Showing posts with label град Скопје. Show all posts
Showing posts with label град Скопје. Show all posts

26 December, 2021

Предлози за буџет на Град Скопје 2022 - НаТочак - потсетување до советниците и администрацијата

Во пресрет на седницата на која ќе се гласа Предлог Буџетот на Град Скопје за 2022 година, НаТочак се обрати преку службените mail-ови до советниците и стручните служби од администрацијата. 
Седницата е закажана за 29.12.2021 година, на истиот ден со Критична маса #88
Текстот на обраќањето го има во продолжение:
----------------

Почитувана Градоначалничка на Град Скопје, г-ѓа Арсовска,
Почитуван Претседател на Советот на Град Скопје, г-н Славески,
Почитувани вработени во администрацијата во Град Скопје,
Почитувани советници,


Би сакале да Ви се обратиме во пресрет на донесувањето на Буџетот на Град Скопје за 2022 година и да Ве потсетиме на претходните комуникации.

1. Во пресрет на локалните избори, на 28.08.2021 година, НаТочак со сите политички партии и независни кандидати за советници и градоначалници рамноправно ги искомуницира 10-те чекори до пешачко и велосипедско Скопје.
Истите се достапни во прилог, но и на линкот: 10 чекори до пешачко и велосипедско Скопје 2025 ~ На Точак (natochak.blogspot.com)

За тие заложби добивме вербална поддршка од повеќето партии. Но за заложбите да станат стварност треба да се преточат во соодветен буџет. Како што вели познатиот канадски урбанист, Брент Тодериан „Вистината за аспирациите на еден град не може да ја најдете во неговата визија. Може да ја најдете во неговиот буџет.“ 



2. Поради тоа, во пресрет на донесувањето на Буџетот на Град Скопје, НаТочак учествуваше на Граѓанскиот буџетски форум организиран од Зелен хуман град на 13.11.2021 година. Тоа беше единствената отворена можност каде граѓанските организации можеа да ги презентираат своите заложби и предлози, да дискутираат и да ги достават до Советот преку советници.
Нашите предлози изнесени на тој форум беа доставени до Градоначалничката и Советот во месец ноември, доволно рано за да извршат влијание на измени на буџетот, но ги испраќаме повторно, во прилог на овој e-mail - НаТочак - предлози за Буџет на Град Скопје 2022, а достапни се и на линкот: Предлози од НаТочак за буџетот на Град Скопје за 2022 година ~ На Точак (natochak.blogspot.com)

Бидејќи предлозите се целосно во насока на справување со актуелната здравствена, климатска, економска, па и енергетска криза, очекуваме поддршка од сите советници. Го немаме веќе луксузот да проектираме автоцентрични буџети без грижа за квалитетот на живот во Скопје. 
Мораме да направиме промени. 

3. Овие 11 предлози се целосно во согласност со Планот за унапредување на велосипедскиот сообраќај на Град Скопје 2019-2021 кој го усвои Советот на Град Скопје во септември 2019 година, План кој има одлична структура и насоки, но кој има многу мала реализација, токму поради непредвидувањето соодветен буџет изминатите години. Таа грешка мора да се поправи. 
Планот е достапен на линкот: https://skopje.gov.mk/media/4370/predlog-plan-za-unapreduvanje-na-velosipedski-soobrakaj-2019-2021.pdf

4. НаТочак и претходните години ги комуницираше Советот и стручните служби, но без успех. 
Во 2020-та НаТочак достави 9 предлози за буџетот на Град Скопје за 2021-ва година со буџетска конструкција (достапни на линкот), а во 2019-та година достави предлози за измена на програмите и буџетот на Град Скопје за 2020-та година (достапни на линкот), без буџетска конструкција.
Ова е трет пат да комуницираме со Советот на Град Скопје и стручните служби во очи донесувањето на програмите и буџетот за наредна година и поради сето набројано очекуваме конечно прифаќање на најголем дел од нив. 

Се разбира предлозите за 2022 година можат да бидат соодветно модификувани и подобрени од стручните служби и советниците.

Со почит,

НаТочак

26.12.2021

03 December, 2020

4 приоритетни предлози од НаТочак за Буџет на Град Скопје 2021

Минатата седмица на покана на претставниците од Град Скопје, после подолга пауза беа обновени состаноците на претставници на НаТочак со Координативното тело за велосипедски сообраќај на Град Скопје.

