28 October, 2014

Работилница за градски велосипедизам „Зошто точак?“ - Ралф Ван Дер Зејден

Холандска амбасада, НаТочак и ЕУ инфо центар ве покануваат на Работилница за градски велосипедизам на 30 октомври од 10:00 до 12:00 во ЕУ Инфо Центар.

Локацијата на ЕУ Инфо Центарот е на улица Мито Хаџивасилев Јасмин 52в, 1000 Скопје (локација на линкот) Држачи за велосипеди има поставено во задниот двор на објектот (не кон улицата).



Програма на настанот:

  1. Воведно предавање на тема градски велосипедизам - Ралф Ван Дер Зејден, директор на "I Bike Belgrad" и поранешен советник во Општина Хаг.

    Темата на предавањето ќе биде "Why bike?" или „Зошто точак?“ и ќе ги обработи следните поттеми:
    -Возење велосипед во Холандија (краток преглед со податоци околу велосипедизмот во Холандија и опис на нормален велосипедски ден)
    -Возење велосипед во Белград (каква е ситуацијата и што е направено за нејзино подобрување)
    -Возење велосипед во други градови од Југоисточна Европа (некои добри и лоши примери)
    -Причини да се сфати возењето велосипед сериозно
    -Како да се подобрат градовите?
    Последната тема ќе отвори простор за дискусијата.
  2. Дискусија на тема: предности и предизвици на градскиот велосипедизам во Град Скопје.  Како да се подобри градот Скопје?
Ќе биде обезбеден симултан превод од англиски на македонски јазик, како и кафе и чај за време на паузата.
Доколку нема доволно места за велосипеди на држачите во задниот двор на објектот, домаќинот се обврза да го ангажира обезбедувањето за надгледување на велосипедите. Слободно врзете ги само едни за други ако нема место на држачите!


Поканети се претставници од сите општини во Град Скопје и Град Скопје, Републички совет за безбедност во сообраќајот, ЈП Улици и патишта, Агенција за млади и спорт, Велосипедска Федерација на Македонија, преставници од еко-здруженија, невладини организации, претставници од иницијативите „на точак“ од другите градови.

Поканети сте и сите точакољупци!

Работилницата е отворена. Повелете, се разбира #НаТочак!
Линк до Facebook-настанот.

Одговор од МВР на коментарите од НаТочак на предлог-Законот за безбедност

Неформалната група велосипедисти НаТочак, испрати неколку коментари и предложи измени на некои членови и ставови по електронска пошта до одговорното лице од МВР, исто така и на сајтот на https://ener.gov.mk/ (достапни на линкот) за предлог-Законот за безбедност на сообраќајот на патиштата кои се однесуваат на велосипедистите. Во тоа групата НаТочак беше поддржана со идеи и сугестии од: Тетово на точак, Гостивар на точак, Битола на точак, Прилеп на точак, со совети од неколку правници како и со поддршка, совети и споделувања од пошироката велосипедска заедница, за што искрено ви благодариме на сите!

Коментарите за сите спорни членови ги има во блог-постот: http://www.natochak.blogspot.com/2014/10/blog-post_9.html

Од Министерството за внатрешни работи добивме одговор кој вели дека предлозите за изменување и дополнување на членовите 183 и 230 (кои се однесуваат на пренесувањето на лица на велосипед и возрасното ограничување за возење велосипед) се ПРИФАТЕНИ и истите ќе бидат вградени во предлогот на Законот кој ќе биде доставен до Владата.
Тоа значи дека овие членови уште не се изгласани, но сме чекор понапред во однос на нивно менување.
Накратко: измената на членот 183 (доколку се изгласа) значи дека деца ќе смеат да се пренесуваат и на задно седиште на велосипедот, не само на предно.
А измената на членот 230 (повторно доколку се изгласа) значи дека деца до 10-годишна возраст ќе смеат да возат на улица. Во рамки на станбени улици и зони на смирен сообраќај ќе смеат да возат и самостојно, додека пак на сите улици од повисок ранг каде е дозволено возење велосипед, ќе смеат да возат во придружба на лице кои ги познава сообраќајните правила, т.е. лица кое навршило барем 16 години. Овој предлог- член вклучува и дозвола деца до 12 години да смеат да возат велосипед и на пешачки патеки.


Предлогот за отстранување на задолжителноста на кацигата од Законот е делумно прифатен, т.е. задолжителноста останува, само нема да има парична глоба доколку не се почитува. Бидејќи ваквиот член се' уште може да има правни реперкусии по велосипедистите во случај на евентуална сообраќајна незгода (да се намали одговорноста на возачот на моторното возило кој учествувал во неа или да има проблеми со осигурување), а отвора и простор за толкување на формулацијата „треба“ и додавање на казнена одредба при собраниското автентично толкување на законот, нашиот предлог е да смени формулацијата „треба“ со „препорачливо е“ за да се избегнат двојни толкувања, штом предлагачот на Законот веќе има цврст став да не воведува казни за непочитување на оваа одредба и штом изрази разбирање за ставовите на Европската велосипедска федерација (линк од писмото кое ЕВФ го испрати и до МВР).


 
Во целост коментарите и предлозите кои ги даде НаТочак за сите членови може да ги прочитате на линкот.

Благодарност до МВР што најде разбирање за овие два члена (183 и 230), многу важни за воведување на велосипедот во животот на децата од мала возраст.
Сепак битката не е завршена!
Овие членови треба да бидат изгласани од пратениците до целосно усвојување, а останува и понатаму да реагираме за останатите спорни членови кои се засега одбиени, преку контакти со пратеници, преку јавни реакции. 


