување, достапен е на линкот.
НаТочак со поддршка и совети од ТетовоНаТочак, ГостиварНаТочак, ПрилепНаТочак, БитолаНаТочак и неколку правници денес испрати неколку коментари на https://ener.gov.mk (Единствен национален електронски регистар на прописи на Република Македонија).
На сајтот на ЕНЕР може да отворите ваш кориснички профил и да ги поддржите овие коментари или да оставите ваши. Исто така, може да ни пишете предлози и нам.
Благодариме однапред!
Да придонесеме сите за подобри законски рамки за поголема безбедност на велосипедистите, развој на велосипедскиот сообраќај и велосипедската култура.

Подолу е сумарен текст со сите коментари кои ги остави НаТочак и кои скоро би требало да се појават на сајтот во делот за коментари.
--------------------------------------------

Почитувани,
 

Ви се обраќаме во врска со предлог - Законот за безбедност на сообраќајот на патиштата во име на неколку неформални здруженија на граѓани кои се занимаваат со велосипедизмот како начин на транспорт: НаТочак (Скопје), ТетовоНаТочак, ГостиварНаТочак, БитолаНаТочак и ПрилепНаТочак.
Доставуваме забелешки во врска со ново-предложените измени и предлози во врска со постоечки членови кои се важни за безбедноста и унапредувањето на велосипедскиот сообраќај.
Сметаме дека е важно законот да ги заштити велосипедистите како ранливи учесници во сообраќајот и покрај поединечните измени кои ги предлагаме, да обезбеди поголема рамка за поголема заштита на велосипедистите од изложеноста на моторен сообраќај. Заштитата, како што советува и Европската велосипедска федерација, докажано најдобро се постигнува преку издвоена велосипедска инфраструктура која ќе се користи исклучиво за велосипедисти или преку мерки за намалување на брзините на возилата онаму каде што велосипедистите мора да сообраќаат заедно со моторните возила.
Преку обезбедувањето на побезбедни услови за користење на велосипедот како превозно средство не само што ќе се намалат жртвите, туку и ќе се направи поволна клима за негово помасовно користење што би било во прилог на целите на нашата држава за намалување на загадувањето, намалување на влијанието кон климатските промени, подобрување на здравствената состојба на населението, заштеди во здравството итн.
За остварување на тие цели законот треба да овозможи простор за развој на велосипедската култура со тоа што: ќе го направи задолжително сообраќајното образование и практичните вештини за управување велосипед за сите деца во основно и средно образование; ќе им овозможи на децата од најмали нозе да го совладаат велосипедот и безбедно да го користат во местата каде живеат; ќе им овозможи на родителите да ги превезуваат децата на велосипед и во приколки на велосипед; ќе овозможи превезување на товар на велосипед и нема да воведува мерки кои го намалуваат бројот на велосипедисти, како велосипедската кацига (шлем).
Велосипедот и велосипедот со помошен мотор како возила со помала моќ и возила кои не развиваат брзини поголеми од 25 km/h, не треба да подлежат на истата регулатива како моторните возила и треба што почесто да се раздвојуваат од мопедите, мотоциклите и другите моторни возила при дефинирањето на некои членови.
Се надеваме ќе ги земете предвид нашите забелешки.

Со почит,
НаТочак

Нашите конкретни забелешки ги поделивме во 5 теми:
 
А. ПРЕСТИГНУВАЊЕ И ОБИКОЛУВАЊЕ
Б. ЗАШТИТНИ ШЛЕМОВИ И РЕФЛЕКТИРАЧКИ ЕЛЕЧИЊА
В. ПРЕНЕСУВАЊЕ ТОВАР СО ВЕЛОСИПЕД
Г. ПРЕНЕСУВАЊЕ НА ЛИЦА СО ВЕЛОСИПЕД
Д. ВОЗРАСНО ОГРАНИЧУВАЊЕ ЗА УПРАВУВАЊЕ НА ВЕЛОСИПЕД

А. ПРЕСТИГНУВАЊЕ И ОБИКОЛУВАЊЕ

Член 50
(1) Престигнување и обиколување возачот смее да врши само ако тоа не го попречува нормалното движење на возилата што доаѓаат од спротивната насока и ако на патот има доволно простор за безбедно изведување на тие дејствија.
(2) Возачот не смее да врши престигнување и обиколување, кога со тоа, со оглед на карактеристиките во сообраќајот и на постојните околности на патот и во сообраќајот или со оглед на техничките својства на возилото со кое управува, ги загрозува другите учесници во сообраќајот.

ПРЕДЛОГ ДОПОЛНИТЕЛЕН СТАВ : Возачот не смее да врши престигнување и обиколување на велосипедист кој вози на коловозот ако поради условите на патот не може да го испочитува безбедносното странично растојание од велосипедот од: минимум 1 m за дозволена брзина на патот до 60 km/h и 1.5m над 60 km/h.