На средбата претставниците на Град Скопје информираа за тековните проекти и за идните планови (главно за нови велосипедски конекции, проблеми со постоечките изведби, поставување велосипедски паркинзи, поврзување на кејот со рампи, отстранување на билборди итн.), претставниците на НаТочак дадоа свои забелешки и усно, а и писмено после состанокот. 

Како надоврзување на разговараното беше пратен и дописот во продолжение кој се однесува на Буџетот на Град Скопје за 2021 година.



------------------------

Почитувани,


Задоволни сме што се обновија состаноците и што нè информиравте за тековните проекти. 

Во овој допис би сакале да ве потсетиме на некои работи кои не ги разговаравме на состанокот, но се дел од големата слика, дел се од нашите заложби, дел се од Планот за унапредување на велосипедскиот сообраќај (2019-2021) усвоен од Советот на Град Скопје во септември 2019, а дел се и од Меморандумот потпишан меѓу НаТочак и градоначалникот Петре Шилегов на 13.10.2017.

Интересна коинциденција е што и периодот од Планот за унапредување на велосипедскиот сообраќај завршува за 1 година, а исто така и мандатот на градоначалникот Шилегов.

Затоа сметаме дека следната година е многу битна за да се завршат предвидените работи со тие документи во што поголема мера. И очекуваме да биде вело-година. 
Не е доволно велосипедскиот сообраќај да се гледа како приврзок на сообраќајниците и да се спроведе само каде што е лесно, туку како стратешка определба, како задолжителен дел од сообраќајот, а не алтернативен, а за тоа да се покаже, мора да биде и буџетот повизионерски во однос на велосипедскиот сообраќај.

  • На овој линк се предлозите на НаТочак за буџетот на Град Скопје за 2021 (во понатамошниот текст: Предлозите за буџет) http://natochak.blogspot.com/2020/09/2021.html

Во овој допис се фокусираме на само неколку од точките за кои воопшто не е направено во последните години, а е дојдено времето за тоа и сметаме дека мора да се направи поместување во следната година. 
За секој од 4-те приоритети најдовме точки кои се преклопуваат во 3-те споменати документи.

Приоритет 

Предлози за буџет на Град Скопје од Наточак, доставени на 23.09.2020

План за велосипедски сообраќај 2019-2021, усвоен од Советот, септември 2019

Меморандум меѓу НаТочак и Петре Шилегов,
13.10.2017

1.     Правило за буџет за велосипедска инфраструктура

-Буџет за велосипедска и пешачка инфраструктура да е минимум 30% од вкупниот буџет за патна инфраструктура“ (по 15% од тип) - непозната е вкупната сума на буџетот за 2021 г. за патна инфраструктура.

1.1.1 Обезбедување на буџет за унапредување на велосипедската инфраструктура во Скопје 

13. Новата градска администрација се обврзува на создавање на посебен буџет за вело-инфраструктура

2.     Кеј на реката Вардар

„Продолжување на рекреативната патека на Вардар до Сарај на запад и најисточните граници на градот на исток“ - 20.000.000,00 денари.

2.2.2. Изработка на план за унапредување и проширување на велосипедската мрежа во Скопје за периодот 2020 – 2021 кој ќе опфати (меѓу другото и, н.з.):
- интегрирање на патеката по должината на реката Вардар преку рампи и мостови

7. Итно деблокирање на постоечките велосипедски патеки кај плоштад Македонија, патеката на кејот на Вардар и Стоковна Куќа Мост, создавање на повеќе рампи за приклучување кон патеката на кејот како и нејзино продолжување накај Сарај и Јурумлери.


3.     Визија за нула жртви и Зона 30

Стратешки документ за безбедност во сообраќајот - Визија нула - Визија за Скопје без жртви (Vision zero) со буџет од 600.000 денари.

1.3.1. Воведување на „зона 30“ или „зона на смирен сообраќај“ на улици во надлежност на Град Скопје во зона на образовни установи 

4. Новата градска администрација се обврзува секоја идна реконструкција на булевар или поважна улица да вклучува и велосипедско решение во просторот. Потесните улици да имаат решение за успорување на возилата за безбедно заедничко споделување на просторот (Зони 30).
10. Новата градска администрација се обврзува да постави цели за намалување на бројот на  жртви од сообраќај на скопските улици преку соодветни инфраструктурни мерки и соработка со други институции (МВР, РСБСП, ЈСП, МЖ...) за зголемување на безбедноста на велосипедскиот сообраќај.