Точакољупска заедницо, само храбро, барај си ги своите права!

Во прилог, во целост одговорот од МВР.
 

 


25 October, 2014

Промотивни материјали #КМ30

Промотивните материјали од овој блог-пост може слободно да се споделуваат, печатат, да се лепат на соодветни локации во градот, да се користат во рамки на објави за настанот или како линкови.
Однапред ви благодариме на сите за помагањето да се прошири информацијата за Критична маса #30, а на Стефан му благодариме што преку неговиот дизајн ја отслика приказната за „добрите навики кои се учат на помошни“ (како што вели тој) и остануваат за цел живот.
МАТЕРИЈАЛИ ЗА ПЕЧАТЕЊЕ
  • постери и флаери 
-Постер (А3, во боја) верзија за печатење: линк.
-Флаер (4 на А4, црно-бело) верзија за печатење: предна страна - линк, задна страна - линк.
   Постерот за КМ 30 - верзија за веб и печатење 
       
флаерот за КМ 30, предна страна, верзија за веб

флаерот за КМ 30, задна страна, верзија за веб

МАТЕРИЈАЛИ ЗА ВЕБ
  • банери Подолу следува преглед на банерите.
веб-банер 300x250

веб-банер 300x250
веб-банер 500x500

веб-банер 980x100

веб-банер 990x80

веб-банер 851x315 (Facebook cover)

веб-банер 3125x1042 (Twitter cover)


Критична маса #30: Од мали на точак!

ДатумСреда, 29.10.2014
Почеток17:30, Плоштад Македонија
Крај: Детска улица "Тоше Проески" (Ново Лисиче)
---------------------------------------------------------------------
Facebook настанлинк

Промотивни материјалилинк
Рута: http://goo.gl/yVx4Fu

---------------------------------------------------------------------

Постерот за КМ#30: „Од мали на точак!“

Во услови на глобален подем на технологијата, која ги одвраќа дечињата од детските игри, точакот е едно од ретките добра кој сè уште ги мами надвор.
Детската игра е суштински дел од развојот на децата, а користењето на јавните простори за игра е богатство кое нашите градови и села не треба да го изгубат.

Затоа: Бараме да се овозможат услови за смирување на сообраќајот во станбените зони и околини на основни и средни училишта. Зони со ограничување на брзината до 30 km/h и 20 km/h ја зголемуваат не само безбедноста, туку и квалитетот на живот и се воведуваат насекаде низ светот. Бараме задолжително да се спроведуваат сообраќајни едукативни програми во основното и средно образование со кои ќе се зголемат вештините за управување велосипед и познавањето на сообраќајните правила и прописи.

Да ги возиме децата на точаци и да ги учиме од мали да возат! Точакот е нивното прво превозно средство. Да им обезбедиме најбезбедни можни услови од мали да го почувствуваат ветерот во косите, од мали да му се радуваат на градот или селото во кое живеат и неговите улици! Да се расонуваат за на школо и да сонуваат за животот!

Во среда ја возиме 30-тата по ред Критична маса! Во 17.30 часот се чекаме на Плоштад Македонија. Дојдете во поддршка на идејата дека на децата треба да им се овозможи од мали да бидат на точак! Не само со измена на проблематичниот член во Законот, туку и со реални чекори за подобрување на безбедноста во сообраќајот во инфраструктурата и образованието.
Се учиме на 5, возиме низ цел свет. :)

Возиме по следнава рута:

 
Погледни ја рутата на Критична Маса 30 на поголема мапа


Рутата за Критична маса #30 вклучува 3 од елементите за кои дадовме коментари за измена на Законот за безбедност:

1. Возиме низ Плоштад Македонија, Паркот Жена Борец и низ Детската улица (Парк на Тоше Проески) во Ново Лисиче. Овие три зони се пешачки и низ нив треба да може да се возат детски точаци.
Возрасните велосипедисти во пешачки зони треба да се прилагодат на брзината на пешаците.
2. Возиме низ булеварите: бул. Јане Сандански и бул. Србија каде малите деца би требало да смеат да возат, се разбира во придружба на некој кој ги познава сообраќајните правила т.е. има наполнети 16 години.
3. Возиме низ споредни улички во Општина Аеродром каде не е зона 30, а треба да биде. На некои места на улиците има поставени легнати полицајци без да стои означување дека е Зона 30 км/ч. (зона на смирен сообраќај)

Рутата е 7.32 км, пократка и погодна за деца.

Времето е поладно, облечете се потопло.
Почнуваме и завршуваме во темница, па задолжително носете светла на точакот. Други светлечки и звучни помагала се бонус :)

Се гледаме!
Ѕрн ѕрн.
--------------------------------------------------------------
*** Секој учесник вози на своја одговорност.

Ветеруваме на точак! (час за велосипеди за најмалите + детска Критична маса)

Датумнедела, 26.10.2014
Почеток12:00, Влезот на Луна паркот (спроти паркот за кучиња во Градски Парк)
Facebook настанлинк

----------------------------------------
дизајн на банер: Ангела Маневска
Акцијата за улични средби со Ветерница ја заокружуваме онаму каде што ја почнавме, во Градскиот парк, но овој пат не доаѓаме сами туку со својот пријател велосипед, нагалено точак!