Член 57
(1) Возачот не смее да престигнува друго возило, освен велосипед, мопед и мотоцикл без странична приколка, непосредно пред крстосница или непосредно пред и на премин на патот преку железничка или трамвајска пруга на ниво без браник или полубраник

ПРЕДЛОГ ДОПОЛНИТЕЛЕН СТАВ: Возачот смее да престигнува  велосипед, мопед и мотоцикл без странична приколка во случајот од став (1) само доколку обезбеди безбедносно странично растојание од велосипедот, мопедот и мотоциклот од: минимум 1 m за дозволена брзина на патот до 60 km/h и 1.5m над 60 km/h.

ОБРАЗЛОЖЕНИЕ ЗА ЧЛЕН 50 И ЧЛЕН 57:
Треба да се потенцира потребата од безбедносно растојание на возилото од велосипедистот при заобиколување и претекнување.
Регулирањето на безбедносното растојание кое возачот е должен да му го отстапи на велосипедистот при претекнување кога велосипедистот се движи на коловоз ќе ја зголеми свеста на возачите за потребите и ранливоста на велосипедистите што реално може да го намали бројот на судири меѓу возила и велосипедисти. Растојанијата од минимум 1 m за ограничување на брзина на патот до 60 km/h и 1.5m над 60 km/h се растојанија кои возачите во многу држави препорачано или задолжително треба да ги почитуваат како безбедносни растојанија.
Велосипедистите се често жртви на невнимателен однос на возачите и треба да се работи на подигање на свеста на возачите за отстапување од просторот кој е заеднички и третирање на велосипедистите како легитимни и рамнoправни учесници во сообраќајот.


Б. ЗАШТИТНИ ШЛЕМОВИ И РЕФЛЕКТИРАЧКИ ЕЛЕЧИЊА

Член 99
(1) Возачот и лицата кои се превезуваат со велосипед со помошен мотор, мопед, мотоцикл, трицикл, лесен четрицикл и четирицикл задолжително носат заштитен шлем на главата за време на возењето на патот.
(2) Возачот и лицата кои се превезуваат со велосипед, треба да носат заштитен шлем на главата за време на возењето на патот.
(3) Возачот и лицата кои се превезуваат со велосипед ноќе и во услови на намалена видливост треба да носат рефлектирачки елек за време на возењето на патот.
(4) Прекршочен платен налог со глоба во износ од 50 евра во денарска согласно ќе му се издаде, на возачот и лицата кои постапуваат спротивно на одредбата од ставот (1) на овој член.
(5) Прекршочен платен налог со глоба во износ од 50 евра во денарска противвредност ќе му се издаде на родителот односно старателот на дете кое постапува спротивно на одредбата од ставот (1) на овој член. 

ПРЕДЛОГ ИЗМЕНА НА ЧЛЕН 99: Предлагаме став (2) да се тргне целосно

ОБРАЗЛОЖЕНИЕ ЗА СТАВ (2):
Иако сметаме дека носењето на заштитен шлем (кацига) при користење на велосипедот како превозно средство треба да биде само на доброволна основа и нерегулирано со закон, сметаме дека е одлично што предлагачот на законот имаше слух за ставовите на велосипедската заедница и направи поместување од предложената построга варијанта на предлогот за задолжителна употреба на кацигата кон поблага варијанта за препорачлива употреба. Бидејќи и покрај добрите вести, ваквата формулација „треба“ остава простор за толкување на овој член на штета на велосипедистите и развојот на велосипедскиот сообраќај при собраниското автентично толкување на законот, ги приложуваме уште еднаш нашите ставови поткрепени со препораките на Европската велосипедска федерација. Се надеваме дека ќе наидеме на отвореност кон овие факти за тема која е нова и недоволно истражена за нашето поднебје и за која посериозно треба да ги разгледаме искуствата од позитивните и негативните примери во светот (кои мерки се во прилог на безбедноста на велосипедистите, а кои не се). Во прилог доставуваме 4 документи (овие) кои опфаќаат истражувања во прилог на тврдењето дека воведувањето на задолжителна употреба на кацига или нејзиното големо промовирање прави штета на велосипедскиот сообраќај и поради ефектот „Safety in numbers” исто така и на безбедноста. Превод од писмото кое ЕВФ го испрати до надлежните министерства и РСБСП има на следниот линк: http://natochak.blogspot.com/2014/10/support-from-ecf-regarding-mandatory.html

ПРЕДЛОГ ИЗМЕНА НА СТАВ (3):
(3) Возачот и лицата кои се превезуваат со велосипед надвор од населено место ноќе и во услови на намалена видливост треба да носат рефлектирачки елек за време на возењето на патот.

ОБРАЗЛОЖЕНИЕ ЗА СТАВ (3):
За велосипедистот веќе се задолжителни предно, задно светло и катадиоптри кои се доволни за негово забележување (Член 86, став 5). Дополнително, во населени места постои и улично осветлување и оваа одредба сметаме дека треба да важи само надвор од населени места каде видливоста е намалена.