4.     Бројачи за велосипеди 

„5 бројачи на велосипеди“ со буџет од 4.500.000,00 денари

3.2.3 Воведување на опрема за детекција и броење на велосипеди 

2. Новата градска администрација ќе ја напушти автоцентричноста како принцип во сообраќајот и ќе работи на постепено приоритизирање на пешачењето, велосипедскиот сообраќај и јавниот превоз како и поставување на велосипедска инфраструктура во сите делови од градот во соработка со останатите градоначалници. Ќе тежнее процентуалниот удел на овие типови сообраќај да расте од година во година, а на автомобилот да опаѓа

 

Коментар:

  1. И во Меморандумот и во Планот, Градоначалникот и Градот се обврзуваат на посебна ставка во буџетот за велосипедската инфраструктура. Таа ставка е важна за да се следи соодносот меѓу вложувањата во различните инфраструктури и различните типови сообраќај. Само на овој начин би можеле да се прават анализи за соодносот на придобивките vs. вложувањата. Очекуваме тоа да го видиме премиерно во буџетот за 2021, за првпат по 3 години од Меморандумот и 1 година и пол од донесувањето на Планот каде ова е предвидено.
    Во Предлозите за буџетот НаТочак предложи буџетот за велосипедска инфраструктура да е барем 15% од вкупниот буџет за патна инфраструктура како некакво мерило. 
  2. Деблокирањето на патеката на кејот, поврзувањето на уличната мрежа со патеките на кејот преку возливи рампи и продолжувањето на патеката покрај Вардар и кон запад (од Влае до Сарај) и кон исток (кон Јурумлери) е дел и од Меморандумот и од Предлозите за буџет. И во Планот за велосипедски сообраќај е констатирана потребата од интегрирање на мрежата со рампи и мостови, но после изградбата на рампата кај Холидеј Ин 2014/2015 во последните 6 години не е изградена ниту една возлива рампа која ги поврзува нивоата.
    НаТочак предлага во 2021 да се изработи проект за продолжување на патеката кон исток и запад (и доуредување на кејот), а да се изведат рампи на повеќе места. Капитални проекти не смеат да бидат само поврзувања за автомобили. Град кој се стреми да стане Зелен град мора да стави фокус и на т.н. Зелени поврзувања или greenways, како тие покрај Серава и Лепенец, така и ова покрај Вардар
  3. Посветување внимание на безбедност и воведување Зона 30 се дел и од Меморандумот и од Планот, но само за улици во градска надлежност во зоните околу школите. Немаме информација дали ова е направено. Како и да е, НаТочак смета дека Град Скопје треба да донесе Визија Нула - стратешки документ за нула жртви во сообраќајот и да издвои буџет за негова изработка за следната година, а во соработка со општините во 2021 да прогласи Зона 30 на сите небулеварски улици, според принципите од овој допис (точка 3) и следствено да почнат да се уредуваат соодветно за таа брзина.
  4. Во Меморандумот ја има заложбата за пораст на процентуалниот удел на велосипедскиот сообраќај, кој не може да се констатира без мерење (броење).
    Во Планот е предвидено поставување на опрема за детекција и броење велосипеди, а во Предлозите за буџетот НаТочак предлага одвојување на буџет за поставување на бројачи. Град кој се стреми да стане одржлив не смее да ги брои само автомобилите. Предлагаме поставување на 5 бројачи за почеток.

Во однос на останатите точки од меморандумот или има некаков напредок (велосипедски паркинзи, справување со бесправно паркираните автомобили) или пак е потребно поголемо истражување и поголем развој на велосипедската мрежа низ градот и пешачката зона во центарот за да дојдат на дневен ред (како за системот за изнајмување на велосипеди, оптимизирање на светлосните сигнали за велосипеди итн.).
Приоритизацијата на пешачкиот и велосипедскиот сообраќај, пак, е нешто што најмногу очекуваме да го видиме во принципите на новиот ГУП и СУМП. Слично и задолжителноста на велосипедски решенија за сообраќајниците.

Во Планот има и многу добри точки кои се однесуваат на донесување правилници, водичи и иницирање на законски измени, обврски за задолжителен велосипедски паркинг за нови објекти во Скопје при изработката на ГУП и планови за четврт итн. кои не се предмет на буџетот, туку на политики на локално и државно ниво во рамки на тековната работа и би ги адресирале во следна прилика. 