Колективот Ветерница во соработка со иницијативата НаТочак организира ДЕТСКА КРИТИЧНА МАСА со цел да ги возиме децата на точаци и да ги учиме од мали да возат.

Поводот е значењето на слободната улична детска игра која е особено загрозена од современото општество, но и последниот предлог - Закон за безбедност во сообраќајот каде се предвидуваат строги возрасни ограничувања и строга парична казна за родителите.
Веруваме дека со тоа се ускратува основното право на слободна детска игра и децата се оттуѓуваат од сопствениот град кој всушност е нивен дом, исто како и оној со покрив над главата. Со оваа иницијатива преземаме одговорност да продолжиме да ги учиме децата на вистински вредности на социјализација, чиста околина, здрав живот, па и големи предизвици за пат околу светот!
На точак велат: „Точакот не е обично превозно средство туку и вештино-учечко, социјализирачко, здраво, незагадувачко, расонувачко за на школо и сонувачко за животот“ 
Колективот Ветерница додава: „Точакот може да биде и најдобар другар ако знаеш да се грижиш за него...и исто како змејовите знае да чува тајни и исполнува желби...само ти посакај каде сакаш, веднаш ќе те однесе!“

Според истражувањата, возењето точак е индивидуална работа и зависи од способностите на детето, но повеќето деца се спремни да возат точак на 5 години, односно 3-4 години е период на развој на позначајните моторни вештини и во овој период децата можат да ги вртат педалите и да возат точак со помошни тркала, додека веќе откако ќе наполнат 5 години тие веќе имаат развиено чувство за баланс и координација и во зависност од времето кое им се посветува можат лесно да научат да возат точак без помошни тркала. Затоа Ветерница ги подржува коментарите за предлог законот за безбедност на сообраќајот на патиштата особено во делот за возрасно управување со велосипед каде се предвидува дете до 7 години смее да биде превезувано на велосипед, а дете над 10 години смее да вози велосипед на пат. 
Законот во ваква форма целосно ги исклучува од допир со велосипедот децата од 7 до 10 години. 
Исто така им оневозможува на децата до 10 години (возраст која е најсоодветна) да научат да возат велосипед. Повеќе можете да прочитате овде: http://natochak.blogspot.com/2014/10/blog-post_9.html
Предлози и коментари се добредојдени! 

А ние во меѓувреме, го користиме есенското сонце и преубавиот Градски Парк да другаруваме и ветеруваме, заедно со најмалите, на точак! 
Јавнете ги точаците и возрасните за раче :)) и се гледаме во 12:00 во недела на влезот од Луна Паркот.

Ќе учиме за деловите на точакот, како да му направиме брза проверка, ќе учиме за некои основни сообраќајни правила и знаци при возењето точак и ќе си ја извозиме првата детска Критична маса во Скопје :)
Ѕрн-ѕрн!

Со почит, 
Колектив Ветерница и НаТочак

21 October, 2014

Задолжителна опрема за велосипеди

Бидејќи кружат најразлични информации по медиумите во врска со задолжителната опрема за велосипедисти, решивме да ги истражиме досегашните законски прописи кои ја регулираат. 

Тоа се пред сè:

1. Законот за безбедност на сообраќајот на патиштата: важечки пропис: линк, предложени измени: линк;
2. Законот за возила: линк
и неговиот поблизок пропис:
3. Правилникот за задолжителна опрема на возилото, велосипедот и запрежното возило: линк.

---------------------------------------------------

1. ЗАКОН ЗА БЕЗБЕДНОТ НА СООБРАЌАЈОТ НА ПАТИШТАТА

Во Законот за безбедност на сообраќајот (важечки пречистен текст од септември 2010) не е регулирана употребата на светла специјално за велосипеди, туку општо за возила и се бара да ги користат и дење и ноќе.
Во
новите предложени измени на овој закон само светлата и катадиоптрите се задолжителна опрема за велосипедИсто така, стои дека велосипедистите немаат обврска да имаат запалени светла дење, за разлика од другите возила. Ѕвонче и сопирачки не се спомнуваат во овој закон, но се спомнуваат во други прописи. Во продолжение извадокот од предлог Законот за безбедност кој се однесува на употреба на светла во сообраќајот.

14. Употреба на светла во сообраќајот

Член 86
(1) Во сообраќај на пат, дење и ноќе, за време на управување со возилото, возачот на возилото задолжително треба да ги има запалено најмалку соборените светла за осветлување на патот(2) Обврската од ставот (1) на овој член, не се однесува за возачите на запрежни возила и велосипедистите кога запрежното возило односно велосипедот го управуваат дење, освен во услови на намалена видливост. 
(5) На велосипедот задолжително треба да има светло во бела боја на предната страна, како и катадиоптeр со црвена боја или рефлектирачка лента на задната страна и по еден катадиоптер со жолта или портокалова боја на секоја страна.
(9) Прекршочен платен налог со глоба во износ од 50 евра во денарска противвредност ќе му се издаде на велосипедист кој постапува спротивно на одредбата од ставот (5) на овој член.
2. ЗАКОН ЗА ВОЗИЛА

Во друг закон, Законот за возила (Службен весник на РМ, бр.140, 6.11.2008) стои дека со посебни прописи ќе се регулира задолжителната опрема:

        Член 48
Прописи на министерот за внатрешни работи
(1) Министерот за внатрешни работи ќе донесе поблиски прописи за:
задолжителна опремам на возилото, велосипедот и запрежното возило за безбедно учество во сообраќајот на патиштата, како и на трактори за безбедно извршување на земјоделски односно шумски работи, согласно со членовите 46 и 47 од овој закон
А во член 46 има глоба за таа задолжителна опрема (регулирана со правилникот) која ако не ја почитува од велосипедистот - изнесува 100 евра:

Член 46
Велосипеди и запрежни возила
(1) Велосипед, велосипед со помошен мотор и запрежно возило, во сообраќајот на патиштата треба да имаат исправни пропишани делови и опрема согласно со одредбите на овој закон и прописите донесени врз основа на овој закон.
(2) Глоба во износ од 100 евра во денарска противввредност ќе му се изрече за прекршок на возач што постапува спротивно на одредбите од ставот (1) на овој член.