В. ПРЕНЕСУВАЊЕ ТОВАР СО ВЕЛОСИПЕД

Член 77
(1) Со велосипед, велосипед со помошен мотор и мопед во сообраќај на пат може да се влече приклучно возило со две тркала, под услов да не се загрозува неговата стабилност.
(2) Прилучното возило од ставот (1) на овој член не може да биде пошироко од 80 сантиметри, а вкупната маса не може да биде поголема од 50 kg и задолжително треба да има по еден катадиоптер со жолта или портокалова боја на секоја страна

ПРЕДЛОГ ДОПОЛНИТЕЛЕН СТАВ: Кога товарниот дел е интегрален дел од велосипедот, вкупната маса не може да биде поголема од 250 kg, кога приклучното возило е опремено со кочници, вкупната маса не може да биде поголема од 100 kg, а кога нема кочници - масата не смее да надминe 60kg.
*** базирано на  пропис од Република Австрија


Член 100
(1) Во сообраќај на патот велосипед, велосипед со помошен мотор, мопед, мотоцикл,  трицикл, лесен четирицикл и четирицикл, смее да влече приколка со две тркала, под услов да биде така прицврстена да не се намалува стабилноста на возилото.
(2) Приколката од ставот (1) на овој член, не смее да биде поширока од 1 m, а на задната лева страна задолжително треба да има катадиоптери, пропишани за приклучно возило.

ПРЕДЛОГ ИЗМЕНА НА СТАВ (2)
(2) Приколката од ставот (1) на овој член, не смее да биде поширока од 1,25 m, а на задната лева страна задолжително треба да има катадиоптери, пропишани за приклучно возило.
ПРЕДЛОГ ДОПОЛНИТЕЛЕН СТАВ: Велосипедистот смее да ја користи велосипедската патека доколку ширината на приколката не надминува 80 cm. Во случаи кога ширината на приколката е поголема од 80 cm, велосипедистот е должен да го користи коловозот.

ОБРАЗЛОЖЕНИЕ ЗА ЧЛЕН 77 И ЧЛЕН 100:
Во прилог на целите за намалување на загадувањето и сообраќајните гужви, треба да се стимулира превезување на товар во „последниот километар“ (=до врата) со велосипед што ќе го намали користењето на возила и закрчувањето на урбаните центри за мали дотури на роба. Законската рамка треба да овозможи примена на различни товарни (карго) велосипеди.
Член 77 и Член 100 предвидуваат користење на приклучно возило и приколка со велосипед, велосипед со помошен мотор и другите лесни моторни возила: мопед, мотоцикл,  трицикл, лесен четирицикл и четирицикл, но Дефинициите  76 и 77 од Член 2  за  „Приклучно возило“ и „приколка“ се однесуваат само на моторни возила. Сметаме дека треба да се допрецизираат опфаќајки го и велосипедот или да  се воведе нова дефиниција за товарни (карго) велосипеди кои вклучуваат: приколки за велосипеди, но и специјални велосипеди оспособени за пренесување на товар.


Г. ПРЕНЕСУВАЊЕ НА ЛИЦА СО ВЕЛОСИПЕД

Член 183
(1) На велосипед, велосипед со помошен мотор, мопед, трицикл, лесен четирицикл и четирицикл, смее да се превезува дете до седумгодишна возраст, ако на возилото е вградено посебно седиште пред возачот.
(2) На велосипед со помошен мотор, мопед и мотоцикл, смее да се превезува дете над седумгодишна возраст, ако го опчекорило посебното седиште и за време на возењето ги држи нозете на посебни држачи.

ПРЕДЛОГ ИЗМЕНА НА ЧЛЕН 183:
Исфрлање на зборот велосипед и велосипед со помошен мотор од став (1)
(1) На мопед, трицикл, лесен четирицикл и четирицикл, смее да се превезува дете до седумгодишна возраст, ако на возилото е вградено посебно седиште пред возачот.
(2) На велосипед со помошен мотор, мопед и мотоцикл, смее да се превезува дете над седумгодишна возраст, ако го опчекорило посебното седиште и за време на возењето ги држи нозете на посебни држачи.

ПРЕДЛОГ ДОПОЛНИТЕЛЕН СТАВ:
(1): На велосипед и велосипед со помошен мотор смеат да се превезуваат деца до седумгодишна возраст, ако на возилото е вградено едно или повеќе посебни седишта пред или зад возачот.