Овој допис има намера да обрне внимание на
Предлозите кои НаТочак ги поднесе до Град Скопје за буџетот за 2021 и да направи корелација меѓу 4 од нив и претходно усвоен документ (Планот) и потпишан документ (Меморандумот). 

Се надеваме дека сите 9 предлози ќе бидат прифатени, а на овие 4 ќе се обрне особено внимание, бидејќи според нашите информации, досега не е сработено ништо на нивен план.


Со почит,
НаТочак

Неформална група на велосипедисти

natochak@gmail.com

03.  3.12.2020, Скопје


 С

*Овој документ е испратен во електронска форма до членови на Координативното тело за велосипедски сообраќај од Град Скопје и ЈП Улици и патишта.

21 August, 2020

Прашање и реакција во врска со пробивањето на улица Есенинова

Денес, 21.08.2020, испративме допис до град Скопје со прашање во врска со пробивањето на ул.Есенинова, но и со реакција за потребата од работење на сеопфатна велосипедска мрежа на ниво на Град Скопје, како и со потсетување на потпишаниот меморандум.
Дописот како документ е достапен на следниот линк, а како текст во блог-постот во продолжение.
-----------

До:
Град Скопје, Градоначалник на Град Скопје, Сектор за планирање и уредување на просторот, Координативно тело за велосипедски сообраќај 
Предмет: Прашање и реакција во врска со пробивањето на ул. Есенинова

Почитувани,

На 20.08.2020 година, Град Скопје на официјалната веб страница објави соопштение за медиуми ( https://skopje.gov.mk/mk/ ) во кое се најавува отпочнувањето со работи за пробивање и изградба на улицата Есенинова која ќе ги поврзе Центар, Кисела Вода и Аеродром. Според соопштението, улицата ќе содржи коловозни ленти и тротоари за пешаци, но не е наведено дали во решението за неа е предвидена и велосипедска инфраструктура.

Како една од главните најавени цели што треба да се постигнат со пробивањето на оваа нова улица е да се зголеми бројот на поврзувања помеѓу булеварите Борис Трајковски и 3-та Македонска Бригада, а со тоа и да се намали кружењето при движењето помеѓу Кисела Вода и Аеродром. Со оглед на тоа дека ваквото кружење е уште подемотивирачко при употреба на велосипеди затоа што времето на патување значително се зголемува, ваквите напречни поврзувања помеѓу булевари би требало задолжително да имаат и велосипедска патека/лента.

Дополнително, имаме информација дека е планирана реконструкција на ул. Никола Карев (паралелно на трасата на железницата) со што таа би добила велосипедски патеки/ленти. Во тој случај, уште повеќе сметаме дека е логично патеката по ул. Никола Карев која ќе ги поврзува велосипедските патеки на бул.Кузман Јосифовски Питу и бул. 3-та Македонска Бригада, да продолжи до пешачко- велосипедската патека на бул. Борис Трајковски преку ул. Есенинова.
Во овој контекст, би сакале да ве потсетиме на точки 2, 3 и 4 од Меморандумот кој го потпишавме со сега градоначалникот на Скопје, Петре Шилегов. (цел меморандум е достапен тука: http://natochak.blogspot.com/2017/10/blog-post_15.html )  

2. Новата градска администрација ќе ја напушти автоцентричноста како принцип во сообраќајот и ќе работи на постепено приоритизирање на пешачењето, велосипедскиот сообраќај и јавниот превоз како и поставување на велосипедска инфраструктура во сите делови од градот во соработка со останатите градоначалници. Ќе тежнее процентуалниот удел на овие типови сообраќај да расте од година во година, а на автомобилот да опаѓа 
3. Новата градска администрација се обврзува да вклучи задолжителни велосипедски простори и патеки во секое идно проектирање на нова улица, булевар или мост. 

4. Новата градска администрација се обврзува секоја идна реконструкција на булевар или поважна улица да вклучува и велосипедско решение во просторот. Потесните улици да имаат решение за успорување на возилата за безбедно заедничко споделување на просторот (Зони 30).

Оваа улица е сосема нова, се пробива во 2020-та година и заслужува попрогресивно решение од она што е најавено на медиумите.

Исто така, би сакале да ви посочиме на потребата од дизајнирање на соодветна и сеопфатна велосипедска мрежа.