Тој пропис е:


3. ПРАВИЛНИК ЗА ЗАДОЛЖИТЕЛНА ОПРЕМА НА ВОЗИЛОТО, ВЕЛОСИПЕДОТ И ЗАПРЕЖНОТО ВОЗИЛО ЗА БЕЗБЕДНО УЧЕСТВО ВО СООБРАЌАЈОТ НА ПАТИШТАТА, КАКО И НА ТРАКТОРИ ЗА БЕЗБЕДНО ИЗВРШУВАЊЕ НА ЗЕМЈОДЕЛСКИ, ОДНОСНО ШУМСКИ РАБОТИ
(Службен весник на РМ, бр. 31 од 03.03.2010) донесен од МИНИСТЕРСТВО ЗА ВНАТРЕШНИ РАБОТИ врз основа на член 48 став 1 алинеја 1 од Законот за возила (Службен весник на РМ, бр. 140 од 6.11.2008)

Во
Правилникот за задолжителна опрема стои дека на велосипедот треба да се вградат: светла, катадиоптри, ѕвонче и сопирачки и набројана е т.н. друга опрема.

III. ОПРЕМА ЗА ВЕЛОСИПЕД, ВЕЛОСИПЕД СО ПОМОШЕН МОТОР

Светло за осветлување на патот и обележување на возилото
Член 18
(1) Едно светло за осветлување на патот на велосипеди и на велосипеди со
помошен мотор треба да биде поставено и прицврстено на предната страна на
возилото.
(2) Светлината што ја дава светлото од став 1 на овој член треба да биде во бела
боја, а оддалеченоста на светлечката површина на тоа светло од површината на
патот не треба да биде помала од 40 cm ниту поголема од 120 cm.
(3) Едно задно позиционо светло во црвена боја на велосипедите и на
велосипедите со помошен мотор треба да биде поставено и прицврстено на
задната страна на возилото.
(4) Оддалеченоста на светлечката површина на светлото од став 3 на овој член по
површината на патот не треба да биде помала од 25 cm ниту поголема од 90 cm.
(5) Светлото од став 3 на овој член може да биде поставено со катадиоптер.

Катадиоптери на велосипеди и велосипеди со помошен мотор
Член 19
(1) Еден катадиоптер во црвена боја на велосипедите и на велосипедите со
помошен мотор треба да биде вграден и поставен на задната страна на возилото,
а по еден катадиоптер во жолта или портокалова боја - на секоја страна на
педалот (од предната и задната страна).
(2) Оддалеченоста на рефлектирачката површина на катадиопетерот со црвена
боја на задната страна на возилото од површината на патот не треба да биде
помала од 25 cm ниту поголема од 90 cm.
(3) Рефлектирачката површина на катадиоптерот во црвена боја на задната
страна на возилото треба да биде најмалку осум cm.
(4) На бочните страни на предното и задното тркало на велосипедот и
велосипедот со помошен мотор треба да има рефлектирачки тела што
рефлектираат светлина во бела или жолта боја.

Сопирачки на велосипед и велосипед со помошен мотор
Член 20
Сопирачките на велосипеди и велосипеди со помошен мотор треба да бидат
вградени и поставени за секое тркало, и тоа најмалку по една сопирачка така што
да се меѓусебно независни, со тоа што сопирачката на предното тркало треба да
биде рачна.

Механичко или електрично ѕвонче
Член 21
Механичкото или електричното ѕвонче на велосипедите и велосипедите со
помошен мотор служи за давање звучни знаци и треба да биде вградено така за
да дава едноличен звук со непроменлив интензитет.

IV. ДРУГА ОПРЕМА ЗА ВЕЛОСИПЕДИ И ВЕЛОСИПЕДИ СО ПОМОШЕН МОТОР
Член 22
Друга опрема за велосипеди и велосипеди со помошен мотор со која се опремени
овие возилата е:
- брзиномер;
- циклокомпјутер и пулсметар;
- носач или ногарки за потпирање;
- пумпа, алат и прибор;
- калници;
- бидони и држач за бидони;
- багажник;
- кошница;
- клучалка, сајла со катинар;
- торбичка за ставање на резервен алат и
- седиште за деца.

---------------------------------------------------
Заклучок: Според предложениот Закон за безбедност  (октомври, 2014) задолжителна опрема за велосипеди се: предно, задно светло или катадиоптер и катадиоптри на страните и пропишаната глоба за нивно некористење ќе изнесува 50 евра.
Според важечкиот Правилник (март, 2010) кој е поблизок пропис на Законот за возила, задолжителна опрема за велосипеди се: предно светло, задно светло или катадиоптер и катадиоптри на педалите, ѕвонче и сопирачки и пропишаната глоба за нивно некористење изнесува 100 евра (задолжителната опрема дефинирана е во Правилникот со „треба“, а Законот за возила ја дефинира нејзината задолжителност и пропишува глоба).
 Другата опрема (брзинометри, кошници, калници, седиште за деца итн.) е само додатна, дозволена опрема за на велосипед, не е употребена формулацијата „треба“ во правилникот и следствено за неа не важат казнените одредби.
Овие одредби се стари и кај нив нема измени (со мала новост дека употребата на светла покрај во правилник се појавува и во закон). Апелираме велосипедистите да ги почитуваат за сопствена безбедност.