ОБРАЗЛОЖЕНИЕ ЗА ЧЛЕН 183:
Бидејќи карактеристиките (моќ и брзина) на велосипедот и велосипедот со помошен мотор од една страна и мопедот, трициклот и четирициклот од друга страна се различни, постои потреба од раздвојување на овие возила во овој член во различни ставовие.
Според европските стандарди за специјални седишта за пренесување на мали деца на велосипед, заедните седишта за деца можат да носат потешки деца (до 22 кг)  кои предните седишта не можат (до 15 кг) поради оптеретувањето на рачките за управување. Постојат и седишта кои може да се постават меѓу возачот на велосипедот и рачките и сите опции треба да бидат дозволени.
Предноста на предните седишта е што возачот има подобар увид на детето кога е пред него, но предноста на задните седишта е поголемата безбедност. (помала веројатност за судир и подобра позиција на центарот на гравитиција на целокупната маса: велосипед + возач + дете)
Превезувањето на треба да биде ограничено на само едно дете.


Член 184
(1) На приколка што ја влече или потиснува велосипед, велосипед со мотор, мотоцикл, трицикл, лесен четирицикл и четирицикл, како и во товарен сандак на велосипед, велосипед со мотор, мотоцикл, трицикл и лесен четирицикл и четирицикл, не смеат да се превезуваат лица.

ПРЕДЛОГ ИЗМЕНА НА ЧЛЕН 184:
Исфрлање на зборот велосипед и велосипед со помошен мотор од став (1)
(1) На приколка што ја влече или потиснува мотоцикл, трицикл, лесен четирицикл и четирицикл, како и во товарен сандак на мотоцикл, трицикл и лесен четирицикл и четирицикл , не смеат да се превезуваат лица.
ПРЕДЛОГ ДОПОЛНИТЕЛЕН СТАВ:
На приколка што ја влече или потиснува велосипед или велосипед со мотор, како и во товарен сандак на велосипед или велосипед со мотор, смее да се превезуваат лица, само ако приколката е оспособена за пренесување на лица.


ОБРАЗЛОЖЕНИЕ ЗА ЧЛЕН 184:
Да се овозможи поширока законска рамка за превоз на лица (особено деца и повозрасни кои не се во можност да возат велосипед), важно за развој на велосипедска култура, социјализација, здравје, престој во отворен простор.

Д. ВОЗРАСНО ОГРАНИЧУВАЊЕ ЗА УПРАВУВАЊЕ НА ВЕЛОСИПЕД

Член 230
(1) Велосипед на пат може да управува лице кое наполнило десет години возраст.
(2) Прекршочен платен налог со глоба во износ од 250 евра во денарска противвредност ќе му се издаде на родителот односно старателот на лицето од ставот (1) на овој член, кое постапува спротивно на одредбата од ставот (1) на овој член.

ПРЕДЛОГ ИЗМЕНА НА ЧЛЕН 230:
(1) Велосипед на пат самостојно може да управува лице кое наполнило десет години возраст.
(2) Лице до 10 години може да управува самостојно велосипед на станбени улици и во зони на смирен сообраќај.
(3) Лице до 10 години може да управува велосипед на други сообраќајници, различни од тие во став (2) на кои е дозволено возење велосипед, во придружба на лице над 16 години.
(4) Лица до 12 години може да управуват велосипед и на пешачки патеки.


ОБРАЗЛОЖЕНИЕ ЗА ЧЛЕН 230:
Разбирлива е грижата за учеството на мали деца во сообраќај, но тоа може да се регулира со тоа што ќе се побара децата до 10 години при возење на велосипед да имаат придружба од повозрасен (над 16 години).
Доколку законот остане ваков каков што е предложен: дете до 7 години смее да биде превезувано на велосипед, а дете над 10 години смее да вози велосипед на пат.
Законот во ваква форма целосно ги исклучува од допир со велосипедот децата од 7 до 10 години.
Исто така им оневозможува на децата до 10 години (возраст која е најсоодветна) да научат да возат велосипед.
Во зоните на смирен сообраќај и на станбените улици на кои децата играат, не смее да им се забрани да користат и велосипед, тоа е повеќе дел од нивната игра отколку учество во сообраќај. На децата не смее да им скрати правото на игра, а на јавните простори не треба им ја одземеме живоста која им ја даваат децата.
Затоа сметаме дека овие улици / зони не треба да имаат регулација за минимална возраст. Според дефиницијата 52 од член 2. од Законот во зоните на смирен соообраќај нема ограничувања на играта за деца. Детската игра е суштински дел од развојот на децата, а користењето на јавните простори (улиците) за игра е богатство кое нашите градови и села не треба да го изгубат. Место да им се забранува на децата да возат велосипед на станбените улици, треба да се овозможат услови за смирување на сообраќајот во станбените зони. (различни пречки и предупредувања кои ќе ги забават автомобилите и кои ќе ги информираат возачите дека треба повеќе да внимаваат. Зони со ограничување на брзината до 30 km/h и 20 km/h ја зголемуваат не само безбедноста, туку и квалитетот на живот и се воведуваат насекаде низ светот).
Според примерите од други држави (на пр. во Бугарија до 12 години и во Белгија до 9 години), предлагаме да се дозволи децата до 12 годишна возраст за возење велосипед да можат да ги користат и пешачките патеки, бидејќи со својата брзина не го попречуваат движењето на пешаците. Дополнително, тоа е побезбедна зона за нив.
Велосипедот е првото превозно средство на децата. Им овозможува да бидат самостојни во движењето на помала возраст, далеку пред да имаат законска можност да ја добијат возачката дозвола.
За да се зголеми безбедноста на децата не треба да им се забрани да возат велосипед, туку да им се зголемат вештините и познавањето на сообраќајните правила и прописи  преку задолжителни сообраќајни едукативни програми за основното и средно образование (регулирано со Член 10 од Законот).