Според PRESTO водичот од Европска унија (https://ec.europa.eu/) препорачаната широчина на велосипедска мрежа (поточно максимално растојание меѓу паралелни велосипедски рути во урбана средина) изнесува 250 метри.
Според Холандски, Германски и други водичи, таа широчина изнесува меѓу 400 и 500 метри, со тоа што во централни подрачја може да биде и погуста. Според Space Syntax анализи, прифатливото растојание меѓу паралелни велосипедски рути изнесува: 300 метри за централно градско подрачје, 500 метри за градската средина надвор од центарот и 1.000 метри за предградијата
Моментално попречните велосипедски врски во овој дел од градот по текот на бул. Борис Трајковски се дури на 3.1 километри (велосипедски ленти / патеки има на бул. Кочо Рацин и следно на бул. Србија) што е три пати повеќе од растојанието предвидено за предградија, и дури шест пати повеќе од потребното за градска средина каква што има на овој потег.

Поради сето набројано погоре, сметаме дека оваа улица задолжително треба да има велосипедско решение. Ве молиме да нè информирате дали сообраќајното решение за улицата предвидува безбедно движење на велосипеди и издвоена велосипедска инфраструктура, и ако да, од каков тип е таа.

Остануваме отворени за соработка за остварување на целите од меморандумот.

Со почит, 
НаТочак

21.08.2020

НаТочак
неформално здружение за урбан велосипедизам

За подобро вело - Скопје

26 December, 2019

Предлози за програми и буџет на Град Скопје за 2020-та година - НаТочак

На крајот на месец декемви, во очи носењето годишни програми и буџети на локалната самоуправа, НаТочак испрати допис до Град Скопје и до општините, до градоначалниците, до членовите на Советите, до раководителите на релевантни сектори во администрацијата.

Мејлот и документот со предлози со кој се обративме до одговорните страни во Град Скопје е во продолжение. 

-------------------------

Почитувани,

Ве контактираме со овој допис, свесни дека во овој период се носат годишни програми и буџет за следната година. Очекуваме како советници кои нѐ претставувате нас како граѓани да ги разработите темите во соодветни амандмани, а вработените во Секторите да ги вклопат предлозите во своите програми и начин на работа.


За некои од наведените предлози е потребно издвојување на специјални буџетски средства, а за некои само волја работите кои и онака се прават, да се прават на друг начин.
Ова се темите кои ги издвојуваме како суштински за велосипедскиот сообраќај и кај кои сакаме да видиме промена во 2020-та.

Попрецизни предлози низ конкретни средства очекуваме од самите вработени и советници направени врз база на нашите и заложбите на Градот да стане град пријателски за велосипеди, а ние би можеле да дадеме кога би имале попрецизен буџет пред себе.

Се надеваме на позитивен одговор.

Со почит, НаТочак -------------------------

Документот е достапен во облик на документ на следниот линк или како текст, во продолжение:
-------------------------

До: Град Скопје
Градоначалник на Град Скопје
Претседател на Совет на Град Скопје
Советници
Сектор за планирање и уредување на просторот
Сектор за сообраќај
Сектор за заштита на животната средина и природата
Сектор за јавни дејности

Почитувани,

Ве контактираме со овој допис, свесни дека во овој период се носат годишни програми и буџет за следната година. Очекуваме како советници кои не’ претставувате нас како граѓани да ги разработите темите во соодветни амандмани.

Иако дел од работите кои ги споменуваме се веќе предвидени во Планот за унапредување на велосипедскиот сообраќај, усвоен од самиот Совет на Град Скопје пред неколку месеци, сепак не сме сигурни дека се предвидени и во програмите и Буџетот на Град Скопје, па сакаме да ве потсетиме на најважните работи.
На пример, прва точка во Акцискиот план е: 1.1.1 Обезбедување на буџет за унапредување на велосипедската инфраструктура во Скопје и како индикатор за активноста стои: Посебна ставка во Буџет на Град Скопје за изградба, реконструкција и одржување на велосипедска инфраструктура. Тоа во нацрт-Буџетот за 2020-та не е видливо, па оттука се раѓа сомнежот дека овој план не е воопшто (или значајно) вклучен при кроење на Буџетот.  
За останатите точки од АКЦИСКИОТ ПЛАН ЗА ИМПЛЕМЕНТАЦИЈА НА МЕРКИТЕ ОД ПЛАНОТ ЗА УНАПРЕДУВАЊЕ НА ВЕЛОСИПЕДСКИОТ СООБРАЌАЈ ВО СКОПЈЕ погледнете ја табелата од страна 20 до страна 35 во споменатиот план (https://skopje.gov.mk/media/4370/predlog-plan-za-unapreduvanje-na-velosipedski-soobrakaj-2019-2021.pdf