Клучните измени кои се подготвуваат во Законот за безбедност и за кои реагиравме во повеќе наврати до надлежните се однесуваат на регулирањето на употребата на заштитен шлем (кацига) и рефлектирачко елече.
Во предлог-Законот за безбедност за нивното користење е употребена формулацијата „треба“, но не се пропишани парични глоби. Сметаме дека тоа остава простор за натамошна измена од препорачливост во задолжителност и нивно толкување на штета на велосипедистите и со тоа нивното место не е во Законот, туку во Правилникот во Член 22 заедно со другата додатна опрема за велосипеди, т.е. за доброволно користење.
За штетноста од овие законски измени во однос на задолжителната употреба на кацигата прочитајте во блог-постовите на таа тема на линкот. Употребата на рефлектирачко елече доколку остане регулирана со законот сметаме дека има смисла да се препорачува надвор од населени места.
---------------------------------------------------
Ако имате да додадете нешто кон Точкарските закони во Република Македонија (листа на
линкот), пишете ни на: natochak@gmail.com или како коментар на овој блог-пост. 

09 October, 2014

Коментари за предлог - Законот за безбедност на сообраќајот на патиштата


Можеби веќе го видовте предлог-Законот за безбедност во сообраќајот на патиштата.
За симнување, достапен е на линкот.
НаТочак со поддршка и совети од ТетовоНаТочак, ГостиварНаТочак, ПрилепНаТочак, БитолаНаТочак и неколку правници денес испрати неколку коментари на https://ener.gov.mk (Единствен национален електронски регистар на прописи на Република Македонија).
На сајтот на ЕНЕР може да отворите ваш кориснички профил и да ги поддржите овие коментари или да оставите ваши. Исто така, може да ни пишете предлози и нам.
Благодариме однапред!
Да придонесеме сите за подобри законски рамки за поголема безбедност на велосипедистите, развој на велосипедскиот сообраќај и велосипедската култура.

Подолу е сумарен текст со сите коментари кои ги остави НаТочак и кои скоро би требало да се појават на сајтот во делот за коментари.
--------------------------------------------

Почитувани,
 

Ви се обраќаме во врска со предлог - Законот за безбедност на сообраќајот на патиштата во име на неколку неформални здруженија на граѓани кои се занимаваат со велосипедизмот како начин на транспорт: НаТочак (Скопје), ТетовоНаТочак, ГостиварНаТочак, БитолаНаТочак и ПрилепНаТочак.
Доставуваме забелешки во врска со ново-предложените измени и предлози во врска со постоечки членови кои се важни за безбедноста и унапредувањето на велосипедскиот сообраќај.
Сметаме дека е важно законот да ги заштити велосипедистите како ранливи учесници во сообраќајот и покрај поединечните измени кои ги предлагаме, да обезбеди поголема рамка за поголема заштита на велосипедистите од изложеноста на моторен сообраќај. Заштитата, како што советува и Европската велосипедска федерација, докажано најдобро се постигнува преку издвоена велосипедска инфраструктура која ќе се користи исклучиво за велосипедисти или преку мерки за намалување на брзините на возилата онаму каде што велосипедистите мора да сообраќаат заедно со моторните возила.
Преку обезбедувањето на побезбедни услови за користење на велосипедот како превозно средство не само што ќе се намалат жртвите, туку и ќе се направи поволна клима за негово помасовно користење што би било во прилог на целите на нашата држава за намалување на загадувањето, намалување на влијанието кон климатските промени, подобрување на здравствената состојба на населението, заштеди во здравството итн.
За остварување на тие цели законот треба да овозможи простор за развој на велосипедската култура со тоа што: ќе го направи задолжително сообраќајното образование и практичните вештини за управување велосипед за сите деца во основно и средно образование; ќе им овозможи на децата од најмали нозе да го совладаат велосипедот и безбедно да го користат во местата каде живеат; ќе им овозможи на родителите да ги превезуваат децата на велосипед и во приколки на велосипед; ќе овозможи превезување на товар на велосипед и нема да воведува мерки кои го намалуваат бројот на велосипедисти, како велосипедската кацига (шлем).
Велосипедот и велосипедот со помошен мотор како возила со помала моќ и возила кои не развиваат брзини поголеми од 25 km/h, не треба да подлежат на истата регулатива како моторните возила и треба што почесто да се раздвојуваат од мопедите, мотоциклите и другите моторни возила при дефинирањето на некои членови.
Се надеваме ќе ги земете предвид нашите забелешки.