04 October, 2014

Поддршка од ЕВФ во врска со законот за задолжителна велосипедска кацига / Support from ECF regarding Mandatory bicycle helmet law

The English text is below.

После писмото кое НаТочак го прати до Европската велосипедска федерација (достапно на линкот: http://natochak.blogspot.com/2014/09/possibility-of-compulsory-helmet-law.html) барајќи поддршка во случајот со потенцијално воведување на задолжителна кацига (шлем) за сите велосипедисти, добивме брз одговор дека ќе ја добиеме неопходната поддршка за борба против овој закон.
На барање на НаТочак, ЕВФ пиша писмо за поддршка на нашиот обид да го спречиме донесувањето на оваа законска измена, адресирано до секој министер лично од релевантните министерства: Министерство за транспорт и врски (г. Миле Јанакиески), Министерство за здравство (г. Никола Тодоров) и Министерсвто за внатрешни работи (г. Гордана Јанкулоска), како и до Републичкиот совет за безбедност во сообраќајот на патиштата.
Подолу е интегралниот текст од писмото кое овие институции го добија од ЕВФ по електронска пошта.
Pdf-верзија од писмото без контакт-деталите е достапна на следниот линк.

Писмото ги потенцира некои од најголемите проблеми поврзани со легислативата за задолжителност на велосипедска кацига.
---------------------------------------------------------------------------------

ECF
Европска велосипедска федерација


Брисел, 1 октомври 2014


Реакција во врска со иницијативата за законски задолжително носење кациги за велосипедистите


Почитуван Министре,

Замолени сме од страна на “НаТочак” да Ви се обратиме во врска со иницијативата на Вашата администрација за законски задолжително носење кациги за велосипедистите. Би сакале да Ви го изнесеме ставот на Европската велосипедска федерација поддржувајќи ја организацијата “НаТочак” во однос на прашањето и законската регулатива за носењето кациги за велосипедистите.


Законска регулатива за кацигите

Европската велосипедска федерација е категорично против тоа сите велосипедисти да бидат принудени да носат кациги. Единствената потврдена последица на законите за задолжително несење кациги е значително намалување на бројот на велосипедистите. Се покажа дека намалувањето на бројот на велосипедистите го зголемува ризикот за секој поединечен велосипедист. Велосипедистите по правило живеат подолго и поздраво; сериозни повреди на главата кај нив се ретки, а аргументите во прилог на носењето кациги и законите за кациги се слаби. Главниот ефект на законите за кациги не е зголемување на безбедноста на велосипедистите, туку обесхрабрување на луѓето да возат велосипед, со што се поткопува здравствената и друга корист.

ECF се залага за унапредување на возењето велосипед и на безбедноста на патиштата и затоа е против законската регулатива за задолжително носење кациги, од следните причини:

• Во земјите каде што се воведени мерки за задолжително носење кациги вообичаено доаѓа до намалување на бројот на велосипедистите од 20-30%.

Поради огромната корист од секојдневното возење велосипед за здравјето, секаква интервенција од аспект на безбедноста на патиштата што го намалува или негативно влијае врз бројот на велосипедистите секогаш доведува до штета по јавното здравје, токму спротивно од целите на таа интервенција (de Jong 2012).

• Разни студии покажуваат дека во земјите каде што се поттикнува возењето велосипед и каде што има голем број луѓе кои одат на работа со велосипед се забележува "безбедност поради многубројноста" (т.е. колку е поголем бројот на велосипедистите – толку е поголема безбедноста за секој поединечен велосипедист). На тој начин, со намалувањето на бројот на велосипедистите поради законската регулатива за задолжително носење кациги се зголемува ризикот за преостанатите велосипедисти (Jacobsen 2003).

• Законите за задолжително носење кациги го обесхрабруваат возењето велосипед прикажувајќи го како абнормално опасно, иако податоците потврдуваат дека веројатноста да загинете возејќи велосипед е помала отколку ако го поминете истото растојание одејќи пеш (Wardlaw 2002).

• Помала е веројатноста од повреда на главата кај велосипедист отколку кај повреден пешак или човек што се вози во кола (ONISR 2005).

• Велосипедските кациги се предвидени само да штитат од помали удари и контакти, а не од судир со моторни возила; ова јасно може да се види од стандардите на ЕУ.