Наоѓајќи се пред почеток на нова година, сметаме дека е соодветно да ја споделиме нашата визија за суштински промени во начинот на кој се планира и функционира Градот, а која може и треба да се вгради во програмите на Секторите. 
За некои од наведените предлози е потребно издвојување на специјални буџетски средства, а за некои само волја работите кои и онака се прават, да се прават на друг начин.
Ова се темите кои ги издвојуваме како суштински и кај кои сакаме да видиме промена во 2020-та. 1. Генерален урбанистички план на Град Скопје   
Град Скопје најави дека почнува да работи на новиот Генерален урбанистички план. Очекуваме работата на него да биде со максимална отвореност и вклученост на граѓаните, иако заостанатата законска регулатива не го бара тоа.
Во ситуација на климатски хаос, огромно загадување, физичка неактивност на населението, небезбедност во сообраќајот итн, ќе се согласите дека работите мора ИТНО да се променат. Новиот план мора да почива на поинакви вредности: одржливост, заштита на животна средина, здравје, безбедност, во споредба со досегашните: неодржливост, негрижа за животната средина, автоцентричност, грижа за брзината на автомобилите. 
Таквата промена не е само велосипедски или пешачки, туку е и општ, јавен интерес.
Бараме новиот ГУП да се постави на сосема поинакви цели и планска програма, да не се планира за зголемен, туку за намален % на автомобилизација. Да се прави планирање за посакувана иднина (помало користење автомобили и поголемо користење на одржлив транспорт), а не реагирање на постојни тенденции (зголемување на користењето на автомобилот). Секторот за планирање да планира, а не да реагира.
Сообраќајниот систем да се планира по превртената сообраќајна пирамида каде пешачењето е на врвот, второ е возењето велосипед, трет е системот на јавен превоз, потоа е доставата и на крај е индивидуалниот автомобилски превоз. Исто така, ГУП-от мора да се погрижи за добра размена-интермодалност меѓу сите начини на превоз.
  • ГУП-от мора да вгради обврска за вградување решенија за велосипедски сообраќај во сите типови сообраќајници: транзитни и градски магистрали - највисок стандард - велосипедски патеки издвоени со зеленило; собирни и сервисни улици - издвоени велосипедски патеки; станбени и сервисни улици - велосипедски ленти или споделен коловоз со автомобили и успорување на сообраќајот. (- примерите се дадени само како илустрација, а точната класификација треба да се направи според табела). Разликата може да е во типот на решенија, а велосипедско решение да мора да има за секоја улица во градотДоволно долго време (со децении) се подразбира дека една улица мора да предвиди решение за автомобили, а не се подразбира дека мора да предвиди достоинствено решение за велосипеди или пешачење. Таквите настојувања ни донесоа нездрав и заглавен град. Пристапот мора да се промени.
  • ГУП-от 2022-2032, но и регулациските планови кои се планираат да се работат во 2020-та според ГУП-от 2012-2022, треба да пропишат обврска за велосипедски паркинг која ќе се пренесе во сите детални урбанистички планови и во проектите на сите нови објекти, без оглед на наменатаОваа обврска може да се донесе и како одлука на Совет на Град Скопје. Една од главните пречки поради кои луѓето не користат велосипед е непрактичноста на неговото користење, мораат да го носат во лифтови, да го креваат по скали, да го оставаат по ходници од згради, по станови или на тераси. Тоа создава пречки, нехигиена и нелагодност, а дополнително, само најагилните можат да го прават сето тоа кревање на дневна основа и тоа спречува користењето велосипед да се рашири. Затоа, барем новите објекти кои ќе се градат мора да предвидат задолжителен паркинг за велосипеди. Колку порано се донесе ова во вид на одлука на Град Скопје, толку подобро.  
  • Обврска за предвидување простор за урбана опрема надвор од профилот на патеките во сите идни детални планови, архитектонски и сообраќајни проекти кои ќе се работат. Во моментов се даваат максимум можна широчина и број на ленти за автомобилски сообраќај, а за пешачки и велосипедски, колку ќе остане место. Тоа место исто така се користи за складирање на урбаната опрема во предвидениот (понекогаш и минимален) профил за движење на пешаци и велосипеди. 
  • Зголемувањe на стандардите за пешачки и велосипедски сообраќај. Самиот ГУП или регулациски планови можат да пропишат стандарди повисоки од националните (без да се чека измена на правилници). Ако сакаме Скопје да стане Град за луѓе, не можеме да го направиме тоа со тротоари од 1.5 метри во кои метар и пол се сместени и бандери и дрвја. Бараме планирање пошироки тротоари од 1,5 метри; минимум 2,5 метри за да може да се сместат светилки, столпчиња и минимум 3,5 метри за да може да се планираат дрвореди и поставување урбана опрема во иста линија со нив, како контејнери, клупи итн. Стандардите мора да ги зголемуваме. Ова е особено важно за новите детални планови кои се носат, но и кај старите треба да се ревидираат решенијата. 2. Центар за управување и контрола на сообраќајот 
Ако ја напуштаме автоцентричноста како принцип и се стремиме кон мултимодалност, тоа мора да се направи на сите нивоа, а меѓу нив е и прибирањето податоци. Бараме да почне да се трансформира ЦУКС од центар за броење возила, во центар за прибирање податоци за сите типови сообраќај: вклучително и патувања со автобус, патување со велосипед, пешачење, како и нивно анализирање. 
Бараме да се препрограмираат семафорите, така што како влезен податок ќе го земат и потребното време за премин на пешаците и велосипедите. Времето за пешаци да се продолжи барем на клучни фреквентни крстосници, а велосипедите да добијат поран старт од автомобилите за да бидат полесно видливи. 
Бараме да се постават мерачи за велосипеди на клучни позиции низ градот.