Со почит,
НаТочак

Нашите конкретни забелешки ги поделивме во 5 теми:
 
А. ПРЕСТИГНУВАЊЕ И ОБИКОЛУВАЊЕ
Б. ЗАШТИТНИ ШЛЕМОВИ И РЕФЛЕКТИРАЧКИ ЕЛЕЧИЊА
В. ПРЕНЕСУВАЊЕ ТОВАР СО ВЕЛОСИПЕД
Г. ПРЕНЕСУВАЊЕ НА ЛИЦА СО ВЕЛОСИПЕД
Д. ВОЗРАСНО ОГРАНИЧУВАЊЕ ЗА УПРАВУВАЊЕ НА ВЕЛОСИПЕД

А. ПРЕСТИГНУВАЊЕ И ОБИКОЛУВАЊЕ

Член 50
(1) Престигнување и обиколување возачот смее да врши само ако тоа не го попречува нормалното движење на возилата што доаѓаат од спротивната насока и ако на патот има доволно простор за безбедно изведување на тие дејствија.
(2) Возачот не смее да врши престигнување и обиколување, кога со тоа, со оглед на карактеристиките во сообраќајот и на постојните околности на патот и во сообраќајот или со оглед на техничките својства на возилото со кое управува, ги загрозува другите учесници во сообраќајот.

ПРЕДЛОГ ДОПОЛНИТЕЛЕН СТАВ : Возачот не смее да врши престигнување и обиколување на велосипедист кој вози на коловозот ако поради условите на патот не може да го испочитува безбедносното странично растојание од велосипедот од: минимум 1 m за дозволена брзина на патот до 60 km/h и 1.5m над 60 km/h.

Член 57
(1) Возачот не смее да престигнува друго возило, освен велосипед, мопед и мотоцикл без странична приколка, непосредно пред крстосница или непосредно пред и на премин на патот преку железничка или трамвајска пруга на ниво без браник или полубраник

ПРЕДЛОГ ДОПОЛНИТЕЛЕН СТАВ: Возачот смее да престигнува  велосипед, мопед и мотоцикл без странична приколка во случајот од став (1) само доколку обезбеди безбедносно странично растојание од велосипедот, мопедот и мотоциклот од: минимум 1 m за дозволена брзина на патот до 60 km/h и 1.5m над 60 km/h.

ОБРАЗЛОЖЕНИЕ ЗА ЧЛЕН 50 И ЧЛЕН 57:
Треба да се потенцира потребата од безбедносно растојание на возилото од велосипедистот при заобиколување и претекнување.
Регулирањето на безбедносното растојание кое возачот е должен да му го отстапи на велосипедистот при претекнување кога велосипедистот се движи на коловоз ќе ја зголеми свеста на возачите за потребите и ранливоста на велосипедистите што реално може да го намали бројот на судири меѓу возила и велосипедисти. Растојанијата од минимум 1 m за ограничување на брзина на патот до 60 km/h и 1.5m над 60 km/h се растојанија кои возачите во многу држави препорачано или задолжително треба да ги почитуваат како безбедносни растојанија.
Велосипедистите се често жртви на невнимателен однос на возачите и треба да се работи на подигање на свеста на возачите за отстапување од просторот кој е заеднички и третирање на велосипедистите како легитимни и рамнoправни учесници во сообраќајот.


Б. ЗАШТИТНИ ШЛЕМОВИ И РЕФЛЕКТИРАЧКИ ЕЛЕЧИЊА

Член 99
(1) Возачот и лицата кои се превезуваат со велосипед со помошен мотор, мопед, мотоцикл, трицикл, лесен четрицикл и четирицикл задолжително носат заштитен шлем на главата за време на возењето на патот.
(2) Возачот и лицата кои се превезуваат со велосипед, треба да носат заштитен шлем на главата за време на возењето на патот.
(3) Возачот и лицата кои се превезуваат со велосипед ноќе и во услови на намалена видливост треба да носат рефлектирачки елек за време на возењето на патот.
(4) Прекршочен платен налог со глоба во износ од 50 евра во денарска согласно ќе му се издаде, на возачот и лицата кои постапуваат спротивно на одредбата од ставот (1) на овој член.
(5) Прекршочен платен налог со глоба во износ од 50 евра во денарска противвредност ќе му се издаде на родителот односно старателот на дете кое постапува спротивно на одредбата од ставот (1) на овој член. 

ПРЕДЛОГ ИЗМЕНА НА ЧЛЕН 99: Предлагаме став (2) да се тргне целосно

ОБРАЗЛОЖЕНИЕ ЗА СТАВ (2):
Иако сметаме дека носењето на заштитен шлем (кацига) при користење на велосипедот како превозно средство треба да биде само на доброволна основа и нерегулирано со закон, сметаме дека е одлично што предлагачот на законот имаше слух за ставовите на велосипедската заедница и направи поместување од предложената построга варијанта на предлогот за задолжителна употреба на кацигата кон поблага варијанта за препорачлива употреба. Бидејќи и покрај добрите вести, ваквата формулација „треба“ остава простор за толкување на овој член на штета на велосипедистите и развојот на велосипедскиот сообраќај при собраниското автентично толкување на законот, ги приложуваме уште еднаш нашите ставови поткрепени со препораките на Европската велосипедска федерација. Се надеваме дека ќе наидеме на отвореност кон овие факти за тема која е нова и недоволно истражена за нашето поднебје и за која посериозно треба да ги разгледаме искуствата од позитивните и негативните примери во светот (кои мерки се во прилог на безбедноста на велосипедистите, а кои не се). Во прилог доставуваме 4 документи (овие) кои опфаќаат истражувања во прилог на тврдењето дека воведувањето на задолжителна употреба на кацига или нејзиното големо промовирање прави штета на велосипедскиот сообраќај и поради ефектот „Safety in numbers” исто така и на безбедноста. Превод од писмото кое ЕВФ го испрати до надлежните министерства и РСБСП има на следниот линк: http://natochak.blogspot.com/2014/10/support-from-ecf-regarding-mandatory.html

ПРЕДЛОГ ИЗМЕНА НА СТАВ (3):
(3) Возачот и лицата кои се превезуваат со велосипед надвор од населено место ноќе и во услови на намалена видливост треба да носат рефлектирачки елек за време на возењето на патот.