• Земјите во кои се воведени закони за задолжително носење кациги не успеаја да ги намалат стапките на повреди на главата и покрај зголемувањето на стапките на носење кацига (Cameron, Heiman and Neiger, 1992; Smith and Milthorpe, 1993; Scuffham and Langley, 1997).


Подобри мерки за безбедност

Ја повикуваме Вашата администрација да се фокусира на успешно докажани мерки за унапредување на возењето велосипед и за доброто на велосипедистите, на пример:

• Намалување на брзината. Ова е еден од најдобрите начини за намалување на бројот на жртвите меѓу велосипедистите (и другите корисници на патиштата). Прекумерната брзина е директно одговорна една петина од сите судири и една третина од сите смртни случаи на патиштата. Се проценува дека намалувањето на просечната брзина на сообраќајот од 10% доведува до намалување од 37,8% во бројот на смртните случаи (Elvik, R et al, 2004). За споредба, се проценува дека намалувањето од 10% на “возењето ноќе” или “возењето под дејство на алкохол” доведува до намалување на бројот на смртните случаи од 1,7%, односно 1,0%.

• Издвоена инфраструктура. Онаму каде што не може да се намали брзината или обемот на сообраќајот, велосипедистите треба физички да се одделат од сообраќајот на моторни возила. Постојат голем број добри примери за планирање на инфраструктурата во целиот свет, на пример во земји како што се Холандија, Данска или Германија.


Заклучок

• Носењето кацига не треба да биде задолжително; велосипедистите треба да имаат право на избор дали ќе носат кацига или не. Забраната за возење велосипед без кацига секогаш ќе има лоши последици во однос на јавното здравје.
• Постојат многу подобри интервенции од задолжителното носење кациги преку законска регулатива. Најважна меѓу нив е намалувањето на брзината на моторните возила.


Д-р Бернхард Енсинк 
Генерален секретар,

Европска велосипедска федерација
---------------------------------------------------------------------------------

 After the letter NaTochak sent to the European Cyclists federation (available at this link: http://natochak.blogspot.com/2014/09/possibility-of-compulsory-helmet-law.html) to ask for support in the case of possible introduction of mandatory helmet for all cyclists, we got a quick response that we are going to get all the support we need to fight against this law.
On the request of NaTochak the ECF wrote a letter of support for our attempt to prevent the adoption of this amendment addresed to each minister from the relevant ministries: Ministry for Transport and Communicatin (Mr. Mile Janakieski), Ministery of health (Mr. Nikola Todorov) and Ministry of interior (Gordana Jankuloska), and as well to the National Council for Road Traffic Safety.
Bellow is the integral text of the letter that was sent to by ECF to the relevant institutions.
Pdf-version without the contact details is available at this link.

The letter highlights some of the major problems associated with Mandatory Bicycle Helmet Legislation.
---------------------------------------------------------------------------------
ECF
European Cyclists' Federation
Minister of Interior
Gordana Jankuloska,
St. Dimce Mirchev No.9
1000 Skopje
  
Brussels, 01 October 2014
Re:      Response to an initiative to impose bicycle helmet legislation 
Dear Minister Jankuloska,
We have been asked to write to you by NaTochak concerning an initiative by your administration to impose bicycle helmet legislation. We would like to offer the position of the European Cyclists’ Federation in support of NaTochak with regards to the issue of bicycle helmets and bicycle helmet legislation.
Helmet legislation
The European Cyclists’ Federation is very much opposed to an all-encompassing coercion of helmet wearing for cyclists. The only really known effect of helmet compulsion laws is that it causes a large reduction in the number of cyclists. A reduction in the number of cyclists has shown to increase the risk to each individual cyclist. Cyclists typically live longer and healthier lives; serious head injuries are rare and the evidence in favour of helmet wearing and helmet laws is weak. The main effect of helmet laws has not been to improve cyclists’ safety but to discourage cycling, undermining its health and other benefits.
ECF promotes cycling and road safety, we therefore oppose mandatory helmet laws because:
        Countries that have introduced mandatory helmet measures have commonly seen a reduction in cycling numbers of 20-30%
        Because of the huge health benefits of everyday cycling, any road safety intervention that reduces or impedes the number of cyclists will always bring about a public health disbenefit, the very opposite of the aims of the intervention (de Jong 2012)
        Studies show that countries that promote cycling and that have many cycling commuters, experience "safety in numbers" (i.e. the larger the number of cyclists – the safer it is for each individual cyclist). Reduced cycling through mandatory helmet legislation thus increases the risk of injury to remaining cyclists (Jacobsen 2003)  

        Mandatory helmet laws discourage cycling by portraying it as abnormally dangerous, although evidence shows that you are less likely to be killed in a mile of cycling than in a mile of walking (Wardlaw 2002)

        Injured cyclists are less likely to have head injuries than injured pedestrians or car occupants (ONISR 2005)

        Bicycle helmets are only designed to withstand minor knocks and bumps, not being hit by motor vehicles; this is made clear in the EU standard