3. Нула жртви од сообраќај во Скопје 
  • Со оглед на најновите сознанија за безбедноста и пристапот Визија нула со кој одговорноста се става на системот и повеќе на инфраструктурата отколку на индивидуата, бараме и Скопје да донесе своја “Визија нула“ поточно визија за нула жртви во сообраќај, поточно стратегија за системски промени за зголемување на безбедноста во сообраќајот.
  • Во таа насока, а по примерот на Париз, Лондон итн. бараме во Скопје за стандардна брзина да се изгласа 30 km/h. За повисоки брзини, улицата да мора “да заслужи“. Да се смени пристапот од досегашниот каде 50 km/h е стандардна брзина, а за пониски брзини, зони Школо итн. да треба да се борат граѓаните. -50 km/h е брзина која е безбедна само кога се целосно физички издвоени пешачкиот, велосипедскиот и автомобилскиот сообраќај, што значи би била дозволена само на некои (не сите) улици од примарната мрежа кои имаат издвоена и пешачка и велосипедска инфраструктура. -40 km/h да може да се дозволи на оние улици кои имаат издвоена пешачка инфраструктура, а велосипедските ленти се на коловоз. -30 km/h да биде стандардна брзина за најголем дел од мрежата (станбени улици) која има издвоена пешачка инфраструктура (тротоари), но нема простор за посебни велосипедски патеки и ленти. Се смета дека автомобилите и велосипедите може безбедно да коегзистираат во простор каде ограничувањето е 30 km/h. За оваа мрежа да е целосно безбедна, побаравме измени на законската регулатива со кои на станбени улици и улици од пониска категорија ќе се дозволи возење велосипед на средина на коловозната лента, за што се надеваме дека ќе добиеме и поддршка од Градот. На тој начин би добиле стотици километри пријателска мрежа за велосипеди низ Градот само со соодветни означувања. -20 km/h да биде ограничување за оние улици кои немаат издвоена ниту пешачка инфраструктура, па и пешаците и велосипедите се принудени да го споделуваат просторот со автомобилите.
  • Бараме задолжително стеснување на коловозните ленти при реконструкции на улици до минимумот соодветен за проектната брзина (50 km/h, 40 km/h, 30 km/h). Во градска средина не смее да има ленти пошироки од 3 метри (тие се за проектна брзина од 60 km/h, а уште помалку 3.5 м за проектна брзина од 90 km/h). При реконструкциите доколку не може да се менуваат инфраструктурите (атмосферска канализација итн.) доволно е да се направи поинакво исцртување на лентите со цел да се поттикне побезбедно однесување кај возачите.
  • Бараме смирување на сообраќајот со физички елементи: стеснување на ленти, искривување на коловоз, подигнати крстосници, подигнати пешачки премини.
  • Бараме целосен редизајн на крстосниците по примерот на холандските крстосници: без специјално лево и десно за автомобили, пошироки острови за пешаци и велосипеди, континуирано што поправолинско движење на велосипеди (не цик-цак), поширок пешачки простор, пократки дистанци за преминување на пешаците и помали радиуси на свртување за возилата.  
Од ова ↑ кон ова ↓
  • Поддржуваме да продолжи поставувањето столпчиња како пракса до конечно активирање на МВР или локална полиција
  • Бараме решавање на конфликтните точки меѓу пешаци и велосипеди (при чекање на семафор, на автобуски постојки, на пешачки острови итн). 
4. Скопје велоград
  • Доградба на планираните патеки од проектот Скопје велоград во 2020-та и изработка на нов план за проширување на мрежата
  • Потпишување соработка со 10-те општини за заедничка работа на Скопје велоград.
  • Решавање на критичните точки од постоечката мрежа
  • Поставување на велосипедски паркинзи
  • Почитување на зацртаните активности за 2020-та од Планот за унапредување на велосипедскиот сообраќај 2019-2021 и издвојување на буџет за секоја од нив.
Издвојуваме само дел од нив:

1.1.1 Посебна ставка во Буџет на Град Скопје за изградба, реконструкција и одржување на велосипедска инфраструктура
1.1.2 Потпишување на декларација за хиерархијата на учесниците во сообраќајот од страна на Градоначалникот на Град Скопје и другите Градоначалниците на Општините во Град Скопје 
1.2.2 (со измена) Иницијатива за одредување на Ден без автомобили на избрана улица од примарната улична мрежа во Скопје. Во соработка со општините може паралелно да се одвива и на повеќе улици од секундарната мрежа
1.2.3 Организирање на теоретски и практични обуки за возење велосипед во основните и средните училишта
1.2.4 Формирање на центар за информирање, едукација и промоција на возење велосипед со полигон за обука за безбедно возење на велосипед    
2.1.1 Подготовка на предлог правилник за велосипедска инфраструктура и доставен до Министерство за транспорт и врски  
2.2.2 Изработка на план за унапредување и проширување на велосипедската мрежа во Скопје за периодот 2020 – 2021 
2.3.1 Изработка на план за поставување на објекти и опрема за паркирање на велосипеди во Скопје за периодот 2020 – 2021   
3.1.1 Воведување на велосипедска станица (со услуги за изнајмување, краткотрајно и долготрајно паркирање и поправка на велосипеди) во рамките на транспортниот центар во Скопје 
3.1.4 Воведување на можности за транспорт на велосипед со возилата на операторите за јавен транспорт 
3.2.1 Воведување на автоматизиран систем за споделување на велосипеди 

5. Вардарска зелена магистрала

    Сметаме дека кејот на реката Вардар има огромен потенцијал кој не е согледан од ниеден ГУП и ниедна градска власт до сега, да стане главна велосипедска магистрала запад-исток на Град Скопје (а попатно и пешачка и рекреативна). Затоа го издвојуваме во посебна точка.
  • Бараме итно деблокирање на патеката во центарот околу мостот за Панорамското тркало
  • Бараме да се изготви план за продолжување на патеката во деловите кои недостасуваат од двете страни на реката кон исток и запад, заедно со план за изградба на пешачко-велосипедски мостови и пристапни возливи рампи кои ќе ја интегрираат во остатокот од мрежата
  • Бараме да почне изградба на дел од рампите
  • Сите новопланирани мостови (Асном, Љубљанска, Климент, Илинден) да вклучуваат задолжително пешачка и вело-инфраструктура како и современи решенија вградени во самиот дизајн на мостот (не прилепени) за директен пристап со рампи и скали кон кејот за пешаци и велосипеди.
  • Подготовка на студија за поврзување со соседните населени места во Скопската котлина и соседните градови како дел од Еуро вело рутата 11 која ги поврзува Норвешка и Грција и минува низ Скопје.
Со почит,
Со почит,

НаТочак
неформално здружение за урбан велосипедизам  
За подобро вело - Скопје  
e-mail: natochak@gmail.com  

------------------------- *Сличен допис беше испратен и до одговорните страни при Општина Центар. Блог-постот за тој допис е достапен на линкот: https://natochak.blogspot.com/2019/12/2020.html