ОБРАЗЛОЖЕНИЕ ЗА СТАВ (3):
За велосипедистот веќе се задолжителни предно, задно светло и катадиоптри кои се доволни за негово забележување (Член 86, став 5). Дополнително, во населени места постои и улично осветлување и оваа одредба сметаме дека треба да важи само надвор од населени места каде видливоста е намалена.

В. ПРЕНЕСУВАЊЕ ТОВАР СО ВЕЛОСИПЕД

Член 77
(1) Со велосипед, велосипед со помошен мотор и мопед во сообраќај на пат може да се влече приклучно возило со две тркала, под услов да не се загрозува неговата стабилност.
(2) Прилучното возило од ставот (1) на овој член не може да биде пошироко од 80 сантиметри, а вкупната маса не може да биде поголема од 50 kg и задолжително треба да има по еден катадиоптер со жолта или портокалова боја на секоја страна

ПРЕДЛОГ ДОПОЛНИТЕЛЕН СТАВ: Кога товарниот дел е интегрален дел од велосипедот, вкупната маса не може да биде поголема од 250 kg, кога приклучното возило е опремено со кочници, вкупната маса не може да биде поголема од 100 kg, а кога нема кочници - масата не смее да надминe 60kg.
*** базирано на  пропис од Република Австрија


Член 100
(1) Во сообраќај на патот велосипед, велосипед со помошен мотор, мопед, мотоцикл,  трицикл, лесен четирицикл и четирицикл, смее да влече приколка со две тркала, под услов да биде така прицврстена да не се намалува стабилноста на возилото.
(2) Приколката од ставот (1) на овој член, не смее да биде поширока од 1 m, а на задната лева страна задолжително треба да има катадиоптери, пропишани за приклучно возило.

ПРЕДЛОГ ИЗМЕНА НА СТАВ (2)
(2) Приколката од ставот (1) на овој член, не смее да биде поширока од 1,25 m, а на задната лева страна задолжително треба да има катадиоптери, пропишани за приклучно возило.
ПРЕДЛОГ ДОПОЛНИТЕЛЕН СТАВ: Велосипедистот смее да ја користи велосипедската патека доколку ширината на приколката не надминува 80 cm. Во случаи кога ширината на приколката е поголема од 80 cm, велосипедистот е должен да го користи коловозот.

ОБРАЗЛОЖЕНИЕ ЗА ЧЛЕН 77 И ЧЛЕН 100:
Во прилог на целите за намалување на загадувањето и сообраќајните гужви, треба да се стимулира превезување на товар во „последниот километар“ (=до врата) со велосипед што ќе го намали користењето на возила и закрчувањето на урбаните центри за мали дотури на роба. Законската рамка треба да овозможи примена на различни товарни (карго) велосипеди.
Член 77 и Член 100 предвидуваат користење на приклучно возило и приколка со велосипед, велосипед со помошен мотор и другите лесни моторни возила: мопед, мотоцикл,  трицикл, лесен четирицикл и четирицикл, но Дефинициите  76 и 77 од Член 2  за  „Приклучно возило“ и „приколка“ се однесуваат само на моторни возила. Сметаме дека треба да се допрецизираат опфаќајки го и велосипедот или да  се воведе нова дефиниција за товарни (карго) велосипеди кои вклучуваат: приколки за велосипеди, но и специјални велосипеди оспособени за пренесување на товар.


Г. ПРЕНЕСУВАЊЕ НА ЛИЦА СО ВЕЛОСИПЕД

Член 183
(1) На велосипед, велосипед со помошен мотор, мопед, трицикл, лесен четирицикл и четирицикл, смее да се превезува дете до седумгодишна возраст, ако на возилото е вградено посебно седиште пред возачот.
(2) На велосипед со помошен мотор, мопед и мотоцикл, смее да се превезува дете над седумгодишна возраст, ако го опчекорило посебното седиште и за време на возењето ги држи нозете на посебни држачи.

ПРЕДЛОГ ИЗМЕНА НА ЧЛЕН 183:
Исфрлање на зборот велосипед и велосипед со помошен мотор од став (1)
(1) На мопед, трицикл, лесен четирицикл и четирицикл, смее да се превезува дете до седумгодишна возраст, ако на возилото е вградено посебно седиште пред возачот.
(2) На велосипед со помошен мотор, мопед и мотоцикл, смее да се превезува дете над седумгодишна возраст, ако го опчекорило посебното седиште и за време на возењето ги држи нозете на посебни држачи.

ПРЕДЛОГ ДОПОЛНИТЕЛЕН СТАВ:
(1): На велосипед и велосипед со помошен мотор смеат да се превезуваат деца до седумгодишна возраст, ако на возилото е вградено едно или повеќе посебни седишта пред или зад возачот.