        Countries that have introduced mandatory helmet laws, have failed to reduce head injury rates despite increased helmet wearing rates (Cameron, Heiman and Neiger, 1992; Smith and Milthorpe, 1993; Scuffham and Langley, 1997)  

Better safety measures 

We call upon your administration to focus on well-established measures to promote cycling and cyclists' well-being, for example;

·         Reducing speed – this is one of the best ways of reducing cycling (and other road user) casualties. Excessive speed is a direct factor in about a fifth of all collisions and is a major contributory factor in a third of all road deaths. It has been estimated that a 10% reduction in the mean speed of traffic will result in a 37.8% reduction of the number of fatalities (Elvik, R et al (2004). To put this in perspective it was estimated that a 10% reduction in “Exposure to darkness” and “Drink-driving” gives a reduction in fatalities of 1.7% and 1.0% respectively.

·         Separate infrastructure – Where speed or volume of traffic cannot be reduced cyclists should be physically separated from motorised traffic. There is a large amount of good examples of infrastructure design from around the world, from countries such as the Netherlands, Denmark, and Germany for example.

In Conclusion;

·         Bicycle helmets should not be mandatory, cyclists should have the choice as to whether they want to wear a helmet or not. Banning cycling without a helmet will always result in a public health disbenefit  

·         There are many better safety interventions than helmet legislation. The major one being a reduction in motor vehicle speed

Dr Bernhard Ensink 
Secretary General
European Cyclists’ Federation

23 September, 2014

Possibility of Compulsory helmet law for all cyclists in Macedonia

NaTochak wrote a letter to the European Cyclists Federation to ask for support in the case of possible introduction of mandatory helmets for all cyclists.

Everyone that is able to contribute, please write us at: natochak@gmail.com
----------------------------------------------------------

НаТочак напиша писмо до Европската Велосипедска Федерација во кое бара поддршка во случајот со возможно воведување на задолжителна употреба на кацига за сите велосипедисти.
Секој кој што може да помогне на било кој начин, нека ни пише на: natochak@gmail.com

Текстот од писмото преведен на македонски е во долниот дел од бло-постот.

----------------------------------------------------------

Dear friends,

I am writing this letter on behalf of the NaTochak informal group from Skopje, Macedonia. We are one of the few Macedonian groups whose primary area of interest is urban cycling advocacy. We are unfortunately not an ECF member, but we actively work together with the City of Skopje administration, other municipalities in the capital, the Dutch embassy and other local organizations involved in similar areas. So far we have taken active participation at cycling conferences and festivals in the region, and we maintain good relations with the ECF member organizations in Serbia, Slovenia and Austria. We are writing this letter at the recommendation of Novosadska Biciklisticka Inicijativa (NSBI).
With this appeal we would like to ask you for support on an important issue. Namely, the Macedonian Government along with other institutions, including the Ministry of Transport and Communications, Ministry of Interior, National Council for Road Traffic Safety and the Ministry of Health, are currently campaigning for safety on the roads and simultaneously drafting a new Law on Road Traffic Safety. In May 2014, the newspapers began leaking information on some draft amendments to the Traffic Safety Law, according to which the proposed text included the introduction of mandatory helmets for all cyclists, supposedly to increase safety on the roads.
In the past two or three months we wrote letters to the relevant state institutions, also quoting ECF data on this issue and warning that this amendment would actually reduce the number of people using bicycles as a means of transport. In addition, we had a meeting with members of the principal institution responsible for the proposed amendments, the National Council for Road Traffic Safety. To our regret, it looks as though our objections and suggestions were not taken seriously.
In order to prevent the adoption of this amendment, we have actively circulated our doubts regarding ‘the helmet law’ by writing letters, organizing meetings with the authorities, personal lobbying, addressing the public through the media and public debates, as well as gathering support from organizations active in these areas.
We would like to ask you for an open letter of support – coming from your organization and its members – with a short explanation why the wearing of helmets should not be mandatory in both the city and on open roads. We are aware that you have already run a campaign entitled ‘Ask Me Why I Cycle without a Helmet,’ explaining a lot of things there, but we are confident that a direct letter of support will be much more valuable and effective in the local context.
Let us know if you need more information. Here is the English translation of the letter we have already sent to all relevant institutions: http://natochak.blogspot.com/2014/09/natochaks-position-on-mandatory-use-of.html

Thank you in advance for your time,

NaTochak
Skopje
Macedonia



P.S. Please keep us posted and put our email address in cc on any communication you may have with the aforementioned institutions
 