ОБРАЗЛОЖЕНИЕ ЗА ЧЛЕН 183:
Бидејќи карактеристиките (моќ и брзина) на велосипедот и велосипедот со помошен мотор од една страна и мопедот, трициклот и четирициклот од друга страна се различни, постои потреба од раздвојување на овие возила во овој член во различни ставовие.
Според европските стандарди за специјални седишта за пренесување на мали деца на велосипед, заедните седишта за деца можат да носат потешки деца (до 22 кг)  кои предните седишта не можат (до 15 кг) поради оптеретувањето на рачките за управување. Постојат и седишта кои може да се постават меѓу возачот на велосипедот и рачките и сите опции треба да бидат дозволени.
Предноста на предните седишта е што возачот има подобар увид на детето кога е пред него, но предноста на задните седишта е поголемата безбедност. (помала веројатност за судир и подобра позиција на центарот на гравитиција на целокупната маса: велосипед + возач + дете)
Превезувањето на треба да биде ограничено на само едно дете.


Член 184
(1) На приколка што ја влече или потиснува велосипед, велосипед со мотор, мотоцикл, трицикл, лесен четирицикл и четирицикл, како и во товарен сандак на велосипед, велосипед со мотор, мотоцикл, трицикл и лесен четирицикл и четирицикл, не смеат да се превезуваат лица.

ПРЕДЛОГ ИЗМЕНА НА ЧЛЕН 184:
Исфрлање на зборот велосипед и велосипед со помошен мотор од став (1)
(1) На приколка што ја влече или потиснува мотоцикл, трицикл, лесен четирицикл и четирицикл, како и во товарен сандак на мотоцикл, трицикл и лесен четирицикл и четирицикл , не смеат да се превезуваат лица.
ПРЕДЛОГ ДОПОЛНИТЕЛЕН СТАВ:
На приколка што ја влече или потиснува велосипед или велосипед со мотор, како и во товарен сандак на велосипед или велосипед со мотор, смее да се превезуваат лица, само ако приколката е оспособена за пренесување на лица.


ОБРАЗЛОЖЕНИЕ ЗА ЧЛЕН 184:
Да се овозможи поширока законска рамка за превоз на лица (особено деца и повозрасни кои не се во можност да возат велосипед), важно за развој на велосипедска култура, социјализација, здравје, престој во отворен простор.

Д. ВОЗРАСНО ОГРАНИЧУВАЊЕ ЗА УПРАВУВАЊЕ НА ВЕЛОСИПЕД

Член 230
(1) Велосипед на пат може да управува лице кое наполнило десет години возраст.
(2) Прекршочен платен налог со глоба во износ од 250 евра во денарска противвредност ќе му се издаде на родителот односно старателот на лицето од ставот (1) на овој член, кое постапува спротивно на одредбата од ставот (1) на овој член.

ПРЕДЛОГ ИЗМЕНА НА ЧЛЕН 230:
(1) Велосипед на пат самостојно може да управува лице кое наполнило десет години возраст.
(2) Лице до 10 години може да управува самостојно велосипед на станбени улици и во зони на смирен сообраќај.
(3) Лице до 10 години може да управува велосипед на други сообраќајници, различни од тие во став (2) на кои е дозволено возење велосипед, во придружба на лице над 16 години.
(4) Лица до 12 години може да управуват велосипед и на пешачки патеки.


ОБРАЗЛОЖЕНИЕ ЗА ЧЛЕН 230:
Разбирлива е грижата за учеството на мали деца во сообраќај, но тоа може да се регулира со тоа што ќе се побара децата до 10 години при возење на велосипед да имаат придружба од повозрасен (над 16 години).
Доколку законот остане ваков каков што е предложен: дете до 7 години смее да биде превезувано на велосипед, а дете над 10 години смее да вози велосипед на пат.
Законот во ваква форма целосно ги исклучува од допир со велосипедот децата од 7 до 10 години.
Исто така им оневозможува на децата до 10 години (возраст која е најсоодветна) да научат да возат велосипед.
Во зоните на смирен сообраќај и на станбените улици на кои децата играат, не смее да им се забрани да користат и велосипед, тоа е повеќе дел од нивната игра отколку учество во сообраќај. На децата не смее да им скрати правото на игра, а на јавните простори не треба им ја одземеме живоста која им ја даваат децата.
Затоа сметаме дека овие улици / зони не треба да имаат регулација за минимална возраст. Според дефиницијата 52 од член 2. од Законот во зоните на смирен соообраќај нема ограничувања на играта за деца. Детската игра е суштински дел од развојот на децата, а користењето на јавните простори (улиците) за игра е богатство кое нашите градови и села не треба да го изгубат. Место да им се забранува на децата да возат велосипед на станбените улици, треба да се овозможат услови за смирување на сообраќајот во станбените зони. (различни пречки и предупредувања кои ќе ги забават автомобилите и кои ќе ги информираат возачите дека треба повеќе да внимаваат. Зони со ограничување на брзината до 30 km/h и 20 km/h ја зголемуваат не само безбедноста, туку и квалитетот на живот и се воведуваат насекаде низ светот).
Според примерите од други држави (на пр. во Бугарија до 12 години и во Белгија до 9 години), предлагаме да се дозволи децата до 12 годишна возраст за возење велосипед да можат да ги користат и пешачките патеки, бидејќи со својата брзина не го попречуваат движењето на пешаците. Дополнително, тоа е побезбедна зона за нив.
Велосипедот е првото превозно средство на децата. Им овозможува да бидат самостојни во движењето на помала возраст, далеку пред да имаат законска можност да ја добијат возачката дозвола.
За да се зголеми безбедноста на децата не треба да им се забрани да возат велосипед, туку да им се зголемат вештините и познавањето на сообраќајните правила и прописи  преку задолжителни сообраќајни едукативни програми за основното и средно образование (регулирано со Член 10 од Законот).