----------------------------------------------------------


Почитувани пријатели, 

Ви пишувам во име на неформалната група НаТочак, од Скопје, Македонија. Ние сме една од малубројните македонски групи чиј главен интерес е застапувањето на урбаниот велосипедизам. За жал, групата не е членка на Европската велосипедска федерација  (ECF), но активно соработуваме со администрацијата на Град Скопје, со останатите општини во главниот град, Холандската амасада и други локални здруженија кои работат во слични области. Досега активно сме учествувале на велосипедски фестивали и конференции во регионот, а одржуваме и добри односи со здруженијата-членки на ECF од Србија, Словенија и Австрија. Ова писмо ви го пишуваме по препорака на Novosadska Biciklisticka Inicijativa (NSBI).
Со овој апел би сакале да ја добиеме вашата поддршка во однос на едно важно прашање. Имено, Македонската влада, заедно со други институции меѓу кои: Министерството за транспорт и врски, Министерството за внатрешни работи, Републичкиот совет за безбедност на сообраќајот на патиштата и Министерството за здравство, моментално се залагаат за безбедност на патиштата, истовремено подготвувајќи нов Закон за безбедност на сообраќајот на патиштата. Во мај 2014г., во весниците почнаа да осамнуваат информации за некои нацрт-измени во Законот за безбедност во сообраќајот, според кои во предложениот текст беа вклучени задолжителни шлемови за сите велосипедисти, што наводно би ја зголемило безбедноста на патиштата. 
Во текот на изминатите два-три месеци, испративме писма до релевантните државни институции  во кои приложивме податоци од Европската велосипедска федерација во однос на ова прашање, предупредувајќи дека ваквата измена всушност ќе го намали бројот на корисници на велосипедот како превозно средство. Исто така одржавме и состанок со членовите на главната институција одговорна за предложените измени, Републичкиот совет за безбедност на сообраќајот на патиштата. За жал, се чинеше дека нашите забелешки и предлози не беа сфатени сериозно. 
Со цел да се спречи усвојувањето на оваа измена, активно ги искажувавме своите грижи во однос на „законот за задолжително носење шлем“ преку пишување писма, организирање состаноци со властите, лично лобирање, обраќања до јавноста преку медиуми и јавни дебати, како и апели за поддршка од здруженијата активни во овие области. 
Би сакале да ве замолиме за отворено писмо за поддршка - од страна на вашето здружение и неговите членови – со кратко објаснување за причините поради кои носењето шлем не треба да биде задолжително ниту во градот, ниту на патиштата. Информирани сме дека веќе сте спровеле кампања под наслов „Прашај ме зошто возам велосипед без шлем“ во која објаснувате многу работи, но уверени сме дека едно директно писмо за поддршка ќе биде многу поефективно и од многу поголема важност во нашиот локален контекст.
Доколку ви се потребни дополнителни информации, ве молиме контактирајте нè. Во продолжение е преводот на англиски на писмото кое веќе го испративме до сите релевантни институции:

Ви благодарам однапред за издвоеното време, 

НаТочак
Скопје
Македонија

P.S. За да бидеме во тек, ве молам нашиот e-mail да го ставите во cc при било каква комуникација со горенаведените институции.

ПРЕДИЗВИК: На работа, на точак (Скопје)

 
НаТочак се приклучува на регионалниот предизвик Bike to work / Biciklom na posao / На работа на точак.



Што значи тоа?
Од 22-ри септември до 1-ви октомври се предизвикуваме едни со други (и најважно себе, ако веќе не го правиме тоа) да пробаме седмица и пол да одиме на работа, на факултет, на школо и каде и да треба да стигнеме низ градот, на точак! 
Да видиме како изгледа секојдневниот живот кога точак ни е основно превозно средство.
Доколку веќе го користиш точакот секојдневно, сподели го своето досегашно искуство, може да ги мотивираш останатите.
Доколку знаеш нечија интересна приказна, сподели ја! 

Facebook-настанот нека послужи како место каде ќе ги споделиме искуствата: 
(прашањата служат за поттик)
-Како патуваше, со каков точак: градски или спортски, со каква облека и опрема? Имаш ли потреба од додатоци на точакот?
-Каква разлика почувствува? Како е да се патува на точак низ градот? Каква беше интеракцијата со околината?
-Споделување фотографии од искуството или некоја занимливост.

Исто така, можеш да ни пишеш во облик на коментар на овој блог-пост или да го користиш хаштагот за споделување: #НаРаботаНаТочак на социјалните медиуми.

Биди дел од предизвикот! 
Да ја шириме едноставната, а моќна идеја дека точак е превозно средство.
-----------------------------------
Регионалниот предизвик “Bike to work” (На работа на точак) е целосно непрофитен, спонтано договорен и афирмиран настан кој го поддржуваат организации од регионот: Srbija (Novosadska Biciklistička Inicijativa, UG Ulice za bicikliste, Niška saobraćajna unija, Vozi Ulice), Crna Gora (Biciklo.me), Makedonija (НаТочак), Slovenija (Ljubljanska kolesarska mreža), Hrvatska (Bike My Day), Bosna i Hercegovina (Centar za životnu sredinu / Center for Environment), Mađarska (Magyar Kerékpárosklub)

Поддржи го и ти! :)